خودرو شناسی؛ نگاهی به راز و رمز طراحی جلوپنجره در صنعت خودروسازی

مشخصه اصلی طراحی ظاهری خودرو از دید طراحان صنعتی و بخصوص عموم مردم برای ظاهر مفهومی یک محصول به عنوان نقطه عطف، چراغ ها هستند. اما باید بدانید که چه با دقت هرچه تمام تر و کاملا آگاهانه، و چه در ناخودآگاه ذهنتان، جلوپنجره ها تاثیر بعضا بیشتری از چراغ ها در رساندن منظور و حس مورد توجه طراحان ایفا می کنند. جدا از میزان هماهنگی، پیوستگی و ایفای نقش تکمیلی و ارتباط دهنده مابین چراغ ها، جلوپنجره، مستقلا نیز اهمیت قابل توجهی دارد.

فراموش نکنید که متمرکز ترین و برجسته ترین نقطه ظاهر نمای روبه رویی یک خودرو جلوپنجره آن است. البته واضح است که به زودی اهمیت این مسئله برای همه روشن خواهد شد. چرا که هرچه پیشتر می رویم، در طراحی جدید و جدیدتر خودروها، شاهدیم که سپرها به شکل مستتر و فنی تر درمی آیند و تلاش می شود که فرم ظاهری سپر ها خیلی به چشم نیاید تا بتوان از ذره ذره ی فضای با اهمیت جلو خودرو استفاده کرد.

ازین به بعد در خیابان که بودید، حتی اگر پیشتر نیز دقت لازم را کرده اید، باری دیگر محصولات داخلی کشورمان را فراموش کنید و با نهایت تمرکز، به تماشای جلوپنجره خودروهای خارجی بنشینید. ببینید که ارتباطی بین مدل های مختلف یک برند در جلوپنجره ها پیدا می کنید؟

در ادامه با هم مروری خواهیم داشت بر مدل های کمی خاص تر در این زمینه و به نوبه ی خود، از بعضی از خودروسازان پیشتاز در این عرصه که اهمیت موضوع مذکور را کمی زودتر از باقی کشف کرده اند تمجید خواهیم کرد.

جوان تر ها

شاید در آینده نه چندان دور، کره ای ها مانند آنچه در جام جهانی فوتبال گذشت، در عرصه خودرو نیز قاطعانه آلمانی ها را از میدان به در کنند. هرچند تا آن روز فاصله زیادی داریم، اما کره ای ها قدم های اولیه خوبی در ایجاد ارتباط بین محصولات مختلف خود برداشته اند که باید دید در دمیدن یک روح جدید به خودروهای خود و ایجاد یک مبانی اصیل طراحی مفهومی در آینده چه خواهند کرد.

تیم خودروسازی کیا موتورز نسبت به سایر هموطنانش برای ایجاد یک هماهنگی معقول در جلوپنجره ی محصولاتش، بسیار موفق تر عمل کرده و کاملا واضح است که برنامه های حساب شده ای برای آینده خودروهایش دارد. کیا به نمایندگی از صنعت خودروسازی کره، مانور زیادی روی جلوپنجره در چند سال اخیر داده است. کافی است به نمای روبه رویی خودروهای مختلف آن که در کشورمان نیز فراوان اند، اندکی توجه کنید، متوجه خواهید شد که در اکثر مدل ها، از اسپورتیج و اپتیما گرفته، تا سراتو و ریو، لوگوی کیا به بالای گریل منتقل شده تا هرچه بیشتر جلوپنجره خود را به نمایش بگذارند.

اینکه چقدر از نظر مقصود نهایی، یعنی زیبایی، نسبت به اروپایی ها، موفق بوده اند را به خودتان می سپاریم، اما تاکید بر روی جلوپنجره حتی با اولویتی بیشتر از سایر ارکان ظاهری، برای ایجاد کانسپت طراحی یک برند، امری شجاعانه و مستحق تحسین و احترام است.

کهن الگوها

قدیمی ترین خودروسازانی که از گذشته، جلوپنجره های زیبایی داشته اند، به غیر از چند تن از آلمانی ها، بیشتر آمریکایی محسوب می شوند. آمریکایی ها معمولا گریل های حجیم و با اغراقی داشته اند. اجازه دهید از یک نام بزرگ که چندی پیش برای همیشه از صنعت خودرو خداحافظی کرد شروع کنیم: کرایسلر.

مانند خیلی دیگر از ابعاد زندگی در کشورمان، سهم ما تنها دیدن است و تماشا. واقعیت این است که گاهی چاره ای نداریم که از همین فرصت اندک، استفاده کنیم و از دیدن آثار مصنوع ساخت بشر، لذت ببریم. در هر صورت هرچقدر راندن این آمریکایی، امر خوشایندی باشد، تماشای آن نیز خالی از لطف نیست.

