جستجو با بات‌های هوش مصنوعی، هزینه‌ مایکروسافت و گوگل را حدود ۱۰برابر افزایش می‌دهد

این روزها چت‌بات‌ها محبوبیت بسیاری میان کاربران پیدا کرده‌اند و موتورهای جستجو مثل بینگ هم به ارائه قابلیت جستجو مبتنی بر هوش مصنوعی به کاربران خود اقدا کرده‌اند. اگرچه چنین قابلیتی امکانات جدید و متفاوتی را در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد، اما به‌نظر می‌رسد که هزینه آن بسیار بیشتر از جستجوی سنتی است و می‌تواند سود غول‌های فناوری را کاهش دهد.

آیا جستجو با هوش مصنوعی ایده خوبی است؟

هوش مصنوعی در ابتدای ظهور خود توانسته بازار مالی را تحت‌تأثیر قرار دهد؛ به‌طوری که سهم گوگل از بازار به‌دلیل عملکرد نامناسب در ارائه قابلیت جستجو مبتنی بر هوش مصنوعی با افت ۱۰۰ میلیارد دلاری مواجه شد. البته گزارش‌های جدید نشان می‌دهند که قابلیت مذکور ممکن است چندان هم صرفه اقتصادی برای شرکت‌ها نداشته باشد و تبدیل‌کردن آن به مدل تجاری سودده، امری دشوار خواهد بود.

فرایند جستجوی سنتی مانند آنچه در گوگل شاهد آن هستیم، براساس ساخت یک فهرست بزرگ از صفحات وب است که هنگام جستجوی یک عبارت توسط کاربر، تمامی این صفحات برای یافتن آن بررسی می‌شوند و درنهایت نتایج به‌ترتیب مرتبط‌بودن، نمایش داده خواهند شد. صفحه جستجوی گوگل مقدار زمان صرف‌شده برای انجام چنین کاری را هم نشان می‌دهد که معمولاً کمتر از ۱ ثانیه است. در سوی دیگر اما جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی، مجموعه‌ای عظیم از شبکه‌های عصبی را برای هر جستجو اشغال می‌کند تا بتواند حجمی از متون و داده‌های واقعی را در اختیار کاربر قرار دهد. همچنین معمولاً تعامل کاربر با چنین سرویس‌هایی بیشتر از ۱ ثانیه است؛ درنتیجه قدرت پردازشی بیشتری را طلب می‌کند.

بدون شک نیاز به قدرت پردازش بیشتر برابر با هزینه بالاتر است. خبرگزاری رویترز پس از مصاحبه با رئیس هیئت‌مدیره آلفابت و کارشناسان فعال در این زمینه، اعلام کرده که جستجو با هوش مصنوعی نسبت به حالت سنتی، ۱۰برابر هزینه بیشتری روی دست شرکت‌ها می‌گذارد که درنهایت می‌تواند به ده‌ها میلیارد دلار هزینه بیشتر منتهی شود. پیش‌بینی می‌شود که در حدود ۳ سال، ۶ میلیارد دلار از درآمد خالص ۶۰ میلیارد دلاری گوگل در سال، صرف ارائه قابلیت جستجوی مشابه با ChatGPT خواهد شد؛ آن هم در صورتی که تنها پاسخ‌هایی محدود به ۵۰ کلمه برای هر جستجو ارائه کند.

مسئله قدرت پردازشی به بحرانی جدی برای شرکت‌های فناوری فعال در زمینه هوش مصنوعی تبدیل شده است و به‌نظر می‌رسد که گوگل هم از قبل چنین مشکلی را پیش‌بینی می‌کرد. این شرکت هنگام عرضه چت‌بات بارد، نسخه‌ای سبک‌تر و مجهز به مدل زبانی ساده‌تر خود را در اختیار عموم قرار داد تا با پذیرش ورودی‌های کوتاه‌تر، از فشار به سرورهای خود جلوگیری نماید. همچنین این تصمیم موجب شد تا گوگل بتواند کاربران بیشتری را بپذیرد و در فاز اولیه امکان جمع‌آوری بازخوردهای گسترده‌تری را در اختیار داشته باشد. نگرانی گوگل پیرامون قدرت پردازشی امر بسیار جالبی است؛ زیرا توان پردازشی زیرساخت‌های گوگل بسیار فراتر از اغلب رقبای خود تخمین زده می‌شود.

رئیس هیئت‌مدیره آلفابت اعلام کرده است که مشکل مورد بحث، در بدترین حالت، چندین سال ادامه خواهد داشت. بااین‌حال نباید از یاد ببریم که گوگل در گذشته هم با چنین معضلاتی دس‌ و‌پنجه نرم کرده و توانسته است از آن‌ها عبور کند. برای مثال بعد از خرید یوتوب، گوگل توانست هزینه‌های آن را به‌شدت کاهش دهد و سوددهی آن را چندین برابر کند. ساخت سرورهای دارای تراشه‌های سفارشی برای انجام امور پردازشی مرتبط با یادگیری ماشینی، یکی دیگر از راهکارهایی است که می‌تواند به گوگل کمک شایانی نماید. گاهی اوقات هم مشکل ساخت مدل تجاری سودده پابرجا باقی می‌ماند؛ برای مثال گوگل و آمازون در سال گذشته نتوانستند سود چندانی از دستیارهای صوتی خود به‌دست آورند.