ناسا برای اولین بار به دنبال پاسخی برای راز گنبدهای عجیب ماه می‌رود

ناسا با ماموریت آرتمیس می‌خواهد دوباره پای فضانوردان خود را به ماه باز کند، اما اهداف این سازمان به همین جا ختم نمی‌شود. یکی از ماموریت‌های ناسا ارسال دو کاوشگر Lunar-VISE و LEIA است تا به بررسی گنبدهای اسرارآمیز «گرویتهویسن» بپردازد.

طبق اعلام ناسا، این دو ابزار اطلاعات مهمی را در اختیار ناسا قرار خواهند داد. «جول کرنز»، معاون واحد اکتشافات ماموریت‌های علمی ناسا می‌گوید: «این دو مطالعه‌ برگزیده به سوالات مهمی که درباره ماه داریم پاسخ می‌دهند. اولی با کندوکاو پیرامون شکل نادری از آتشفشان‌های ماه به تحقیق درباره فرآیندهای مربوط به بدنه‌های اولیه سیاره‌ای می‌پردازد که روی ماه باقی مانده‌اند. دومی درباره اثرات گرانش و تشعشعات محیطی پایین در ماه بر مدل مخمر تحقیق خواهد کرد.»

دو کاوشگر ناسا در ماه چه کار خواهند کرد؟

کاوشگر Lunar-VISE به مدت 10 روز قله یکی از گنبدهای گرویتهویسن را بررسی می‌کند تا ببیند این گنبدها چگونه بدون وجود آب مایع یا تکتونیک صفحه‌ای به وجود آمده‌اند. دانشمندان مدت‌هاست برای این سوال پاسخی پیدا نکرده‌اند و صرفا حدس می‌زنند که گنبدها به واسطه مواد مذاب چسبنده و غنی از سیلیکا به وجود آمده باشند.

در عین حال، LEIA مخمر ساکارومایسس سرویزیه را به سطح ماه می‌برد تا ببیند این ماده در واکنش با تشعشعات و گرانش قمر زمین چه واکنشی از خود نشان می‌دهد. این داده‌ها در کنار اطلاعاتی که از گذشته از مطالعات بیولوژیک در دسترس بود، به دانشمندان کمک می‌کنند تا متوجه شوند که گرانش جزئی و تشعشعات فضایی چگونه بر سیستم‌های بیولوژیک اثر می‌گذارند.

ناسا در توصیف گنبدهای گرویتهویسن می‌گوید: «گنبدهای گرویتهویسن یک راز ژئولوژیکی هستند. بر اساس مشاهدات تلسکوپی و فضایی، مدت‌ها تصور می‌شد که این گنبدها از طریق مواد مذاب غنی از سیلیکا، یعنی از ترکیباتی مشابه گرانیت به وجود آمده‌اند. رصدهای مدارگرد LRO تایید کرد گنبدهای گرویتهویسن با محیط اطرافشان که پوشیده از جریان‌های مذاب بازالتی سخت است، فرق دارند.»

ولی سوال اصلی اینجاست که مواد مذاب سیلیکایی چطور می‌توانند در ماه شکل گرفته باشند. چون آتشفشان‌های سیلیکایی در زمین فقط در صورت حضور آب و تکتونیک صفحه‌ای به وجود می‌آیند. ولی هنوز نمی‌دانیم که شرایط در مریخ چگونه بوده است.