آیا معامله انویدیا و سافت بانک بر سر آرم از همان اول محکوم به شکست بود؟

انویدیا و سافت بانک امروز در بیانیه مشترکی اعلام کردند که معامله خرید آرم را به دلیل چالش‌های قانونی لغو می‌کنند. این معامله از همان ابتدا با مخالفت‌ها و انتقادهای زیادی حتی از سوی یکی از توسعه‌دهندگان اولین پردازنده آرم روبرو شده بود. مخالفانی که حالا موفقیت خود را جشن می‌گیرند، می‌گویند سلطه انویدیا بر بازار تراشه و امنیت مشاغل در بریتانیا از مهم‌ترین دلایل لغو این معامله بود.

اولین بار در سپتامبر سال 2020 اعلام شد که انویدیا می‌خواهد آرم را با پرداخت 40 میلیارد دلار به زیرمجموعه خود اضافه کند. ولی به فاصله کوتاهی صدای انتقادات بلند شد. «هرمان هاوسر»، کارآفرینی که در توسعه اولین پردازنده آرم نقش کلیدی داشت، به شدت از معامله انویدیا و سافت بانک انتقاد کرد. قانون‌گذاران بریتانیا از جمله «اد میلیبند»، وزیر تجارت در سایه و شرکت‌های بزرگ دنیای فناوری مثل کوالکام، گوگل و مایکروسافت هم مقابل این معامله ایستادند.

منتقدان ایرادات گسترده‌ای مثل به خطر افتادن مشاغل یا سلطه انویدیا بر بازار را مطرح می‌کردند. ولی مشکل اصلی مربوط به طراحی‌های نوآورانه آرم در دنیای تراشه‌ها بود. آرم مجوز استفاده از معماری‌های خود را به صدها شرکت در سراسر دنیا می‌فروشد. اپل در آیفون و آیپد، آمازون در کیندل‌ها و خودروسازان در اتومبیل‌های خود از این معماری استفاده می‌کنند.

اگر انویدیا تصمیم می‌گرفت نگذارد بقیه از طراحی‌های آرم استفاده کنند، مشکلات زیادی در صنایع مختلف به وجود می‌آمد. به همین خاطر نهادهای ناظر بر رقابت در بریتانیا، آمریکا، چین و اروپا تحقیقات درباره این معامله را شروع کردند. انویدیا گفت تعهد می‌دهد که مانع از ارائه مجوزهای آرم نخواهد شد و صرفا در این شرکت سرمایه‌گذاری می‌کند، اما تلاش‌های آن بی‌ثمر بود.

رگولاتورها جلوی معامله انویدیا و سافت بانک را گرفتند

«جف بلابر»، مدیرعامل و تحلیلگر CCS Insight می‌گوید: «تعجبی ندارد که این معامله به شکست منتهی شد. یافتن راهی برای جلب رضایت رگولاتورها همزمان با حفظ ارزش و توجیه هزینه 40 میلیارد دلاری معامله به یک چالش بیش از حد بزرگ تبدیل شده بود. CCS Insight در سپتامبر 2020 گفته بود که این خرید مخالفان زیادی خواهد داشت، به‌خصوص کسانی که مجوز آرم را گرفته بودند و به‌طور متوسط سالانه 22 میلیارد تراشه می‌فروختند. همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، مخالفان معامله توانستند نشان دهند که فناوری آرم به لحاظ راهبردی چه اهمیتی دارد و چرا حیاتی است که استقلال این شرکت حفظ شود.»

آرم حالا می‌خواهد سهام خود را به‌صورت عمومی عرضه اولیه کند. «راس شاو»، موسس گروه لابی‌گری Tech London Advocates می‌گوید ضروری است که عرضه اولیه سهام در بریتانیا رخ دهد: «حالا که معامله ملغی شده، حیاتی است که بریتانیا تمرکزش را بر حفظ مالکیت یکی از ارزشمندترین و تاثیرگذارترین دارایی‌های فناورانه خود بگذارد.»

شاو مدعی است: «با توجه به این که هیچ اثری از کاهش بحران کمبود جهانی تراشه دیده نمی‌شود، کسب‌وکارهایی مثل آرم نقش مهمی در حفظ جایگاه بریتانیا به عنوان یک بازیگر مهم در دنیای فناوری و اقتصاد بازی می‌کنند. ما باید با حفظ مالکیت آرم از سلطه دیجیتالی خود محافظت کنیم.»