تلسکوپ فضایی جیمز وب آماده پرتاب می‌شود؛ انتقال به راکت آریان ۵

تلسکوپ فضایی جیمز وب بزرگترین و پیچیده‌ترین رصدخانه فروسرخ دنیاست و ناسا از ۳۲ سال پیش تاکنون به دنبال ساخت چنین رصدخانه‌ای بوده است. این تلسکوپ در زودترین حالت ممکن، قرار بود تا در سال ۲۰۱۸ میلادی به فضا پرتاب شود، اما از آن زمان تا امروز پنج بار به تاخیر افتاد. با این حال، این بار ناسا در تصمیم خود بسیار جدی است و حالا باید منتظر این پرتاب در ۲۷ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۱۴:۵۰ به وقت تهران باشیم.

ابن رصدخانه در مرکز فضایی گوددارد ناسا در کالیفرنیا ساخته شد، اما محققان برای پرتاب آن به فضا، این تلسکوپ را از راه دریایی به مرکز فضایی سازمان فضایی اروپا در کشور گویان فرانسه منتقل کردند. این کشور در شمال شرقی آمریکای جنوبی قرار دارد و زمانی مستعمره کشور فرانسه بوده و همچنان مثل صدها جزیره دیگر در سراسر دنیا، جز خاک این کشور محسوب می‌شود.

از آنجایی که آینه و ابزار این رصدخانه بسیار حساس است، ناسا برای انتقال آن به گویان فرانسه، محفظه‌ای به نام STTARS یا مخفف عبارت «حامل دریایی، هوایی و زمینی تلسکوپ فضایی» طراحی کرد که قبلا هم برای تلسکوپ فضایی هابل چنین چیزی ساخته بود. این محفظه در واقع اتاق تمیزی است که هیچ گرد و خاکی به آن وارد نمی‌شود، رطوبت و دمای آن در همه حال یکسان باقی می‌ماند و از رصدخانه در برابر باران و طوفان‌های دریایی تا آنسوی قاره آمریکا محافظت می‌کند.

تلسکوپ فضایی جیمز وب پس از سفر ۵۸۰۰ مایلی خود در اقیانوس، هفته پیش به مرکز فضایی گویان رسید و هم اکنون تیم فنی این تلسکوپ در حال انجام آخرین مراحل موردنیاز برای پرتاب این رصدخانه به ورای مدار ماه هستند. آن‌ها این تلسکوپ را به همراه STTARS به اتاق تمیز دیگری در مرکز فضایی گویان منتقل کردند و هم اکنون در حال انتقال آن به راکت آریان ۵ هستند.

این پروسه بسیار سخت و پیچیده خواهد بود و هر اتفاقی می‌تواند منجر به خسارت جبران‌ناپذیری برای ناسا، سازمان فضایی اروپا و سازمان فضایی کانادا شود. با این حال، امیدواریم که در این مرحله هم اتفاق خاصی نیفتد و این مرحله نیز با موفقیت پشت سر گذاشته شود.

بعد از این مرحله، به تازگی مراحل هیجان‌انگیز و غیرقابل پیش‌بینی آغاز می‌شود. از آنجایی که آینه تلسکوپ بسیار بزرگ است، آن را در ۱۸ قسمت جدا ساختند و بخشی از این آینه قرار است تا در فضا سر هم شود. اگر پرتاب موفقیت‌آمیز باشد، دو هفته طول می‌کشد تا رصدخانه سر پا شود. در این مرحله، ۱۴۴ مکانیزم آزادسازی در ابزار و محافظ خورشیدی وجود دارد که مثل اوریگامی در فضا باز می‌شود. تمام این ۱۴۴ مکانیزم باید به درستی انجام شوند و در غیر این صورت، پروژه با شکست مواجه شود.

علاوه بر این، موقعیت تلسکوپ به قدری از زمین دور است که عملا تعمیر آن در فضا غیرقابل انجام است. با این حال، تیم تلسکوپ فضایی در حین ساخت رصدخانه هر احتمالی برای شکست را که تشخیص می‌داد، در کنار آن راه‌حل‌هایی هم ارائه می‌کرد.

به علاوه، هر احتمالی که تشخیص داده می‌شد، تیم رصدخانه آن را بیشتر بررسی می‌کرد تا سناریو‌های متفاوت دیگر برای احتمال شکست در مکانیزم خاصی را پیش‌بینی کند و تا جایی که می‌تواند برای برطرف کردن آن آماده باشد. تیم رصدخانه، طرح‌هایی اضطراری برای نجات تلسکوپ از ساده‌ترین تا پیچیده‌ترین را آماده کردند تا در صورت بروز هر مشکلی، مناسب‌ترین آن‌ها را انتخاب کنند. با این وجود باید منتظر پرتاب تلسکوپ فضایی محبوبمان و تصاویر بی‌نظیر آن از کهکشان‌های دوردست و منظومه‌های جوان ستاره‌ای باشیم.