هم جلوپنجره های مات و مشکی کرایسلر زیباست و هم فرم معروف تر آن، با طراحی استیل براق. کرایسلر ها گریل هایی با طرح خطوط کاملا افقی و یا تماما عمودی، مشبک، زنجیری، ضربدری و غیره دارند که به دلیل گسترده بودن مدل ها، باقی را به خودتان می سپاریم. در خودروهای آمریکایی، جلو پنجره بعضی از برند ها، در چند مدل خاص مرتفع می شود. مانند دوج، با چارجر دهه هفتادش.

و یا کوردِ 810 مدل سال 1971.

همچنین به عنوان مثالی دیگر، می توان از گراهام مدل سال 1938 نیز نام برد.

ولی بعضی دیگر، در اکثر مدل های متفاوت خودروهایشان، حرف هایی برای گفتن دارند. مانند کادیلاک و لینکلن. (البته کادیلاک سبک و سیاق کلی جلوپنجره محصولات جدیدش را تغییر داده و به طرح جدید و کمی غیرآمریکایی تر رسیده است).

چند مورد کمی خاص تر

قبل از اینکه به 3 برند برتر در طراحی جلوپنجره بپردازیم، لازم است به تعدادی خودرو با طرح های کمی خاص و بعضا عجیب در این زمینه اشاره کنیم.

مک لارن 650s

650s مک لارن، چهره زیبا، خندان و مهربانش را مدیون هماهنگی بی نظیر چراغ ها و جلوپنجره اش است. به جایگاه قرارگیری آن ها دقت کنید. 650s، نه فقط خاص و متفاوت، بلکه بی نهایت نرم و دوست داشتنی است!

آلفارومئو 4C

زیباترین جلوپنجره مثلثی به آلفا تعلق دارد. کلا اکثر محصولات این خودروساز ایتالیایی در این عرصه اصالت خود را حفظ کرده اند. مثلث آلفا در نمای روبه رویی تمام محصولاتش از 4C و جولیتا گرفته تا بعضی مدل های قدیمی و کم یابش حک شده و همخوانی بسیار خوبی با طراحی شان دارد.

جا دارد اشاره مختصری به تیپو 33 نیز کنیم، آلفارمئویی که گریل بسیار بسیار کوچکی دارد ولی با این وجود کانسپت ایتالیایی سازنده اش را به خوبی حفظ کرده:

استودبیکر چامپیون

چامپیون خودرویی است که از سال 1939 تا 1958 در ساوث بند و ایندیانا تولید شد. بینی هیجان انگیز چامپیون بیشتر تداعی کننده موشک و جت است تا جلوپنجره، و همین موضوع باعث شده آن را یکی از خاص ترین ها در این لیست بدانیم.

بنتلی مولسان

مولسان در سبک خودش بهترین جلوپنجره را دارد و می توان آن را با اختلاف کمی در این زمینه از رقیبش یعنی رولزرویس فانتوم پیروز دانست. هماهنگی بینی مولسان با باقی قسمت های بنتلی انگلیسی بسیار تحسین برانگیز است. جلوپنجره موسان، بر خلاف فانتوم، که نقش های جلو پنجره اش از خطوط ضخیم عمودی تشکیل شده،  ترکیبی از فرم عمودی و ضربدری است که مهم تر از آن ریز نقش بودن و در نتیجه تعدد آنها برای پر کردن تمامی حجم جلوپنجره است که بیش از پیش به بنتلی لوکس، عظمت و ابهت بخشیده.

در این بین جای خالی بعضی از برند ها همچون پورشه، بنز و امثال آنها که از مدعیان موفق طراحی ظاهری هستند، کاملا حس می شود. در مورد بنز باید گفت که اگرچه بدون هیچ شکی، بینی همچون الماس بنز با طرح کلی نمای روبه رویی آن همخوانی مناسبی دارد اما این مسئله بسیار محسوس است که طراحان بنز، علاقه و توجه مضاعفی به این بخش ندارند و به تعبیه یک لوگو بزرگ از شرکت خودشان در نقطه میانی این قسمت بسنده می کنند و یا مثلا در کلاس اس نیز، با وجود منتقل کردن ستاره درخشانشان به روی کاپوت، همچنان جلوپنجره، هرچند لوکس، ولی تقریبا ساده و بی آلایش به نظر می رسد.

این موضوع در ارتباط با پورشه نیز صادق است. شاید علت، موتور وسط بودن و یا آرایش سیلندری فلت (تخت) در اکثر مدل های این خودروساز آلمانی است و شاید هم تنها به دلیل بی علاقگی طراحان است، چرا که حتی در محصولات قد بلندتر آنها، همچون کاین و ماکان، خبری از جلوپنجره خاصی نیست و تمام بار طراحی بر دوش چراغ های بزرگ و کاپوت یک دست ایرودینامیکی آنهاست.

برنز، نقره، طلا

در ادامه قصد داریم بدون توجه به یک محصول خاص، ارزیابیِ کمی جامع نگرانه تری انجام دهیم تا اهمیتِ طراحی یک دست، همراه با اصالتی ریشه دار و بخصوص تبعیت از هویتی یکسان، آشکارتر شود. به عبارتی دیگر، دقیقا همان برنامه ای که شرکت خودروسازی کیا قصد انجامش را دارد که البته تا حدودی هم به آن رسیده: یعنی گریل ها همانند چراغ و سایر ادوات اصلی طراحی، در عین زیبایی، کانسپت و مفهوم واحدی داشته باشند.

