
ثبت بزرگترین برخورد سیاهچالهها؛ امواج گرانشی از ۱۰ میلیارد سال پیش به زمین رسیدند
در اثر این برخورد، یک سیاهچاله جدید با جرمی تا ۲۶۵ برابر جرم خورشید ایجاد شده است.

دانشمندان موفق شدند بزرگترین برخورد و ادغام دو سیاهچاله عظیم در تاریخ مشاهدات کیهانی را رصد کنند. امواج ناشی از این برخورد که ۱۰ میلیارد سال پیش رخ داده، پس از سفری طولانی در فضا-زمان، سرانجام به زمین رسید و توسط آشکارسازهای امواج گرانشی ثبت شد.
به گزارش گاردین، در تاریخ ۲۳ نوامبر ۲۰۲۳ (۲ آذر ۱۴۰۲) رصدخانه LIGO آمریکا لرزشی بسیار ضعیف اما معنادار را در فضا-زمان ثبت کرد. این سیگنال که فقط یکدهم ثانیه طول کشید، پژواک یکی از قدرتمندترین رویدادهای قابل تصور در کیهان بود: برخورد دو سیاهچاله غولپیکر.
پروفسور «مارک هانام» (Mark Hannam) از دانشگاه کاردیف میگوید: «اینها خشنترین رویدادهایی هستند که میتوانیم مشاهده کنیم، اما وقتی سیگنالهایشان به زمین میرسد، به ضعیفترین پدیدههای قابل اندازهگیری تبدیل میشوند.»
ثبت امواج برخورد بزرگترین سیاهچالهها
تحلیل دقیق این سیگنال، جزئیات شگفتانگیزی را ارائه داد: دو سیاهچاله درحال برخورد ۱۰۳ و ۱۳۷ برابر جرم خورشید بودهاند. حاصل این ادغام، یک سیاهچاله جدید با جرمی تا ۲۶۵ برابر جرم خورشید است که رکورد قبلی (۱۴۰ برابر جرم خورشید) را به راحتی شکسته است. این سیاهچالهها با سرعتی حدود ۴۰۰ هزار برابر سریعتر از زمین به دور خود میچرخیدند.

این کشف، فیزیکدانان را با یک معمای بزرگ روبهرو کرده است. براساس مدلهای فعلی، ستارهها نمیتوانند بهطور مستقیم سیاهچالههایی با این جرم عظیم (در محدوده ۶۵ تا ۱۳۵ برابر جرم خورشید) را به وجود آورند. محققان برای توضیح این پدیده احتمال میدهند این دو سیاهچاله غولپیکر، خودشان محصول ادغام سیاهچالههای کوچکتر در گذشته بودهاند. این فرایند جرم آنها را به این حد رسانده و باعث چرخش فوقالعاده سریعشان نیز شده است. پروفسور هانام میگوید: «ما قبلاً نشانههایی از این موضوع را دیده بودیم، اما این بزرگترین نمونهای است که تاکنون مشاهده کردهایم.»
این دستاورد بار دیگر اهمیت اخترشناسی امواج گرانشی را نشان میدهد. تا پیش از این، ما فقط میتوانستیم کیهان را از طریق نور و امواج الکترومغناطیسی مشاهده کنیم. اما اکنون، با ثبت لرزشهای فضا-زمان، میتوانیم رویدادهای عظیمی را که در تاریکی مطلق رخ میدهند، رصد کنیم. پروفسور هانام میگوید: «وقتی به جهان به روشی متفاوت نگاه میکنید، چیزهایی کشف میکنید که انتظارش را نداشتید.»
یافتهها و جزئیات این پژوهش در نشست GR-Amaldi ارائه شده است.
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.