GLONASS ابزاری مشابه GPS که شاید از وجودش هم مطلع نبودید

قطعا تا به حال از GPS استفاده کرده اید. اما آیا فکر می کردید سرویس دیگری هم برای تشخیص مکان ما روی زمین وجود داشته باشد که نامش را نشنیده باشید؟ سرویسی که حتی شاید تا به حال از آن استفاده هم کرده باشید اما با این حال از آن بی خبر باشید.

در ادامه با دیجیاتو همراه باشید تا بدانید GLONASS چیست، چطور ساخته شده، چگونه کار می کند و تا چه حد در دسترس است.

GLONASS چیست؟

GLONASS در واقع مخفف عبارت Globalnaya Navigatsionnaya Sputnikovaya Sistema یا Global Navigation Satellite System است. این سرویس در واقع محصولی از نیروی دفاع هوایی روسیه است. سرویسی که بسیار شبیه GPS بوده و وظیفه مشابهی را انجام می دهد.

در حالی که GPS زودتر و در سال ۱۹۷۸ توسط ارتش آمریکا به عرصه وارد شد، GLONASS به عنوان یک سیستم مشابه و جایگزین توسط روس ها ساخته شد.

GLONASS و GPS هم دوره هستند و هر دو در آغاز به منظور موقعیت یابی ساخته شدند. اما GLONASS به صورت اختصاصی توسط ارتش روسیه ساخته شد. این سیستم بیشتر به منظور استفاده در شرایطی مانند حرکت هواپیماهای جت و موشک های بالستیک مورد توجه روسها بود.

مراحل توسعه GLONASS به دهه ۷۰ میلادی باز می گردد. در آن زمان از این سیستم بیشتر برای تشخیص و پیش بینی وضع هوا، اندازه گیری سرعت و محاسبه زمان استفاده میشد. به واسطه ماهواره هایی کمی که GLONASS از آنها استفاده می کرد، افراد کمی به موفقیت آن امیدوار بودند. اما در سال ۲۰۰۱ به دستور ولادمیر پوتین -رئیس جمهور وقت روسیه- توسعه GLONASS به اولویت کشوری تبدیل شد و بودجه های مربوط به توسعه آن افزایش یافت.

در سال ۲۰۰۷ پوتین طی حکمی عمومی شدن GLONASS را تبدیل به یک ضرورت کرد. این باعث شد GLONASS به واسطه دسترسی عموم افراد به آن تبدیل به رقیبی برای GPS محسوب شود. در سال ۲۰۱۰ بالاخره GLONASS تمام خاک روسیه را تحت پوشش در آورد و ظرف یک سال بعد از آن، GLONASS کل زمین را تحت پوشش قرار داد.

GLONASS چگونه کار می کند؟

این سرویس از چند جزء اساسی بهره می برد. اولین مورد، تشخیص وضعیت ماهواره نسبت به صور فلکی است. یک گروه از ماهواره ها با کمک هم این سیستم را به کار می اندازند.

این ماهواره ها با کمک یکدیگر می تواند دقت و سرعت ماهواره ها را تشخیص داده و اطلاعاتی دقیق را از نقاط و مسیرهای روی زمین ثبت کنند. همچنین نقاطی روی زمین هستند که به دقت بیشتر این اطلاعات کمک می کنند. بیشترین تعداد پایگاه های GLONASS روی زمین در روسیه، برزیل، کوبا و البته قطب جنوب زمین قرار دارند. البته شرایطی مهیا شده تا ایستگاه های زمینی بیشتری در کشور چین نیز احداث شود که در این صورت GLONASS رقیبی جدی برای GPS خواهد شد.

تفاوت GPS و GLONASS در چیست؟

چند تفاوت اصلی بین GLONASS و GPS وجود دارد. در حال حاضر ماهوارهای کمتری GLONASS را در قیاس با GPS یاری می دهند. GPS در حال حاضر با کمک ۳۲ ماهواره در ۶ خط چرخشی عمل می کند در حالی که این اعداد برای GLONASS به ترتیب ۲۴ و ۳ مورد است. این به معنی دقت کمتر و سرعت کمتر GLONASS در مکان یابی است.

