اسرار محصولات جدید اپل را می خواهید؟ به جامائیکا سفر کنید

معمولاً اپل در زمان عرضه محصولاتش بسیار محتاطانه عمل کرده و بیشتر مراحل کار را از دید رسانه ها مخفی نگه می دارد، اما پنهانکاری اصلی را باید در جای دیگر جستجو کرد: اهالی کوپرتینو مدت ها قبل از رونمایی رسمی، اسناد مربوط به مارک های تجاری را در جامائیکا به ثبت می رسانند.

این فرایند برای سیری، اپل واچ، مک او اس و ده ها محصول اصلی دیگر، چند ماه قبل از ارائه مدارک مربوطه به مقامات ایالات متحده، صورت گرفته. البته دیگر غول های فناوری همچون گوگل، آمازون و مایکروسافت نیز دائماً مشغول ثبت مارک های تجاری مهم ترین محصولاتشان در کشورهای دیگر هستند.

این مناطق فاصله زیادی با سیلیکون ولی دارند، که از میان آنها می توان به جامائیکا، تونگا، ایسلند، آفریقای جنوبی و ترینیداد و توباگو اشاره کرد، کشورهایی که معمولاً در آنها از پایگاه داده آنلاین قابل جستجو برای علائم و مارک های تجاری استفاده نمی شود.

این کمپانی ها برای اجرای فرایند فوق از ماده ای در قوانین تریدمارک ایالات متحده بهره می گیرند که به آنها اجازه می دهد یک نشان تجاری را به صورت مخفیانه تحت مالکیت خود بگیرند. طبق قوانین فوق اگر یک مورد مالکیت معنوی خارج از آمریکا به ثبت برسد، شرکت مربوطه شش ماه فرصت دارد تا اسناد مربوطه را به دفتر USPTO در ایالات متحده تحویل دهد.

بنابراین اگر طی این مدت دعوای حقوقی بر سر یک نشان تجاری رخ دهد، کمپانی مربوطه می تواند از اسناد ثبت شده در کشورهای دیگر برای اثبات حقانیت خود بهره گیرد.

البته مهم ترین دلایل این کار، مخفی نگه داشتن برنامه های کمپانی از دید سایر رقباست. اگرچه مدارک ثبت شده در خارج از کشور به طور کامل غیر قابل دسترس نیستند، اما دستیابی به آنها بسیار دشوار خواهد بود. مثلاً در جامائیکا فقط با مراجعه حضوری به دفتر مالکیت معنوی می توان فایل های ثبت شده را جستجو نمود.

همچنین اگر درخواستی مبنی بر جستجوی موردی خاص را به این اداره ارسال نمایید، برای دریافت پاسخ حتماً باید آدرسی در جامائیکا را معین کنید، ضمن اینکه فرایند مذکور به سه هفته زمان نیاز دارد. ساده ترین روش برای دستیابی به اسناد ثبت شده در این کشور، استخدام یک وکیل رسمی است که البته هزینه قابل توجهی در پی خواهد داشت.

ظاهراً جامائیکا هیچ برنامه ای برای آنلاین کردن پایگاه داده اسناد ثبت شده مربوط به نشان های تجاری در دست اجرا ندارد، و 65 کشور دیگر نیز در دنیا با همین وضعیت به کار خود ادامه می دهند، که همگی آنها مکان مناسبی برای غول های فناوری دنیا به شمار می روند.

گفتنی است هرکدام از کمپانی های بزرگ تکنولوژی، کشوری خاص را برای ثبت تریدمارک هایشان در نظر گرفته اند. آمار به دست آماده از سال 2010 برای شرکت های آمازون، اپل، گوگل و مایکروسافت به تفکیک کشورهای مختلف در تصویر زیر آمده:

در بین تمامی کمپانی های فوق الذکر، ظاهراً اپل بیشتر از دیگران به استفاده از ماده قانونی مورد بحث می پردازد و با اختلاف سه برابری نسبت به گوگل که در جایگاه دوم قرار دارد، رتبه اول را به خود اختصاص داده. آمار ثبت تریدمارک در کشورهای خارجی مربوط به شرکت های مختلف را در تصویر زیر می بینید:

البته استفاده از این راهکار برای تمامی شرکت ها امکان پذیر نیست، زیرا هزینه های مربوطه باعث می شود تنها کمپانی های متمول و بزرگ سراغ آن بروند که به منابع قانونی گسترده ای دسترسی داشته و برای پنهان نگه داشتن یک مارک تجاری به مدت شش ماه، حاضر به پرداخت مبلغی گزاف باشند.

اما همان طور که می دانید، شش ماه در دنیای فناوری زمان فوق العاده زیادی به شمار می رود، و قطعاً شرکت هایی مثل اپل به راحتی از عهده هزینه های ثبت مارک تجاری در جامائیکا، پرداخت مالیات در ایرلند (یا فرار از آن) و تشکیل شبکه های توزیع داده مستقل در سطح جهان بر می آیند.

به هر حال زمانی که صحبت از غول های تکنولوژی به میان آید، مرزهای بین المللی صرفاً به مثابه یک مانع اداری و بوروکراتیک ساده ایفای نقش می کنند که به راحتی می توان از روی آنها عبور کرد، عملی که شاید در مخیله دیگر شرکت ها نگنجد.