رقابت بنز با تسلا: اولین تجربه رانندگی با خودرو هوشمند مرسدس

درست 50 ماهه پیش بود که مدیر عامل شرکت تسلا اقای ایلان ماسک از سیستم AutoPilot شرکت تسلا رونمایی کرد. سیستم نیمه خودکاری که درون اتوبان ها می توانست بدون کمترین دخالت راننده، هدایت خودرو را به دست بگیرد.

با گذشت حدود 4 سال پس از معرفی آن، این سیستم زیر نظر مهندسین تسلا توسعه و پیشرفت کرده است. تسلا به قدری به سیستم خود مغرور شده بود که پیشنهاد خرید آن را به رقبا خود نیز داد. اما رقبا هیچ وقت اقدام به این کار نکردند. تصمیم گرفته اند که هر کدام یک سیستم مخصوص به خود را ساخته و تسلا را به رقابت دعوت کنند.

اولین شرکتی که تسلا را به رقابت دعوت می کند مرسدس است. تابستان امسال بود که مرسدس با رونمایی از سری جدید S کلاس از نسل جدید سیستم خود ران خود رونمایی کرد که کاملا بی نظیر بود.

طبق بررسی هایی که در جاده های بیابانی صحرای نوادا انجام دادیم متوجه شدیم که چه دوست داشته باشید چه نه برنده مبارزه بین تسلا و دایملر، مهندسین دایملر هستند.

طبق قرار یک خودروی پیش تولید توسط بنز در اختیارمان قرار گرفت تا بتوانیم آن را تست کنیم. متاسفانه در جاده های نزدیک صحرا نوادا، جاده پیچ در پیچ زیادی وجود نداشت و بیشتر جاده ها صاف و مستقیم هستند پس ما برای اینکه متوجه شویم جرمن ها واقعا به چه نتایجی رسیده اند نیازمند یک جاده پیچ در پیج بودیم تا ببینم سیستم جدید بنز چه در چنته خود دارد.  

ماشین 80 درصد رانندگی را انجام می دهد.

سیستم خود ران مرسدس می تواند همانند کروز کنترل، تسلط کامل بر روی پدال گاز داشته باشد و سرعت را افزایش و کاهش دهد، همچنین کنترل فرمان نیز در دست ماشین است.

همانند سیستم تسلا راننده حکم یک مدیر، ناظر بر کار های ماشین است که ماشین را تحت نظر داشته و می تواند مستقیما آن را کنترل کنند اما هنوز هم کنترل در دستان خودرو قرار دارد. طبق گفت و گویی که با اقای Ola Källenius یکی از مدیران ارشد شرکت دایملر داشتیم.

اینگونه به ما توضیح داده شد که سیستم خود ران جدید همانند سیستمی است که در سری E جدید به کار رفته است و می تواند 80 درصد از وظایف رانندگی را در دست داشته باشد این در حالی است که سری E نسل قبل تنها توان انجام 20 درصد از این وظایف را داشت.

سیستم خود ران توسط دکمه ای که بر روی فرمان تعبیه شده، فعال می شود. پس از آن شما می توانید دستتان را از روی فرمان بردارید و ماشین خود بین خطوط می راند و سرعت را تنظیم می کند.

از آنجایی که راننده ممکن است حواسش پرت بشود و یا خوابش ببرد بسته به نوع و شرایط جاده هر ده ثانیه با فرستادن پیام هایی منتظر پاسخ از سمت راننده می شود که در صورت نادیده گرفته شدن پیام ها، سیستم مصر به گرفتن جواب از راننده می شود.

پس شروع به فرستادن پیام های بصری می کند و اگر باز هم جوابی از راننده دریافت نکرد. حالت ایست اورژانسی فعال می شود. در این حالت چراغ های هشدار توسط خودرو روشن شده و با در نظر گرفتن شرایط خودرو شروع به تغییر مسیر به منتهی‌ الیه جاده کرده و متوقف می شود. 

تا به اینجا کار این سیستم همانند سیستم خود ران تسلا عمل می کند اما مرسدس یک قدم جلو تر از تسلا قرار می گیرد آن هم به این دلیل که پس از وقوع شرایط اورژانسی با سامانه 24 ساعته خود مرسدس ارتباط برقرار می کند که در صورت نیاز اپراتور پاسخ گو برای شما اورژانس خبر می کند.

سیستم تشخیص می دهد که چه مقدار نیرو برای چرخش فرمان لازم دارد تا به راننده اجازه تصمیم گیری برای وارد کردن نیرو بدهد. یک صفحه نمایش لمسی و دستیار رانندگی اکثر کار ها را انجام می دهند.

کافی است کمی محکم تر فرمان را بچرخانید تا سیستم کنترل را بطور کامل در اختیار شما قرار بدهد. در مورد سیستم خود ران تسلا، با توجه به شرایط جاده اگر با فرمان کمی سریع بازی کنید سیستم از کار می افتد.

مهندسین مرسدس همواره در تلاش بوده اند تا سیستمی را طراحی کنند که هر کسی با کمترین میزان دشواری بتواند کنترل خودرو را بدست بگیرد.

 در واقع هر چقدر هم که سیستم درست کار کند اما باز هم مدیر اصلی راننده است و او باید تشخیص بدهد که چه تصمیمی بهتر است، حالا خودرو در حال انجام هر پردازشی باشد باید از آن دست بکشد.

طبق صحبتی که با اقای Tobias Mueller داشته ایم. وی اینگونه برای ما توضیح داد: ما انرژی بسیاری را صرف همگام سازی ماشین با انسان کردیم، در واقع خودرو شخصیت مقابل شما نیست بلکه کنار شما است.