اما تفاوت عمده بین این دو نحوه ارتباط بین دریافت کننده هاست. در GPS ماهواره ها از فرکانس های رادیویی مشابه و کدهای متفاوت برای ارتباط با یکدیگر استفاده می کنند. اما در GLONASS با وجودی که از همان امواج استفاده می شود از کدهای منحصر به فردی بهره برده می شود. این اجازه می دهد که ماهواره ها بتوانند تنها در یک مسیر با یکدیگر ارتباط داشته باشند؛ چیزی که در GPS دیده نمی شود.

دقت GLONASS در چه حد است؟

دقت GLONASS با GPS قابل قیاس است. اما همیشه بهترین نتیجه را نمی دهد. در نتیجه ای که سازمان فضایی روسیه (Rescosmos) در تعیین دقت GLONASS در سال ۲۰۱۱ به دست آمد، دقت آن قابل قبول ارزیابی شد.

در پایان ۲۰۱۱ سرویس GLONASS به یکی از اهدافش دست یافت. در آن سال دقت GLONASS در محیط طبیعی (بدون ابر و ساختمان و اشباع امواج رادیویی) ۲٫۸ متر ارزیابی شد. این البته از دقت GPS کمتر است اما برای اهداف نظامی و تجاری کاربردی است.

البته دقت GLONASS بستگی مستقیمی به این دارد که در چه نقطه ای از زمین باشید. دقت آن در نیم کره شمالی زمین بیشتر است و دلیل آن نیز ایستگاه های زمینی بیشتر در این نیم کره است.

آیا گستره استفاده از GLONASS به اندازه GPS است؟

در حال حاضر بسیاری از سازندگان تلفن های هوشمند چیپ های موقعیت یاب GLONASS را در ابزارهای خود جای می دهند. سونی، اپل و اچ تی سی و بسیاری از شرکت های دیگر این چیپ ها را در ابزارهای خود تعبیه می کنند.

دقت GLONASS در عرض های شمالی تر و نزدیک تر به مرزهای روسیه بیشتر است. اما در قیاس با آن GPS دقت متعادل تری در تمام نقاط زمین دارد.

سطح پایین آگاهی عمومی نسبت به GLONASS باعث شده که این سرویس در قیاس با GPS کمتر شناخته شود و مورد استفاده مستقیم قرار گیرد.

ما چگونه می توانیم از آن استفاده کنیم؟

بسته به اینکه از تلفن هوشمند کدام شرکت استفاده می کنید ممکن است چیپ GLONASS را در ابزار خود داشته باشید. آیفون و بسیاری از ابزارهای اندرویدی هر دو چیپ GLONASS و GPS را برای دقت بیشتر در مکان یابی در خود دارند.

در برخی نقاط، ابزار شما برای مکان یابی دقیق تر از GLONASS در کنار GPS بهره می برد. این اجازه می دهد که ابزارها با کمک تمامی ماهواره هایی که این دو سرویس را در سطح دنیا پوشش می دهند، دقتی بسیار بیشتر در مکان یابی نتیجه دهد. با این وجود GLONASS تنها در مواقعی روشن می شود که GPS ضعیف باشد و البته باتری ابزار مورد نظر هم بتواند از پس نیاز مصرفی آن بر آید.

همچنین اپلیکیشن هایی نیز هستند که به صورت اختصاصی از GLONASS برای مکانیابی بهره می برند. NIKA GLONASS یکی از آنهاست که از طریق گوگل پلی و اپ استور در دسترس است. این اپلیکیشن اجازه می دهد به صورت بی درنگ نسبت به مکان یابی آیفون یا ابزار اندرویدی خود با کمک GLONASS اقدام کنید.

همچنین ابزارهایی مشابه سرویس Google Latitude نیز وجود دارند که با GLONASS کار می کنند. اما این ابزارها تنها برای کاربران روسی در دسترس هستند.

به علاوه سخت افزارهایی نیز برای بهره بردن از سیستم مکان یابی GLONASS وجود دارند. ابزاری مانند Garmin GLO یک دریافت کننده GPS و GLONASS است که با کمک بلوتوث به تلفن هوشمند نیز متصل می شود. دقت این دستگاه به مراتب نسبت به تلفن های همراه بیشتر است و با قیمت ۹۹ دلار به فروش می رسد.