اسپیس اکس یک سر رباتیک پرنده را به ایستگاه فضایی بین المللی فرستاد

اندکی قبل از سپیده دم روز جمعه (هشتم تیرماه) اسپیس اکس محموله ای به وزن حدودی ۲۷۰۰ کیلوگرم را به ایستگاه فضایی بین المللی فرستاد. کپسول دراگون که با تجهیزات علمی و آزمایشگاهی، غذا، آب و دیگر مایحتاج فضانوردان مستقر در ایستگاه فضایی بین المللی پر شده روز دوشنبه همین هفته به مقصد می رسید. اما در این ماموریت چند سوغاتی دیگر نیز قرار است به دست فضانوردان برسد که از آن جمله می توان به یک سر رباتیک پرنده اشاره نمود که قابلیت حرف زدن و پرواز دارد.

این ابزار کروی شکل، همراه تعاملی خدمه (Crew Interactive Mobile Companion) یا به اختصار CIMON نامیده می شود و ۴.۹ کیلوگرم وزن دارد. سر رباتیک پرنده اسپیس اکس قرار است با کمک تجهیزاتی نظیر میکروفون و دوربین فعالیت فضانوردان را ثبت و ضبط کند، یک چهره دیجیتالی دارد و می تواند به اطرافیانش لبخند بزند.

مانفرد جامن از مهندسان شرکت ایرباس که در پروژه ساخت این ربات مشارکت داشته در این باره می گوید:

سیمون نخستین سیستم دستیار پرواز مبتنی بر هوش مصنوعی است و در حقیقت نقش نوعی مغز پرنده را دارد که با فضانوردان تعامل می کند، آنها را یاری می دهد و از آنها یاد می گیرد.

«مغز» این سیستم در واقع نسخه ای از واتسون IBM است؛ همان نرم افزاری که کن جنینگز و برد روتر قهرمانان بازی Jeopardy را در سال ۲۰۱۱ شکست داد و یک میلیون دلار برنده شد. و اما هدف از اجرای این پروژه آنطور که در گزارشات اولیه ناسا آمده بررسی نحوه تعامل فضانوردان با موجودیت های هوش مصنوعی برای مدت های طولانی است.

آماده سازی سر شناور

سیمون در ابتدا توسط مرکز هوا و فضای‌ آلمان و طی همکاری آن با IBM، آژانس فضایی اروپا و برخی موسسات دیگر توسعه داده شد.

در ابتدا تنها دوست این ربات الکساندر گرست یکی از فضانوردان آلمانی خواهد بود که در تاریخ ۶ ژوئن به ایستگاه فضایی بین المللی سفر کرد. تیم سازنده سیمون آن را به نحوی آموزش دادند که صدای گرست را از طریق میکروفون تشخیص دهد و با کمک دوربین هایی که رویش کار گذاشته شده چهره اش را بشناسد. این ماشین قرار است در فضا گرست را مانند یک سگ دست آموز دنبال کند و برای این منظور نیز یک سیستم محرک هوا پایه برایش در نظر  گرفته شده است.

سیمون در حافظه خود نسخه ای مستقل از هوش مصنوعی واتسون را دارد و این یعنی می تواند دیتا را تفسیر کرده، به فرامین پاسخ دهد، مسائل را حل کند و بدون اتصال به اینترنت (که مساله ای کلیدی در فضاست) نقش یک ربات مفید را ایفا کند.

اندکی بعد از رسیدن سیمون به فضا در روز دوشنبه، گرست آن را جعبه گشایی خواهد کرد و تا پاییز مورد استفاده قرار می دهد. در طول این مدت سیمون به گرست کمک خواهد کرد که مسائل ابتدایی را حل کند و درست مانند یک دستیار دیجیتالی امور مختلف را به انجام برساند.

سیمون حالا سه ماموریت مهم را پیش رو دارد؛ راهنمایی گرست حین پرورش کریستال (دانشمندان با این روش به الگوهای کامپیوتری برای تولید کربوهیدرات، نوکلئیک اسید و پروتئین دست می یابند و به پیشرفت دانش بیوتکنولوژی کمک می کنند. در واقع پرورش کریستال می تواند مسیر را برای تولید غذا در فضا هموار نماید)؛ دوم نگاه کردن به یک مکعب روبیک و ارائه دستورالعمل به گرست برای حل کردن آن و سوم ثبت و ضبط فعالیت های گرست حین انجام تجربیات پزشکی پیچیده.

ماتیاس بیونیک معمار ارشد واتسون در آلمان در این باره می گوید:

آزمایشاتی که قرار است سیمون در آنها انجام وظیفه کند گاهی بیش از ۱۰۰ گام و مرحله مختلف را شامل می شوند که البته سیمون همه شان را می داند؛ به همین خاطر فضانوردان نباید نگران هیچ چیز باشند.

الگویی برای فضانوردان مبتنی بر هوش مصنوعی

سیمون قرار است که از یک شبکه عصبی برای تعامل با گرست و یادگیری از وی بهره بگیرد و دست کم در ابتدای امر که اینطور خواهد بود.

در نهایت نیز سیمون فضانوردان ایستگاه فضایی بین المللی را تحت نظر خواهد گرفت تا آنها را در وضعیت های روحی و روانی مختلف یاری دهد. داده های جمع آوری شده در این ماموریت نیز می توانند مبنای برنامه ریزی برای ساخت دستیارهای آتی قرار بگیرند که بناست فضانوردان را در سفرهای آتی به فضا یاری داده و مصائب سفرهای طولانی مدت را برای آنها کم کنند.