توسعه درمان فوق‌سریع سرطان که می‌تواند جایگزین پرتودرمانی معمولی شود

درمان سرطان در آستانه پیشرفت چشمگیری قرار دارد؛ چند سال اخیر، رویکردی نوآورانه به نام پرتودرمانی فلش (Flash Radiotherapy) توجه زیادی را به خود جلب کرده است. تشعشعات این درمان کمتر از یک ثانیه طول می‌کشد و مزایای زیادی نسبت به پرتودرمانی معمولی دارد.

براساس گزارش BBC، در آزمایشگاه سرن (Cern) در سوئیس، آزمایش‌های انسانی انجام می‌شوند که انتظار می‌رود روزی به راه‌اندازی نسل جدیدی از دستگاه‌های پرتودرمانی منجر شوند. رویکرد این دستگاه‌ها پرتودرمانی فلش نام دارد و می‌توانند تومورهای مغزی پیچیده را درمان کنند و سرطان‌هایی را که به اندام‌های مختلف متاستاز کرده‌اند، از بین ببرند. یکی از مزیت‌های این رویکرد جدید کاهش عوارضی است که معمولاً روش‌های درمان سرطان مرسوم به همراه دارند.

پرتودرمانی فلش درمان جدید و سریع سرطان

مطمئناً دستاورد بزرگ سرن کشف بوزون هیگز در سال 2012 بود که به «ذره خدا» شناخته می‌شود. در سال‌های اخیر، متخصصان سرن به توسعه درمان جدید سرطان نیز روی آورده‌اند. پیشینه رویکرد جدید درمان سرطان به 11 سال پیش برمی‌گردد که «ماری-کاترین ووزنین» (Marie-Catherine Vozenin)، رادیوبیولوژیست که اکنون در بیمارستان‌های دانشگاه ژنو کار می‌کند، در کنار همکارانش پارادایم سنتی پرتودرمانی را تغییر دادند و پرتودرمانی فلش را معرفی کردند. این روش نشان داد با ارسال تشعشعات با دوز فوق‌العاده بالا اما در کمتر از یک ثانیه می‌توان تومورها را در جوندگان از بین برد و درعین‌حال به بافت‌های سالم بدن آسیب نزند.

در پرتودرمانی سنتی، طی ده‌ها جلسه 2 تا 5 دقیقه از پرتوی اشعه ایکس یا سایر ذرات برای ازبین‌بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود که عمدتاً بافت‌های سالم بدن را نیز تخریب می‌کند. طی 3 دهه گذشته، اسکن‌های تصویربرداری پیشرفته و دستگاه‌های پیشرفته پرتودرمانی هدف‌گرفتن تومور با دقت بیشتر را ممکن کرده‌اند اما عوارض جانبی مضر یا کشنده همچنان وجود دارد.

برای مثال می‌توان به استفاده از پرتودرمانی برای درمان تومورهای مغزی کودکان اشاره کرد. این کودکان ممکن است درمان شوند اما اغلب با اضطراب و افسردگی مادام‌العمر مواجه می‌شوند یا حتی سطح IQ آنها کاهش می‌یابد.

از سوی دیگر، آزمایش‌های مختلف روی حیوانات نشان داده پرتودرمانی فلش این عوارض را ندارد. محققان می‌گویند روش فلش نسبت به تابش معمولی آسیب کمتری به بافت طبیعی می‌زند، بدون اینکه اثر ضدتوموری آن از بین برود.

ازآنجایی‌که ایجاد ذرات زیراتمی به شتاب‌دهنده‌های ذرات بسیار پیچیده نیاز دارد، درحال‌حاضر درمان فلش فقط از طریق تجهیزات بزرگ و در 14 مرکز تخصصی ارائه می‌شود و هزینه آن نیز بسیار بالاست. البته محققان امیدوارند درنهایت روش فلش در دسترس همه کسانی که به آن نیاز دارند، قرار بگیرد.