در همایش فرصت‌های ایران در عصر دیجیتال مطرح شد: امیدی برای به‌وجودآمدن حکمرانی داده در کشور وجود ندارد

در پنلی که با موضوع حکمرانی داده در ایران در همایش «فرصت‌های ایران در عصر دیجیتال» برگزار شد، «امیر ناظمی»، صاحب‌نظر سیاست‌گذاری فناوری، «ناصر حکیمی»، مشاور مدیرعامل بانک تجارت و «روزبه ترابی»، مدیرعامل دلفین، درباره مفهوم داده در ایران به گفت‌وگو پرداختند.

امیر ناظمی، صاحب‌نظر سیاست‌گذاری فناوری و رئیس سابق سازمان فناوری اطلاعات‌ با اشاره به اینکه مفهوم داده در دنیای فیزیکی و فضای مجازی متفاوت است، گفت: «معمولاً وقتی درباره مالکیت داده صحبت می‌کنیم، معنای داده در جهان فیزیکی به ذهنمان می‌رسد؛ درحالی‌که در دنیای مجازی حق مالکیت معنایی ندارد، بلکه حق‌های تکه‌تکه‌شده‌ای داریم که از حق مالکیت گرفته شده است.»

او همچنین گفت که ما نمی‌توانیم هربار درباره این حقوق توافق کنیم، بلکه آن‌ها را در پکیجی به نام لایسنس داریم. او باور دارد این لایسنس است که حقوق مختلف را به رسمیت می‌شناسد.

به گفته ناظمی، مسئله حکمرانی داده نیز چیزی به‌جز حق تصمیم‌گیری نیست. اینکه چه کسانی در چه فرایندی درخصوص چه مسائلی و تحت چه شرایطی حق دارند برای داده‌ها و حقوق تصمیم‌گیری کنند؛ داده‌هایی که به باور او به‌واسطه حقوق تکه‌تکه‌شده به‌دست آمده‌اند.

او همچنین گفت: «در سال‌های آینده باید استارتاپ‌هایی شکل بگیرند که کارشان تحلیل و پردازش داده باشد: «این استارتاپ‌ها باید با شرکت‌های بزرگ مانند دیجی‌کالا و اسنپ همکاری کرده و داده‌های آنان را پردازش کنند.»

ناظمی همچنین به فرصت‌های جدیدی که به‌واسطه قانون‌گذاری داده به‌وجود می‌آید، اشاره کرد و گفت: «این فرصت جدید که به‌واسطه رگولیشن به‌وجود می‌آید رگ تک نام دارد و هنوز در ایران جای کار دارد.»

به گفته این صاحب‌نظر سیاست‌گذاری درباره اهمیت اوپن‌دیتا، متأسفانه شرکت‌ها تصور می‌کنند که با این روش چیزی را از دست می‌دهند؛ اما این‌طور نیست و اوپن‌دیتا مهم‌ترین ابزار اکوسیستم‌ساز است.

امیر ناظمی معتقد است تخصصی‌بودن این حوزه باعث می‌شود که هیچ امیدی به اینکه در کشور ما حکمرانی داده به‌وجود بیاید، نداشته باشیم؛ چرا که این موضوعات خیلی پیچیده بوده و مجلس ایران هم آن‌قدر تخصصی در این زمینه ندارد: «ضمن اینکه توسعه چیزی جز تعریف حقوق جدید و تعریف سازوکار برای آن‌ها نیست.»

در ایران چیزی به نام GDPR نداریم

ناصر حکیمی، مشاور مدیرعامل بانک تجارت نیز عقیده دارد ما در ایران چیزی به نام GDPR نداریم: «بااین‌حال حاکمیت باید امکانی را فراهم کند تا هر پلتفرمی داده‌ای را که از کاربر می‌گیرد، به او پس دهد.»

به گفته او، داده و محصول از یکدیگر جدا هستند و داده می‌تواند به‌صورت جداگانه خلق ارزش کند. برای مثال، می‌توان از داده‌هایی که از علایق و سلایق مشتری به‌دست می‌آید، او را بهتر فهمید و محصولی مطابق خواسته‌اش تولید کرد.

«روزبه ترابی»، مدیرعامل دلفین نیز باور دارد حکمران بهتر است کاری نکند تا کسب‌وکارها خودشان صلاح خود را در مدیریت داده‌ها پیدا کنند. او همچنین گفت که بعضی وقت‌ها نگاه‌ها سمت حکمران و بعضی وقت‌ها سمت کسب‌وکارهاست اما کسی حرفی از حق مردم در این زمینه (حفاظت از داده‌ها) نمی‌زند.