آیا افزایش ظرفیت رم می‌تواند عملکرد سیستم شما را بهبود بخشد؟

رم یک قطعه الکترونیکی در کامپیوتر و گوشی است که نقش بسیار مهمی در عملکرد صحیح این دستگاه‌ها دارد و بدون آن نمی‌توان از این دستگاه‌ها استفاده کرد. این قطعه به مانند یک رابط بین پردازنده و هارد اصلی عمل کرده و به آن‌ها کمک خواهد کرد تا بتوانند وظایف خود را به درستی انجام دهند. میزان رم به صورت مستقیم بر بهبود سرعت سیستم اثر خواهد گذاشت و هر چه مقدار آن بیشتر باشد، سیستم با سرعت بیشتری کارها را مدیریت خواهد کرد. بنابراین جواب سوال «آیا افزایش ظرفیت رم می‌تواند عملکرد سیستم شما را بهبود بخشد؟» در ساده‌ترین حالت بله است که در این نوشته به بررسی آن خواهیم پرداخت و نحوه این تاثیر را زیر ذره‌بین خواهیم برد.

رم چیست؟ تعریف رم به زبان ساده!

RAM کامپیوتر مخفف Random Access Memory است و به معنای حافظه دسترسی تصادفی است که به عنوان فضای موقت برای ذخیره‌سازی اطلاعات و فرمان‌هایی که پردازنده نیازمند دسترسی سریع به آن‌ها است، عمل می‌کند. در واقع وظیفه رم کامپیوتر نگهداری از داده‌هایی است که به طور فعال در حال استفاده هستند. منظور از دسترسی تصادفی این است که امکان دسترسی به هر سلول حافظه بدون نیاز به دنبال کردن ترتیب خاصی وجود دارد و اطلاعات موجود در آن با خاموش شدن سیستم از بین می‌روند.

برای درک بهتر موضوع بهتر است زمانی را در نظر بگیرید که در حال فکر کردن به یکی از خاطرات قدیمی خود هستید. در حالت عادی این خاطره در ذهن شما ثبت شده است و مانند این است که اطلاعات خود را روی یک هارد ذخیره کرده باشید. سپس آن را به سطح خودآگاه فراخوانی می‌کنید و پس از مرور دوباره آن را به سطح ناخودآگاه می‌فرستید که شبیه کاری است که رم‌ها انجام می‌دهند.

افزایش ظرفیت رم چگونه باعث بهبود عملکرد سیستم می‌شود؟

افزایش ظرفیت رم باعث می‌شود که فضای بیشتری برای اجرای برنامه‌ها و فایل‌های مختلف در اختیار داشته باشیم و دسترسی پردازنده به این فایل‌ها سریع‌تر شود و راحت‌تر بتواند فایل‌ها را اجرا کند. افزایش رم باعث بهبود عملکردهای زیر می‌شود و می‌تواند عملکرد نهایی سیستم را ارتقا بخشد:

1- بهبود قابلیت چند وظیفگی

چند وظیفگی یا Multitasking قابلیتی است که به سیستم اجازه می‌دهد چندین برنامه و فایل را به صورت همزمان باز کند. ساده‌ترین حالت آن زمانی است که مشغول تایپ با کامپیوتر هستید و به طور همزمان یک موسیقی هم در پس زمینه در حال پخش شدن است. هر چه حافظه رم بیشتر باشد، کامپیوتر آسان‌تر می‌تواند چند برنامه یا فایل را به صورت همزمان اجرا کند،‌ بدون اینکه دچار کندی یا لگ و باگ شود. رم بیشتر داده‌های مربوط به هر وظیفه را در دسترس پردازنده قرار داده و به آن اجازه می‌دهد که به سرعت بین چند وظیفه مختلف جابجا شود بدون اینکه سرعت سیستم کاهش پیدا کند.

2- بهبود عملکرد در اجرای بازی‌ها و برنامه‌های سنگین

بازی‌ها و برنامه‌های سنگین داده‌های زیادی برای پردازش دارند و ظرفیت بیشتری از رم را اشغال می‌کنند؛ بنابراین هر چه رم یک سیستم بیشتر باشد، این نرم‌افزارها به صورت روان‌تری اجرا خواهند شد. اکثر نرم‌افزارها و بازی‌ها زمانی که منتشر می‌شوند، حداقل سیستم مورد نیاز برای اجرا را هم معرفی می‌کنند که در آن بهترین پردازنده، کارت گرافیک، میزان حافظه و حافظه رم مورد نیاز را بیان می‌کنند. برای نمونه برنامه Adobe Photoshop 2024 به حداقل 8 گیگابایت حافظه رم نیاز دارد. پس زمان جمع کردن سیستم علاوه بر خرید سی پی یو و کارت گرافیک مناسب،‌ به میزان رم مورد نیاز برای کارهای خود هم دقت داشته باشید.