3-آئودی

کم کردن شعاع انحنای تمام منحنی ها، تیزتر کردن خطوط و نقش های ایرودینامیکی و تمامی ادوات این چنینی در طراحی خارجی بدنه، باعث جلب توجه هرچه بیشتر یک خودرو می شود. اما آئودی اینگونه نیست. در دورانی که سال به سال هر شرکت خودروسازی، تلاش به پیچیده تر و خمیده تر کردن نمای خارجی محصولات خود می کند، آئودی همان مسیر سادگی را پیش می رود. اما به هیچ عنوان نمی توانید هیچکدام از محصولات این خودروساز آلمانی را بی جذبه بدانید. گویا آئودی بهتر از بقیه می داند بدون اغراق، بر چه چیزی تاکید بیشتری کند.

تمام توصیفات فوق در مورد جلوپنجره آئودی نیز صدق می کند و مهم تر از آن، جلوپنجره آئودی، گاهی حتی از چراغ هایش نیز با اهمیت تر است. کافی است نگاهی به نمای روبه روی یک مدل دلخواه از آئودی بیاندازید. در اکثر مدل ها، بیشتر حجم نمای جلو به جلوپنجره تعلق دارد. ورودی های هوا به رادیاتور آئودی در اکثر مدل ها، طرح های شبیه به فنس، به رنگ های نقره ای و مشکی هستند که چهار حلقه دوستداشتنی بر آن نقش بسته.

بیایید باری دیگر به یکی از سوپرکار های آئودی به نام R8 نگاهی بیاندازیم. به نظرتان در نمای روبه رو، جلوپنجره R8، چقدر در زیبایی آن نقش دارد؟

می توان حتی پاسخ بیشترین تاثیر را به گریل ساده ولی بزرگ R8 نسبت داد. این چنین ترکیب و هماهنگ کردن بی نظیر چراغ ها و جلوپنجره، فقط و فقط از آئودی برمیاید که توانسته R8 را به یک اثر هنری تمام عیار و ماندگار تبدیل کند.

2- ب ام و

باواریایی ها، بدون هیچگونه بحثی در جلوپنجره، از بهترین ها هستند. زمانی که ورودی های جلو خودرو، صرفا دریچه هایی به عنوان مدخل هوا بودند، ب ام و آن را رکن اصلی شخصیت محصولات خود ساخت. حتی اگر چراغ ها را بپوشانیم، یک باواریایی از دوردست ها اعلام هویت می کند. هویتی که بی هیچ تردیدی مدیون سبیل های متشخصِ نمای روبه رویی است. و این موضوع، نه فقط به مدت چند سال یا چند دهه، بلکه ماحاصل تلاش برای حفظ هویتی قریب به یک قرن است.

از اولین چهارچرخ های ساخته شده ب ام و تا سری 8 امسال، همه و همه مزین به جلوپنجره مخصوص ب ام و هستند. ممکن است جنس و رنگ عوض شود، اما طراحی ریشه ای آن هیچگاه تغییر نکرد و نخواهد کرد.

ورودی های هوای بین چراغ های ب ام و، چه به سبیل های هیتلر مرتبط باشند و چه نباشند، همواره همراه همیشگی نام بزرگ ب ام و خواهند بود.

1-لکسوس

مدال طلای طراحی جلو پنجره تعلیق می گیرد بر نام پر ادعای لکسوس.

بعید به نظر می رسد که بتوان جلوپنجره ای زیباتر از آنچه بر محصولات جدید لکسوس قرار دارد پیدا کرد. لکسوس به شکل عجیبی در حال پیشرفت است و با طراحی پیشگامش، مبانی طراحی را تغییر داده و بسیار بیشتر از آن که بتوانید حتی تصورش را کنید، بر خط و مشی آینده صنعت خودرو تاثیر می گذارد.

جزییات بی مانند جلوپنجره لکسوس، متشکل از خطوط نازک L مانند به شکل عجیبی تاثیرگذار است، که البته طراحان به این نیز قانع نشده و حجم گریل را تا جای ممکن بزرگ و بزرگتر کرده اند تا نشان دهند برنده واقعی کیست!

در چندین سال پیش و گذشته نه چندان دور، لکسوس به دلیل کپی برداری از خودروهای اروپایی همواره مورد تمسخر قرار می گرفت.  اکنون پس از نزدیک به 30 سال، این خودروساز لوکس ژاپنی به جایگاهی رسیده که به قدری در طراحی و کیفیت مدعی  است که کمتر برندی را می توان حتی با آن مقایسه کرد. جلوپنجره لکسوس نیز، تنها بخش کوچکی از هویت آن است که ساختن ساختاری مشابه به آن آرزوی خودروسازان دیگر (از جمله کیا) است.