گردشی در استارت آپ تاکسی بورد؛ رسانه‌ای هوشمند برای مسافران تاکسی
این روزها اگر سوار تاکسی‌های زرد رنگ پایتخت بشوید و البته اگر صندلی عقب نشسته باشید، شاید با یک نمایشگر چسبیده به پشت صندلی راننده روبرو شوید. نمایشگر ویژه‌ای با صفحه نمایشِ با کیفیت، که ...
در دیجیاتو ثبت‌نام کنید
جهت بهره‌مندی و دسترسی به امکانات ویژه و بخش‌های مختلف در دیجیاتو عضو ویژه دیجیاتو شوید.
عضویت در دیجیاتوتازههای تکنولوژی
این روزها اگر سوار تاکسی‌های زرد رنگ پایتخت بشوید و البته اگر صندلی عقب نشسته باشید، شاید با یک نمایشگر چسبیده به پشت صندلی راننده روبرو شوید. نمایشگر ویژه‌ای با صفحه نمایشِ با کیفیت، که در آن از اعلام وضعیت جوی و مناسبتِ روز گرفته تا کلیپ‌های طنز صامت و نمایش توییت‌های مردمی، پخش می‌شود. این نمایشگر، «تاکسی بورد» نام دارد و در حال حاضر در بیش از 600 خودرو پایتخت نصب شده و هر هفته هم به تعداد آن اضافه می‌شود.
«مسعود کبورانی» مدیرعامل تاکسی بورد، جوانی برخاسته از دل برنامه‌نویسی است، که حالا وارد کارهای اجرایی شده و وزنه‌ی مدیریتیِ دقیق‌تر و سنگین‌تری نسبت به بخش برنامه‌نویسی دارد. کبورانی می‌گوید ایده اولیه تاکسی‌بورد را همسرش؛ «معصومه‌سادات میراحمدی» با او در میان گذاشته و تاکید می‌کند که در زمان مطرح شدن ایده، آنها نمی‌دانستند فرمتی از نمایش محتوا در دیگر کشورها و البته با موفقیت اجرا شده است. در میانه‌ی مرداد گرم ۹۸، راهی محله پاسداران تهران می‌شویم تا چند ساعتی مهمان تاکسی بورد باشیم و ببینیم این استارت‌آپ چگونه کار می‌کند و البته می‌خواهد دقیقاً چکار کند.
دربست تا اجرای ایده
کبورانی به دیجیاتو می‌گوید که برای راه‌اندازی تاکسی بورد، راه زیادی را طی کرده و بیشتر از ۶ سال در بازار کار مشغول بوده تا بتواند ایده خودش را با سرمایه شخصیِ خود و یارانش به مرحله اجرا برساند. او و همسرش، هر دو در حال حاضر دانشجوی فوق لیسانس MBA دانشگاه تهران هستند. کبورانی در رابطه با شروع به کار تاکسی بورد می‌گوید:
«ایده تبلیغات در تاکسی، به عنوان جایی که مردم در آن سفر می‌کنند، ناگهانی به سرمان زد. تیمی ساختیم و نیازهایمان را مشخص کردیم. اول خواستیم پایلوت را در قم راه بیندازیم و این کار را در ۵۰ تاکسی این شهر انجام دادیم؛ شهری که معمولاً تبلیغات شرکت‌ها در آن روش سنتی دارد و می‌خواستیم ببینیم که میتوانیم کسب‌وکارهای آفلاین را به سمت خودمان جذب کنیم یا نه؛ تا در صورت موفقیت به شهرهای بزرگتر برویم»
تیم تاکسی‌بورد در سال ۹۵ چند کار موازی را در کنار هم پیش برد؛ هم کارهای حقوقی، هم نرم‌افزاری و هم سخت‌افزاری. با نمونه ده اینچیِ ساخته شده به تاکسیرانی قم رفتند و بعد از مدت‌ها توانستند مجوز بگیرند؛ آنها اول می‌خواستند درصدی بر اساس درآمد خود به رانندگان بدهند اما در نهایت مقرر شد که هزینه ثابتی فارغ از میزان درآمدشان به تمام تاکسی‌دارها پرداخت کنند. اسفندماه ۹۵ مجوز را گرفتند و در روزهای پایانی سال، دستگاه‌ها را روی تاکسی‌ها نصب کردند.