3- کاهش زمان بارگذاری سیستم عامل و برنامه‌ها

زمانی که کامپیوتر را روشن می‌کنید، سیستم عامل باید فایل‌ها و داده‌های ضروری برای اجرای خود را بارگذاری کند. با افزایش ظرفیت رم داده‌ها بسیار سریع‌تر در حافظه بارگذاری می‌شوند و نیازی نیست که منتظر دسترسی از هارد شوند. این فرایند زمان بوت شدن و آماده به کار شدن سیستم را به صورت چشمگیری کاهش خواهد داد.

4- افزایش پایداری سیستم

حافظه رم به عنون یکی از مهم‌ترین اجزای کامپیوتر، نقش بسیار مهمی در افزایش پایداری سیستم ایفا می‌کند. پایداری سیستم به این معنا است که سیستم بتواند وظایف خود را به طور پیوسته و بدون قطع شدن یا کاهش عملکرد به انجام برساند. افزایش ظرفیت رم از بروز مشکلاتی مانند کرش کردن، لگ و باگ جلوگیری کرده و به اجرای درست برنامه‌ها کمک خواهد کرد. به همین دلیل زمان خرید کامپیوتر باید نیازهای خود را در نظر داشته باشید و رم متناسب با آن را خریداری کنید.

چه زمانی باید رم را افزایش دهیم؟

افزایش ظرفیت رم کار پیچیده‌ای نیست و به پس از باز کردن پشت لپ تاپ یا کیس کامپیوتر به راحتی قابل انجام است. زمانی که علائم زیر را در سیستم خود مشاهده کردید، بهتر است به فکر تعویض رم آن باشید:

1- کند شدن سیستم

اگر عملکرد سیستم شما دچار اختلال شده و حتی زمانی که تعداد کمی برنامه باز است، کندتر از گذشته کار می‌کند، به احتمال زیاد ظرفیت رم سیستم شما کمتر از مقدار مورد نیاز است. در این حالت باز کردن یک برنامه یا فایل ممکن است بیشتر از زمان معمول طول بکشد یا نتوانید برنامه‌ها را به روانی گذشته باز کنید.

2- کرش و هنگ کردن مکرر برنامه‌ها

ممکن است برای شما هم پیش آمده باشد که در زمان اجرای یک برنامه مانند فتوشاپ، سیستم شما هنگ کرده و بالا نمی‌آید و مجبور می‌شود برنامه را بسته و دوباره آن را باز کنید. این شرایط می‌تواند بسیار خسته کننده باشد و انرژی شما را از بین ببرد. اگر برنامه‌ها به طور مکرر کرش می‌کنند یا سیستم دچار هنگ می‌شود، به احتمال زیاد نیاز است که به افزایش ظرفیت رم فکر کنید.

3- افزایش حجم فایل‌های داده

اگر حجم قایل‌های کاری شما مانند پروژه‌های گرافیکی، دیتابیس‌ها و نرم‌افزارهای نصب شده افزایش پیدا کرده است، به احتمال زیاد به رم بیشتری نیاز دارید. افزایش حجم فایل‌ها باعث فشار بیشتر روی رم شده و اگر رم کافی وجود نداشته باشد، سیستم ممکن است کند شده یا ناپایدار شود.

4- ارتقا به سیستم عامل جدید

ارتقا به سیستم عامل جدید ممکن است به سخت‌افزار جدید نیاز داشته باشد و ممکن است رم قبلی شما برای سیستم عامل جدید کافی نباشد. برای مثال اگر به تازگی سیستم عامل خود را به ویندوز 11 یا macOS Ventura ارتقا داده‌اید و سیستم شما به روانی قبل کار نمی‌کند، به احتمال زیاد باید رم آن را افزایش دهید.

5- تغییر کاربری

در برخی از موارد هم ممکن است سیستم شما کارایی قبلی خود را حفظ کرده باشد و عملکرد آن دچار اختلال نشده باشد؛ اما نیازهای شما تغییر پیدا کرده باشد. برای مثال ممکن است قبلا دانشجو بوده باشید و با آن کارهای روزانه را انجام داده باشید و پس از فارغ‌التحصیلی لازم باشد نرم‌افزارهای تخصصی را روی آن نصب کنید. در این حالت ظرفیت رم سیستم شما کافی نیست و احتمالا مجبور شوید آن را ارتقا دهید.

سخن پایانی

افزایش ظرفیت رم به طور کلی می‌توان عملکرد سیستم شما را بهبود ببخشد و شما را از شر یک سری مشکلات مانند کُند شدن سیستم، هنگ کردن‌های مکرر و ناتوانی در اجرای برنامه‌ها خلاص کند. رم بیشتر مساوی است با فضای بیشتر برای اجرا کردن برنامه‌ها و بازی‌های مختلف و کاهش انتظار برای راه‌اندازی سیستم عامل و برنامه‌های مختلف.