در نشست قانونگذاری تاکسیهای اینترنتی مطرح شد: رقیب هیچگاه نباید نقش رگولاتور را بر عهده بگیرد
به گفته مدیرعامل تپسی، قانونگذاری ذاتاً چیز بدی نیست اما اینکه تا کجا باید باشد حائز اهمیت است.
مدیرعامل تپسی معتقد است اگر تاکسیهای اینترنتی زیر بار این مسئله که شهرداری قانونگذار این صنف شود، میرفتند، سرنوشتشان مانند چالشهای VODها با صداوسیما میبود. او باور دارد رقیب هیچگاه نباید نقش رگولاتور را بر عهده بگیرد.
نشست «تنظیمگری تاکسیهای اینترنتی» توسط انجمن علمی حکمرانی و سیاستگذاری دانشکده مدیریت و اقتصاد شریف برگزار شد. «میلاد منشیپور»، مدیرعامل تپسی، «محسن پورسید آقایی»، معاون اسبق سازمان حملونقل و ترافیک شهرداری تهران و «علی نیازی»، دبیر نشست، با یکدیگر گفتوگو کردند.
نیازی در ابتدای نشست با طرح این پرسش که تنظیمگری برای تاکسیهای اینترنتی چه ضرورتی دارد؟ گفت: «معمولاً قوانین از پلتفرمهای فناورمحور عقب ماندهاند.» به گفته او، باید ظرفیتهایی در پلتفرمها برای لابیگری وجود داشته باشد. او همچنین عمق نظارت و دخالت دولت بر پلتفرمها را از مهمترین مسائل موجود در بحث تنظیمگری تاکسیهای اینترنتی دانست.
«بدون تنظیمگری نمیتوان مسائل را مدیریت کرد»
پورسید نیز در ادامه با اشاره به اینکه بدون تنظیمگری نمیتوان هیچ موضوعی را اداره کرد، گفت: «رگولاتوری نیاز امنیت و سیاستگذاری در جامعه است و هر سیاستی در جامعه بهوسیله آن اجرا میشود. برای مثال، سیاست طرح ترافیک درواقع قانونگذاری برای کاهش ترافیک و مدیریت آن است. اما اینکه این قانونگذاری چقدر باشد، جای بحث و گفتوگو دارد.»
به گفته او، خود جامعه و مکانیسمهای طبیعی بازار میتوانند بهترین رگولاتور باشند، اما این نوع تنظیمگری در برخی موارد کارایی ندارد و نمیتوان از آن استفاده کرد. پورسید درباره این کارایی توضیح داد: «برای مثال، اگر تاکسیهای اینترنتی نظم جامعه را برهم بزنند، نمیتوان صبر کرد تا مردم شکایت کنند و بعد خودبهخود تنظیمگری صورت گیرد. شاید این روش بهترین روش باشد اما در جامعه ما کاربرد ندارد.»
به باور پورسید، اینکه حاکمیت و دولت کجا و به چه مسائلی ورود کند بستگی به این دارد که این تنظیمگری از سمت جامعه و خود حاکمیت صورت میگیرد یا خیر: «برای مثال، اینکه تپسی تمام اطلاعات راننده را برای مسافر میفرستند، چیزی نبوده که از سمت دولت قانونگذاری شود، اما از سمت جامعه پذیرفته شده است. اگر امکاپذیر نبود، دولت باید وارد میشد.»
او ادامه داد: «اما در مسائلی که خیلی برای مردم تفاوتی ندارد (مثل اینکه رانندگان از مهاجران نباشند) تنظیمگری با حاکمیت است. پس تنظیمگری گاهی توسط جامعه و گاهی توسط حاکمیت انجام میشود.» پورسید اشاره کرد که بالاخره باید مجوزی وجود داشته باشد تا کسبوکار زیر بار تنظیمگری برود.
مدیرعامل تپسی بهعنوان نماینده بخش خصوصی و تاکسیهای اینترنتی، با بیان اینکه ما در کشورمان برای هر حوزهای یک رگولاتور مشخص و واحد نداریم، توضیح داد: «در اینکه تنظیمگری ضروری است، شکی نیست، اما باید مشخص شود این تنظیمگری تا کجا باید ادامه پیدا کند. متأسفانه ما در کشور ما برای هر موضوعی تصمیمگیران متعددی وجود دارد.»
