شواهد علمی درباره رابطه میان استرس و افزایش ریسک ابتلا به سرطان چندان قوی نیست

برخی از پژوهش‌ها در سال‌های اخیر نشان داده‌اند که اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) ممکن است با ابتلا به سرطان در سال‌های آینده ارتباط داشته باشد. اما شواهد علمی در این باره قطعی نیستند و پژوهشگران می‌گویند افراد دچار استرس مزمن نباید نگران سرطان باشند.

تجربه طلاق، مرگ یکی از اعضای خانواده یا مجروحیت شدید ممکن است اثری ماندگار روی شما داشته باشند. این سوانح ممکن است باعث شوند تا توانایی بدن شما برای مقابله با استرس از بین برود و ریسک ابتلا به سرطان‌های مختلف افزایش یابد.

برای مثال، در سال ۲۰۱۹ یک مطالعه روی ۵۴٬۰۰۰ زن نشان داد که ریسک ابتلا به سرطان تخمدان در افراد با علائم PTSD دو برابر زن‌های دیگر است. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ روی ۱۰۰٬۰۰۰ زن ارتباطی میان سوانح شدید و افزایش ریسک سرطان سینه را پیدا کرد.

بااین‌حال، دکتر «اندریا لین رابرتس»، محقق دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه هاروارد می‌گوید مطالعات موجود حاکی از آن است که این شواهد از نظر علمی چندان قوی نیستند. البته وقایع منجر به PTSD یا مشکلات عاطفی طولانی‌مدت می‌توانند به سلامت شما ضربه بزنند، و ریسک ابتلا به بیماری‌های زیادی را افزایش می‌دهند.

برای مثال، ارتباط میان استرس و بیماری‌های قلبی بسیار قوی‌تر از ارتباط آن با سرطان‌ها است. به همین علت، پژهشگران می‌گویند افراد با سطح بالای استرس نباید حداقل نگران ابتلا به سرطان باشند.

ارتباط استرس با سرطان

اما دانشمندان همچنان به بررسی این ارتباط ادامه می‌دهند. استرس اثری عمیق روی عملکرد سیستم ایمنی بدن دارد. در نتیجه، دانشمندان در بهترین حالت می‌توانند بگویند که استرس باعث می‌شود تا بدن شما برای دفاع در برابر سرطان و بیماری‌های دیگر ضعیف شود.

اما باید دقت کرد که استرس‌های کوتاه‌مدت، مانند استرس مواقعی که برای یک سخنرانی عمومی یا یک مسابقه ورزشی آماده می‌شوید، تأثیری روی سلامتی ندارد. بدن می‌تواند به خوبی با این استرس‌ها کنار بیاید.

اما یک سانحه شدید ممکن است باعث شود تا برای تمام عمر خود به افسردگی، اضطراب یا استرس پس از سانحه دچار شوید. این استرس از نوع مزمن است. پزشکان گمان می‌برند که استرس مزمن ممکن است تغییراتی در سطح سلولی ایجاد کند که منجر به سرطان شود.

در این نوع استرس، بدن شما دائماً هورمون‌هایی مانند کورتیزول و آدرنالین تولید می‌کند. این هورمون‌ها سیستم هشدار طبیعی بدن را فعال می‌کنند؛ قلب شما تندتر می‌تپد، فشار خون افزایش می‌یابد و قند بیشتری وارد خون می‌شود تا به شما انرژی دهد.

همچنین در این مکانیسم، سیستم‌هایی در بدن شما که به‌صورت فوری لازم نیستند غیرفعال می‌شوند. مثلاً بدن انرژی مورد نیاز سیستم ایمنی را به ماهیچه‌ها می‌فرستد تا بتوانید تندتر حرکت کنید.

در استرس کوتاه‌مدت، این آثار به‌سرعت از بین می‌روند. اما در طولانی‌مدت، سیستم ایمنی و گوارش شما ممکن است دچار مشکل شود. در این شرایط، سرطان راحت‌تر می‌تواند رشد کند. همچنین استرس مزمن می‌تواند باعث مشکلات قلبی و دیابت شود که این‌ها نیز ممکن است منجر به سرطان شوند.

همچنین وقتی فرد دچار استرس است، احتمالاً سبک زندگی سالمی را پیش نمی‌گیرد. چنین افرادی به مصرف الکل یا دخانیات تمایل دارد و از ورزش دوری می‌کند. این عوامل نیز می‌توانند به رشد سرطان کمک کنند.

اما این‌ها همگی حدس وگمان هستند و این رابطه به‌صورت قطعی و علمی مشخص نشده است. پزشکان می‌گویند که افراد دچار استرس مزمن نباید خود را به‌خاطر استرس‌شان سرزنش کنند یا باور داشته باشند که حتماً دچار سرطان خواهند شد. این افراد باید تمام تمرکز خود را روی مقابله با استرس مزمن بگذارند.