چرا دماسنج مادون قرمز برای تشخیص ویروس کرونا تقریبا بی‌فایده‌اند

احتمالا شما هم در زمان شیوع ویروس کرونا با وارد شدن به فرودگاه یا مکان‌های عمومی دیگر با دستگاه‌های حرارت سنج مواجه شده‌اید. این دستگاه‌ها برای ثبت میزان تب که یکی از علائم اصلی کرونا محسوب می‌شود در نظر گرفته شده‌اند.

استفاده از این دماسنج‌های مادون قرمز سریع و راحت بوده و به سادگی می‌شود افراد بسیار زیادی را با آن غربال کرد. اما این دماسنج‌های مادون قرمز برای انجام این غربال‌گری باید دقیق باشند و چند مورد می‌تواند دقت این دستگاه‌ها را با مشکل روبرو کند.

هرچند تب یکی از علائم اصلی کرونا محسوب می‌شود، اما بسیاری از افراد مبتلا به این ویروس، علائمی از خود نشان نمی‌دهند یا پس از بیماری و بستری شدن دچار تب می‌شوند. تحقیقات نشان می‌دهد که حداقل ۱۱ درصد مبتلایان به ویروس کرونا تب ندارند و تنها ۴۳ درصد از افرادی که بستری شده‌اند علائمی از جمله تب را نشان می‌دهند. بنابراین، چک کردن میزان تب برای شناسایی مبتلایان به این ویروس آنچنان موثر نیست.

علاوه بر این، در حالی که دماسنج‌های مادون‌ قرمز می‌توانند به راحتی دمای بدن را از طریق پوست اندازه‌گیری کنند، این سوال به وجود می‌آید که آیا عوامل دیگری هم بر روی دمای پیشانی تاثیرگذار خواهد بود؟

به طور کلی در شرایط خاص و بسیار کنترل‌ شده، بالا بودن دمای پیشانی می‌تواند نشانگر افزایش دمای تمام بدن باشد. به همین دلیل زمانی که احساس خوبی ندارید، برای اندازه‌گیری تب، دست خودتان را بر روی پیشانی خود می‌گذارید. اما مشکل این است که به دلایل زیادی درجه حرارت پیشانی می‌تواند به طور مستقل نسبت به درجه حرارت کلی بدن افزایش یا کاهش یابد.

عواملی از جمله حضور در یک محیط سرد یا گرم، آفتاب سوختگی، ورزش کردن، پوشیدن لباس‌های زیاد و بیماری‌های پوستی می‌توانند بر روی دمای پوست تاثیرگذار باشند. وجود چنین عواملی می‌تواند منجر به ثبت موارد «مثبت کاذب و منفی کاذب» شود.

تمام این موارد باعث شد مرکز اروپایی کنترل و پیشگیری بیماری به این نتیجه برسد که هرچند برخی موارد مبتلا به ویروس کرونا از طریق روش‌های غربالگری دما در فرودگاه‌ها یا مراکز مهم دیگر شناسایی می‌شوند، اما شواهد نشان می‌دهد که چنین اقداماتی به طور کلی موثر نیستند.

رگولاتور مربوط به داروها و محصولات بهداشتی انگلستان نیز هشدار داده که «دستگاه‌های غربالگری دما که برخی از آن‌ها مدعی شناسایی مبتلایان این ویروس هستند، به عنوان یک راه مطمئن برای چنین تشخیصی شناخته نمی‌شوند.» آژانس کانادایی دارو‌‌ها و فن‌آوری‌ سلامت هم سال گذشته به این موضوع اشاره داشت که دقت دماسنج‌های مادون‌ قرمز پوست مبهم است و نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.

با این وجود راه چاره چیست؟ در حال حاضر استفاده از کیت‌های تشخیص سریع مبتنی بر آنتی ژن کرونا که به سادگی و تنها در مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه می‌توانند ویروس کرونا را تشخیص دهند موثرترین راه ممکن است. بعید به نظر می‌رسد که ویروس کرونا آخرین بیماری همه‌گیر جهان باشد و دانشمندان در حال حاضر نهایت تلاش خود را می‌کنند تا نسل‌های آینده برای مقابله با چنین ویروسی آماده کامل خود را داشته باشند.