او ایرادات تنظیمگری تاکسیهای اینترنتی را در چند مورد لیست کرد و گفت: «یکی از مشکلات تنظیمگری انباشت قوانین است. در کشور ما قوانین بهقدری زیاد است که گاهی باهم تعارض دارند و حتی خود قانونگذار هم یادش نمیآید که چه قوانینی قبلاً تصویب شده است. مورد بعدی مربوط به وضعیت قبلی این حوزه است. ما زمانی میتوانیم از تنظیمگری صحبت کنیم که وضعیت قبلی این حوزه ثابت بوده باشد، اما حتی وضعیت قیمتگذاری تاکسیهای سنتی هم در گذشته ثابت و مناسب نبود. مسئله دیگر مربوط به خود قانونگذار است؛ اینکه چه کسی با چه میزان دانش و اطلاعات قانونگذاری میکند.»
به گفته مدیرعامل تپسی، رقیب هیچگاه نباید نقش رگولاتور داشته باشد. او دراینباره گفت: «تاکسیرانی بزرگترین رقیب تاکسیهای اینترنتی است. وقتی شهرداری رگولاتوری ما را به عهده بگیرد، سرنوشت ما مثل سرنوشت پلتفرمهای ویدیویی با صداوسیما میشود. برای همین ما درباره این مسئله ایستادگی کردیم.»
«بهتر است دولت تنظیمگری را به مردم واگذار کند»
مدیرعامل تپسی باور دارد بهطور کلی بهتر است دولت هیچ تنظیمگری نکند و این کار را به مردم بسپارد. او تأکید کرد اتفاق مثبتی که درزمینه تنظیمگری تاکسیهای اینترنتی رخ داد این بود که دولت در مسئله قیمتگذاری وارد نشد: «خوشبختانه تاکسیهای آنلاین نمونه موفقی درزمینه قانونگذاری بودند. این تنظیمگری بهاندازهای نبود که بخواهد مدل کسبوکار را تغییر دهد. مثلاً اگر شهرداری وارد مسئله قیمتگذاری میشد، دیگر تاکسی اینترنتی معنایی نداشت و پیشرفت هم نمیکرد.»
از طرف دیگر، معاون اسبق سازمان حملونقل و ترافیک شهرداری تهران باور دارد شاید حکومت نتواند مسائل را بهدرستی تنظیمگری کند اما باید پذیرفت که بخش خصوصی هم میتواند گاهی نابالغانه رفتار کرده و زیادهخواه باشد.
او پیرامون مسائل مختلفی که درباره تنظیمگری تاکسیهای اینترنتی وجود دارد، توضیح داد: «یکی از این مسائل آلودگی هوا است که نباید اجازه دهیم هر ماشینی در سطح شهر تردد کند؛ چرا که حجم تردد تاکسیهای اینترنتی زیاد است و نمیتوان بدون خواستن معاینه فنی اجازه تردد به آنها داد. همچنین بحث تأیید صلاحیت رانندهها از اهمیت بالایی برخوردار است. نمیتوان هرکس دلش خواست بدون هیچ مقرراتی، راننده تاکسیهای اینترنتی شود. هر راننده باید یک آدرس مشخص ثبتشده در تهران داشته باشد. اگر چنین قواعدی وجود نداشته باشد، افراد از استانهای دیگر به تهران میأیند و مشکل جای خواب و سایر مسائل نظم شهر را برهم میزند.»
او درباره سهم شهرداری از در اختیار قراردادن شهر به این کسبوکارها نیز گفت: «ناوگان تاکسیهای اینترنتی آسفالت خیابانها را مصرف و ترافیک ایجاد میکنند. بنابراین باید ۲ درصد درآمدشان را به شهرداری اختصاص دهند و از این سازمان مجوز نیز بگیرند؛ مجوزی که تعیین کند این تاکسیها به چه مسائلی باید پایبند باشند.» صحبت و تعامل بخش خصوصی با رگولاتور مسئلهای است که مدیرعامل تپسی نیز آن را باور دارد. منشیپور همچنین اشاره کرد که منفعتطلبی و زیادهخواهی آفت بخش خصوصی است.
مدیرعامل تپسی نسبت به مواردی که پورسید بهعنوان چالش مطرح کرده بود واکنش نشان داد و گفت: «در مورد معاینه فنی، صحبتهای رگولاتور درست است و نیاز به رگولاتوری دارد. اما درباره مباحث تخلفات ترافیکی بخش خصوصی میتواند چنین موردی را گردن نگیرد.»
به باور منشیپور، درباره مباحثی مثل ثبت آدرس مشخص از رانندگان، زیرساختهای داخلی کشور چنین اجازهای را نمیدهند.
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.