پلتفرمی برای تمام فصول
کبورانی می‌گوید استارت جذب آگهی تاکسی‌بورد در سال ۹۶ زده شد و حجم تبلیغاتِ دریافتی در همان روزهای اول، برایشان باورنکردنی بوده است. او توضیح می‌دهد که آنها ۱۲ ساعت در روز محصول خود را به تمامی شرکت‌ها معرفی می‌کردند و با عقد هشت قرارداد حداقل شش ماهه، توانستند به سوددهی برسند و خود کسب‌وکارها نیز بسیار از نتیجه کار راضی بودند:
«با اینکه آنها تا پیش از این، در بیلبوردها تبلیغ می‌کردند و در فضای آنلاین نبودند؛ ولی از نتیجه‌ی کار راضی بودند. هر تاکسی در تهران یا قم، میانگین روزانه ۸۰ نفر را جابجا می‌کند که یعنی بیست سفر چهار نفره؛ اگر بیست نفر سرنشینان جلو را فاکتور بگیریم، می‌ماند ۶۰ نفر که ضربدر پنجاه تاکسی در طول سی روز ماه، به ما نود هزار بازدید ماهیانه می‌داد؛ این رقم فوق‌العاده بود.»
مدیرعامل تاکسی بورد توضیح می‌دهد که دستگاه‌های اولیه آنها چندان جالب نبودند و مشکلاتی داشتند؛ برای همین هم شد که تصمیم گرفتند دستگاهی مخصوص تاکسی‌بورد تولید کنند.
او می‌گوید با چند شرکت داخلی کار کردند ولی به نتیجه خوبی نرسیدند و حتی نسخه موجود در تاکسی‌های چینی که به دستشان رسید از نظر آنها بسیار بی‌کیفیت بود:
«بعد از ساخت چند نمونه‌ی بی‌کیفیت، در نهایت با شرکت یونیتک آشنا شدیم و توانستیم با همراهی آنها محصول باکیفیتی که می‌خواهیم را به دست بیاوریم. تمام دستگاه‌های فعلی ما تا چند سال آینده می‌توانند آپدیت‌های ما را بگیرند و فعال باشند. در روزهای آینده نیز فریم دور آنها کاملاً عوض خواهد شد و از لحاظ ظاهری زیباتر می‌شوند.»
تیم برنامه نویس تاکسی بورد در عرض چند ماه، سیستم جامع نرم افزاری ایجاد کرد که هم نسخه‌ی تحت وب دارد و هم نسخه‌ی اندروید؛ بر اساس این سیستم هر کاربر می‌تواند با نام کاربری و رمز عبور خود وارد سیستم شود و تیزر تبلیغاتی خود را آپلود کند و ویژگی‌های آن را نیز تعیین نماید. مثلا فرض کنید یک سرویس آنلاین سفارش غذا می‌خواهد که تبلیغاتش در صبح، ظهر و شب پخش شود؛ این مجموعه از سرویس TBS (پخش بر اساس زمان) استفاده می‌کند. کبورانی این ویژگی‌ها را این‌گونه توضیح می‌دهد:
«هر مشتری می‌تواند مشخص کند که تیزر خود را چطور پخش کند. تعیین زیرنویس داشتن یا نداشتن، معین کردن خطوط تاکسی که فرد می‌خواهد تبلیغش در آنجا پخش شود، مشخص نمودن تعداد پخش شدن آگهی و نوع پخش کردن LBS و TBS از جمله امکانات فعلی پنل ما هستند. ما در حال حاضر دو مدل پخش تیزر در نظر گرفته‌ایم؛ بر اساس زمان و بر اساس مکان. سرویس LBS بر مبنای لوکیشن بوده و شرکت‌ها می‌توانند علاوه بر اینکه مشخص کنند تبلیغ در خط تاکسی پونک - ونک پخش شود، می‌توانند کاری کنند که با نزدیک شدن به میدان ونک، تبلیغشان همان لحظه‌ی ورود به میدان پخش شود تا بیشتر و بهتر در خاطر مشتری قرار بگیرد. ناگفته نماند سرویس LBS می‌تواند طوری رفتار کند که ویدیو مربوطه، در یک شعاع دانلود قرار بگیرد، یعنی برفرض در سه کیلومتری ونک تبلیغ مربوطه توسط دستگاه ما دانلود می‌شود و دقیقا در موقعیتِ از پیش تعیین شده، پخش خواهد شد. همزمان با اعمال این تغییرات برای هر مشتری، محاسبه قیمت نیز صورت خواهد گرفت و تمام گزارش‌های پخش تبلیغ به صورت لایو به او نمایش داده خواهد شد.»
