روایت جنگ اوکراین با بلاکچین: آیا NFT به یک حافظه تاریخی تبدیل میشود؟
وزارت تحول دیجیتال اوکراین یک مجموعه NFT عرضه خواهد کرد که روایتگر تهاجم روسیه به این کشور خواهد بود و قرار است عواید آن به ارتش و شهروندان اوکراین برسد. حالا سوال این است که ...
وزارت تحول دیجیتال اوکراین یک مجموعه NFT عرضه خواهد کرد که روایتگر تهاجم روسیه به این کشور خواهد بود و قرار است عواید آن به ارتش و شهروندان اوکراین برسد. حالا سوال این است که آیا این فناوری میتواند نقشی حیاتی در ثبت وقایع تاریخی ایفا کند و نوعی سند ارزشمند باشد؟
پروژه روایت جنگ با NFT در مجموعهای تحت عنوان «ورای تاریخ: موزه جنگ» در دسترس قرار گرفته است. این مجموعه میخواهد نوعی «موزه NFT» باشد تا وقایع حمله روسیه به اوکراین را ثبت کند. مجموعه حاضر از 54 انافتی تشکیل شده که رویدادهای سه روز نخست جنگ را پوشش داده است. در وبسایت این موزه آمده است:
«فرمول هر انافتی واضح و ساده است: هر توکن تکه خبری از منابع رسمی به همراه اثر هنرمندان اوکراینی و بینالمللی است. انافتیها با ترتیب زمانی و مبتنی بر رخدادهای واقعی ساخته شدهاند تا حقیقت تاریخ ثبت و گرامی نگاه داشته شود.»
ظاهرا هر توکن انافتی با قیمت 0.15 اتریوم فروخته خواهد شد و درآمد آن برای کمک به ارتش و شهروندان اوکراینی استفاده میشود. این پروژه بر اساس پلتفرم فروش NFT شرکت Fair.xyz ساخته شده و همانجا به فروش میرسد. وزیر تحول دیجیتال این شرکت در این باره گفت: «در حالی که روسیه برای نابودی اوکراین از تانک استفاده میکند، ما به سراغ فناوری انقلابی بلاکچین میرویم. موزه NFT راهاندازی شد. محلی برای حفظ تاریخ جنگ. و محلی برای گرامی داشت هویت اوکراین و آزادی.»
اعلام این خبر سوالات مهمی را درباره این فناوری و آینده آن مطرح میکند: اگرچه هنوز خیلیها نسبت به توکنهای غیرقابل معاوضه تردید دارند و مطمئن نیستند که این فناوری واقعا لایق این حجم از توجه باشد، ولی حالا که از توکنهای غیرقابل معاوضه به عنوان یک ابزار مالی و آرشیوی برای ثبت تاریخ جنگ استفاده شده، آیا این اتفاق به معنای آغازی بر بحث استفاده از NFT به عنوان ابزاری ارزشمند برای ثبت تاریخ خواهد بود؟
تاریخدانان درباره NFT چه نظری دارند؟
عکاس و دانشجوی دکتری تاریخ «کارلوس آرولیز» در مصاحبهای درباره چگونگی استفاده از هنر و تصاویر در ثبت تاریخ رویدادها صحبت کرده و از دید تاریخدانان نگاهی به نقش انافتی در این حوزه انداخته است. او ابتدا گفت توکنهای غیرقابل معاوضه چگونه میتوانند مفهوم هنر را عوض کنند: «مفهوم هنر همواره باید از دید تئوری و نه از دید تجاری تعریف شود. برخی بنکسی را هنرمند نمیدانند. ماهیت فاعلی تعریف هنر آن را برای دستکاریهای مختلف مستعد میکند.»
آرولیز از دید تاریخی توضیح داد که عکاسی یک نوع حافظه تاریخی است چون یک جور سند است، ولی مدتی طول کشید تا عکسها هم به عنوان سند توسط تاریخدانان پذیرفته شوند. او گفت اسناد تاریخی تا قرن نوزدهم به حوزههای سیاسی و اقتصادی تاریخ محدود بودند. ولی در قرن بیستم، به موجب گسترش مفهوم تاریخ در مکتب فرانسوی، هنر و عکاسی هم نقشی شبیه اسناد تاریخی پیدا کردند.
آرولیز افزود آنچه از نظر تاریخدانان اهمیت دارد این است که عکاسان از روشی مناسب برای بیان واقعیت استفاده کنند. عکاسان باید رخدادها را بررسی کنند و مطمئن شوند که واقعا مشغول ارائه یک مفهوم مناسب به ما هستند. او گفت عکاسی یک حافظه تاریخی است، نه از این بابت که چیزی را برایمان تعریف میکند، بلکه چون نشاندهنده یک لحظه است.
کارلوس آرولیز به همین خاطر باور دارد که یک انافتی به شیوههای مختلف میتواند به حافظه تاریخی تبدیل شود. او معتقد است که چون این فناوری در یک برهه تاریخی مهم روی کار آمده، شانس این را دارد که نقش مهمی پیدا کند: «زندگی در لحظهای که جهان مشغول تجربه تغییرات مداوم است، یک مزیت به حساب میآید.»
این دانشجوی دکتری گفت همین انافتی میمونها که این روزها در دنیای اینترنت به وفور پیدا میشوند، مبنای آینده توکنها را رقم میزنند. فرقی نمیکند که توکنها از نظر شما زیبا هستند یا نه، و فرقی نمیکند که چقدر ارزش دارند. مهم این است که این میمونها سمبل تغییرند و بستر تبدیل شدن به یک حافظه تاریخی را فراهم میکنند.
«اگر انافتیها را از دید کمپینها، تبلیغات، پروپاگاندا و فریب ببینیم، نباید جنبهی هنری آنها را فراموش کنیم. هنر به استثنای هنر سنگنگاری همواره گمانهزنانه بوده و هنرهایی که در تسخیر بازار موفق بودهاند، همیشه با تضمین انتقال نوعی پیام این کار را انجام دادهاند.»
انافتی به کمک جنگزدگان میآید
آرولیز در خصوص عرضه توکنهای غیرقابل معاوضه توسط دولت اوکراین، معتقد است که خصوصیت پروپاگاندایی این فناوری بسیار جذاب است چون هدف اصلی آن به بحث حمایت و انسجام برمیگردد. او افزود شرایط حاضر به ما نشان میدهد که فناوری انافتی وجود دارد و فرصتهای بیشتری را برای حمایت از جنگزدگان فراهم میکند؛ فرصتهایی که هرگز در طول جنگ جهانی دوم برای کشورهای درگیر جنگ در دسترس نبود.
«اگر «ان فرنک» [خاطرهنویس آلمانی] در زمان اختفا در آمستردام به NFT دسترسی داشت، چه چیزهایی خلق میکرد؟ ببینید او بدون دسترسی به این فناوری، صرفا با یک دفترچه خاطرات شخصی چه کار کرد. از این رو، میتوان فهمید که وجود NFT چقدر بر اهمیت این لحظه تاریخی میافزاید.»
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.