دانشمندان یک قدم به ساخت واکسن آسم نزدیکتر شدند

مقاله‌ای جدید از نتایج موفق آزمایش‌های پیش بالینی برای نوع خاصی واکسن آسم خبر می‌دهد. نتایج نشان می‌دهند که این واکسن می‌تواند علیه مولکول‌های التهابی که موجب آسم شدید می‌شوند، آنتی‌بادی تولید کند. پژوهشگران حالا به دنبال شروع اولین فاز از آزمایش بالینی این واکسن آسم هستند.

دو مولکول التهابی IL-4 و IL-13 (اینترلوکین ۴ و ۱۳) می‌توانند وضعیت بیماران آسم را بدتر کنند. جلوگیری از فعالیت این دو مولکول التهابی می‌تواند میزان وخامت وضع بیماران را کاهش دهد و البته عملکرد ریه‌ را هم بهتر کند. در حقیقت درمانی به نام «دوپیلوماب» به همین منظور به وجود آمده است.

دوپیلوماب یک آنتی‌بادی مونوکلونال است که سیگنال‌دهی IL-4 و IL-13 را مسدود می‌کند. این درمان در سال ۲۰۱۸ برای درمان آسم در شرایط ملایم و وخیم مجوز دریافت کرد، با این حال به علت قیمت بالا نمی‌توان چندان روی آن حساب باز کرد.

حالا پژوهشگران در تحقیق اخیر روی یک واکسن آسم کار کرده‌اند که موجب تولید آنتی‌بادی درون بدن برای مقابله با مولکول‌های IL-4 و IL-13 می‌شود. این واکسن یک آنتی‌ژن ضعیف را به یک آنتی‌ژن قوی متصل می‌کند تا علیه آنتی‌ژن ضعیف، آنتی‌بادی القا کند. در این واکسن آزمایشی، پژوهشگران دو مولکول IL را با یک سم غیر بیماری‌زا جفت کردند.

در مقاله اخیر محققان به چندین آزمایش پیش بالینی موفق اشاره کرده‌اند که برای دستیابی به آن‌ها، به سراغ مدل‌های موش رفته‌اند. دانشمندان با استفاده از این مدل‌های موش نشان دادند که تا یکسال پس از تزریق واکسن، بدن می‌تواند علیه IL-4 و IL-13 آنتی‌بادی تولید کند. این پژوهش همچنین نشان داده که این واکسن می‌تواند علائم آسم را در آزمایش‌های التهاب حاد آلرژیک کاهش دهد.

پیش از اینکه پژوهشگران بتوانند آزمایش بالینی را آغاز کنند، باید به یک سوال پاسخ دهند: این واکسن در بلندمدت چه تاثیری روی واکنش سیستم ایمنی دارد؟ دوپیلوماب یک درمان جدید است اما مدارک حاکی از درمان ایمن بیمار برای دو سال است. بنابراین شاید واکسن این بیماری هم بتواند بدون هیچ مشکلی از افراد در بلندمدت محافظت کند.

اگر این واکسن وارد فاز آزمایش‌های بالینی شود و از آن‌ها سربلند بیرون بیاید، یک دستاورد بزرگ خواهد بود که می‌تواند زندگی میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار دهد. البته از همین واکسن هم می‌توان علیه آلرژی‌هایی استفاده کرد که ناشی از همین دو مولکول التهابی هستند.