سیستم کنترل از راه دور نمایشگرهای صنعتی تاکسی بورد، منحصر به فرد طراحی شده و می‌تواند برای بسیاری از ارگان‌ها که نیازمند کنترل از راه دور نمایشگرها هستند (مانند فرودگاه‌ها، بیمارستان‌ها و غیره) کارآمد باشد؛ موضوعی که دور از نگاه مسئولان تاکسی بورد نمانده و می‌خواهند که این خدمات را برای دیگر مجموعه‌ها نیز انجام دهند. این سیستم آنقدر جزیی است که حتی نور دستگاه را می‌تواند از راه دور معین کند و به عنوان مثال در ساعات شب نور دستگاه کمتر می‌شود.
چالش‌های قانونی یک استارت‌آپ
از نظر حقوقی تاکسی‌بورد نیز چالش‌هایی داشته که خوشبختانه توانسته از همه آنها تاکنون سربلند بیرون بیاید. ۲۸ اسفند ۹۶ مجوزشان را از تاکسیرانی تهران گرفتند؛ البته پایلوت موفقیت‌آمیزشان در قم، برای گرفتن چراغ سبز تاکسیرانی تهران بی‌تاثیر نبوده است. معصومه میراحمدی می‌گوید: «خیلی رفت و آمد داشتیم تا توانستیم تاکسیرانی تهران را راضی کنیم. ولی آقای قنادان واقعا با ما راه آمدند و توانمند بودن دستگاه‌ها و پشتوانه فکری و دانش فنی که پشت کار بود توانست اعتماد ایشان را به ما جلب کند.»
میراحمدی تاکید می‌کند «مجوز تهران یک سال بعد از گرفتن مجوز در قم به دست آمد ولی از مجوز تا اجرا در تهران نیز حدود یک‌سال به طول انجامید و اوایل سال 98 بود که تاکسی‌بورد در تهران شروع به فعالیت کرد.» کبورانی می‌گوید مقرر شده تا آنها به رانندگان تاکسی پایتخت هم رقم ثابتی در ماه پرداخت کنند و با خود سازمان تاکسیرانی نیز صحبت‌هایی کردند:
«دستگاهِ ما برای رانندگان دردسری ایجاد نمی‌کند. ضمن اینکه مانیتورها بیمه شده‌اند و ما توانستیم طوری با راننده‌ها وارد مذاکره شویم که آنها را متقاعد کنیم تا از تاکسی بورد استفاده کنند. خوشبختانه در حال حاضر رانندگان زیادی مشتاق به نصب این دستگاه‌ها هستند. در حال حاضر هفته‌ای بیشتر از صد نصب در تهران داریم و به آمار تاکسی‌هایمان اضافه می‌شود.»
محتوای مناسب برای مسافر امروزی
«مهدی صالح پور» به عنوان مدیر هنری وارد تیم شده و تاکید دارد که در مدت زمان بیست دقیقه‌ایِ لیستِ پخش تاکسی بورد، قرار نیست که فقط تبلیغ پخش شود، چرا که مخاطب را دلزده خواهد کرد. واقعیت هم همین است. تبلیغات در بسیاری از زمان‌ها آزاردهنده هستند و راه حل تاکسی بورد برای حل این مسئله ایجاد جذابیت‌های هنری بوده است. صالح پور می‌گوید: «می‌خواهیم کاری کنیم که تصاویرمان به قدری جذاب باشد که مسافر اگر بخواهد هم نتواند گوشی‌اش را ببیند و نگاهش به تاکسی بورد باشد.»
او می‌گوید چالش بزرگی برایش در تاکسی بورد پیش آمده، چرا که باید کلیپ‌های کوتاه و صامتی بسازد که جذاب باشند:
«محتوایی که برای تاکسی بورد در نظر گرفتیم بر اساس آماری است که تیم مارکتینگ از نیازهای مسافرها استخراج کرده است. ما با آگاهی کامل و شناخت دقیق نسبت به جامعه مسافران به سمت تولید محتوا رفته‌ایم. بیشترِ محتوای فعلی اختصاصی است. اگر شرکت‌ها بخواهند میتوانیم با تکیه بر دانشی که نسبت به سلیقه‌ی مسافران داریم، برایشان تبلیغ بسازیم تا بهتر و بیشتر دیده شوند.»
صالح پور معتقد است که دنیای ویدیومارکتینگ امروزه بسیار گسترده شده و مخاطب به دنبال تبلیغ خالص نیست. در نتیجه آنها قصد دارند در کنار محتوای جالب توجهِ غیرتبلیغاتی، تبلیغات متفاوتی برای مسافر امروزی طراحی کنند تا تاثیرگذاری کارشان بیشتر دیده شود.
صالح‌پور می‌گوید آنها با اینفلوئنسرهای توییتر و اینستاگرام نیز صحبت کرده‌اند تا بتوانند به محتوای جذاب‌تری برای مسافران دست پیدا کنند: «من سالها در تلویزیون بودم و بعد در فضای مجازی برنامه ساختم. از تلویزیون با دامنه مخاطب عمومی به تاکسی بورد با مخاطب خاص آمدم. اینجا در گروه تولید محتوا، تلاش می‌‌کنیم تا در این تجربه‌ی جدید، با دیتای دقیق، محتواسازی و کنیم و بهترین آیتم‌ها را برای مسافران بسازیم.»
بر اساس آمار پیش می‌رویم
به گفته «شادی هاشمی» تیم مارکتینگ تاکسی بورد، آمار جالبی از مسافران تاکسی دارند و بر اساس این آمار، محتواها را جریان‌سازی می‌کنند:
«طبق نظرسنجی‌های ما مردان با اختلاف درصدِ کمی، بیشتر از زنان مسافر تاکسی هستند. جامعه سنی بیست تا سی سال نیز بیشترین قشر مسافران را تشکیل می‌دهند. لیسانسه‌ها هم بیشترین مسافران هستند ولی دارندگان مدرک کارشناسی ارشد و دکترا هم در بین مسافران سهم جالب توجهی دارند.»
هاشمی می‌گوید آمار دغدغه‌های مسافران را نیز حساب کرده‌اند و آنها متفق‌القول روی برخی مسائل شکایت داشتند: «نظافت تاکسی‌ها، سر و صدا، سه نفر نشستن در صندلی‌های عقب، و دیگر موارد. همچنین فهمیدیم که آنها به ترتیب محتوای آموزشی، فرهنگی، پروموشن‌های تجاری را دوست دارند. نسبت به همین نکات نیز تولید محتوا صورت می‌گیرد.»
پلتفرم تاکسی بورد حالا تبدیل به یک رسانه شده و سعی دارد کیفیتِ محتوا و ارتباط با مسافر و رانندگان را به شکلی قوی پیش ببرد تا تبدیل به برندی محبوب شود؛ این اتفاق به گفته مسئولان تاکسی بورد در حال حاضر رخ داده و آنها اولین سرویسی هستند که با این خلاقیت، کار خود را جلو بردند به طوری که هم‌اکنون برندهای بزرگی برای تبلیغات با آنها به مذاکره نشسته‌اند.
تاکسی بورد در آینده شاید تعاملی باشد و همچنین قصد دارد قشر سنتی تاکسیرانان و وسایل نقلیه‌شان را به سمت هوشمندسازی بکشاند و قدمی برای شهر هوشمند بردارد.
تاکسی بورد تاکنون دوبار سرمایه جذب کرده؛ سرمایه‌گذارانی که همه افراد حقیقی هستند. با وجود اینکه برخی شرکت‌های بزرگ به پای میز مذاکره با آنها نشسته‌اند، اما همچنان در حال بررسی جذب سرمایه‌گذار هستند. آنها شاید به زودی با تاکسی‌های اینترنتی این کار را انجام دهند اما در حال بررسی مزایا و معایب گسترش کار به تاکسی‌های اینترنتی هستند. شاید نمایشگرهای تاکسی بورد حتی روزی به ناوگان اتوبوسرانی و یا قطار هم اضافه شود؛ اما هر چه که در انتظار آینده این استارت آپ باشد، به نظر آینده روشنی می‌آید.
دیدگاه‌ها و نظرات خود را بنویسید
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.
که چی؟
این دوستان مثلا خلاق و ایده پرداز ما چرا اشاره نمی‌کنند که ۲ سال پیش تو ایران ادلیفت راه‌اندازی شده بود و به دلایلی تعطیل شد.
ادلیفت بیشتر روی تاکسی های انلاین تمرکز کرده بود، موضوعی که برای تیم تاکسی بورد هنوز در حال بررسی است و ورود به این حوزه را دارن میسنجن. بحث اصلی سر اینجاس که تاکسی های خطی و زردرنگ حتما سه نفر مسافر عقب رو دارن ولی هیچ تضمینی برای این مورد در تاکسی های اینترنتی وجود نداره، ضمن اینکه رانندگان تاکسی اینترنتی نیز تعهدی نسبت به انجام روزمره کار خودشون ندارن و ممکنه ناگهان یک ماه غیرفعال باشند.
تو سایتش رفتم باز هم نفهمیدم چی به چی هست اپلیکیشن برای ما مسافر دیگ نداره یعنی ؟