دقت سیستم بطور عمدی توسط مرسدس کم شده است که می توانید آن را بر سر بعضی پیچ ها حس کنید که خودرو کمی از لاین خارج می شود اما همانند دیگر کامپیوتر ها بلافاصله به جای خود باز می گردد.

پس از جویا شدن علت این کار، اینگونه دریافتیم که در ورودی پیچ ها به این علت که کمی شیب جاده تغییر می کند این اتفاق می افتد که البته به شرایط جاده و دیگر فاکتور ها بستگی دارد.

دلیل انجام این کار هم نگه داشتن خودرو در حالت Comfort است که بنز نمی خواهد هرگز احساس ناراحتی کنید. همچنین این کار باعث می شود که به راننده یادآوری شود Autopilot یک دستیار است و نه یک راننده شخصی. پس باید حواسش به عملکرد خودرو باشد.

در واقع این سیستم دستیار شما است و فقط در رانندگی به شما کمک می کند. رانندگی هنوز هم وظیفه خود شما است.

واقعیت اینگونه است پس خیلی احساس امنیت نکنید. Tobias Mueller اینگونه ادامه داد که : ممکن است با شنیدن صحبت ها ما بگویید پس این سیستم به چه دردی می خورد و بودن نبودنش فرقی ندارد. هدف از ارائه این سیستم این بوده است که به شما اجازه دهیم از فضای اطراف خود لذت ببرید و ببینید چه چیزی اطراف شما در حال رخ دادن است ولی هنوز هم وظیفه رانندگی بر عهده شما است.

 کاستن از مقدار امنیت سیستم توسط بنز به این علت بود که مرسدس نشان دهد این سیستم فقط یک دستیار است و شما نمی توانید به بطور کامل به آن تکیه کنید و پشت فرمان بخوابید.

شمار زیادی از خودرو سازان تسلا را بابت سیستم خود رانی که ارائه کرده بود سرزنش می کردند بطوریکه طی اظهار نظری توسط مهندسین ولوو این سیستم باعث می شود تا سوانح رانندگی بدتری رخ دهد آن هم به این دلیل که راننده حواسش به مسیر نبوده و خودرو ممکن است در شرایط تعریف نشده ای قرار بگیرد که خود باعث وقوع تصادف می شود. اما در مورد مرسدس اینگونه نبود، مرسدس با بهینه سازی خودرو ها و سیستم های خود به همه این موارد از قبل فکر کرده است. همچنین یادآوری این موضوع به راننده که این سیستم دستیاری بیش نیست باعث می شود راننده همواره حواسش به جاده و مسیر باشد.

سال پیش تسلا رفتار سیستم خود را نسبت به بی اعتنایی راننده به هشدار ها تغییر داد. حالا اگر پس از 15 ثانیه از نادیده گرفتن هشدار های صوتی و بصری، دستورالعمل graceful abort procedure توسط خودرو انجام می شود. در این حالت خودرو موسیقی را قطع کرده و از راننده می خواهد دستان خود را روی فرمان بگذار اگر باز هم این عمل توسط راننده نادیده گرفته شود، خودرو در کنار جاده ایستاده و سیستم از کار می افتد . همانند تسلا سیستم خود ران مرسدس نیز همین کار را انجام می دهد با این تفاوت که با توجه به شرایط جاده و سرعت میزان هشدار ها فرق می کند.

اما این دستورالعمل ها به اینجا ختم نمی شود. سیستم خود ران با گرفتن اطلاعات و داده های مورد نیاز از نقشه ها، وضعیت جاده و محدودیت سرعت را تشخیص می دهد.

هنگامی که می خواهد وارد پیج بشوید بسته به نوع پیچ از سرعت خودرو کم می کند و به راننده علت این کار را اطلاع می دهد. این عمل در سرعت های بالا با ترمز های سخت تر و شتاب گیری بیشتر همراه می شود. اما اگر در حالت اسپرت باشید چه اتفاقی خواهد افتاد؟ همانگونه که تحرکات بیشتر می شود هوشمندی نیز همین اتفاق برایش می افتد و خودرو به صورت خیلی فانتزی و عالی پیچ ها را می برد.

اگر راننده اقدام به روشن کردن چراغ های راهنمای سمتی کند، سیستم به صورت خودکار از سرعت ماشین کاسته سپس خودرو با در نظر گرفتن شرایط اقدام به گردش می کند. این اقدام بدون هیچگونه تماس مستقیم راننده با پدال انجام می شود.

در این حالت هم باز باید حواستان به پدال ترمز باشد اگرچه حرکت خاصی لازم نیست در این مورد انجام دهید اما همین که حواستان جمع باشد کافی است. پس از اتمام گردش، خودرو دوباره شتاب می گیرد تا بتواند به محدودیت سرعت تعیین شده برسد.

البته اگر سرعت خودرو بیش از سرعت مجاز باشد از سرعت خودرو کاسته می شود. موردی که اقای Mueller به آن اشاره کرد این بود که، لازم نیست مرتباً سیستم را تنظیم کنید در واقع این سیستم به نوعی طراحی شده است تا بتواند به مدت طولانی درگیر باشد.

اما در اتوبان های چند باندی و بزرگ این سیستم توانایی تغییر لاین با اجازه راننده را دارد. این حالت اینگونه فعال می شود، وقتی راهنما توسط راننده روشن می شود سیستم شروع به پردازش داده هایی که از دوربین راداری کنار و پشت خودرو می گیرد، می کند.

پس از تحلیل پردازش ها خودرو تشخیص می دهد که تغییر لاین خطری نداشته و حادثه ای بوجود نمی آید، حالا خودرو اقدام به تغییر لاین می کند. سیستم خود ران تسلا نیز همچنین کار مشابه ای انجام می دهد.

سیستم خود ران مرسدس می تواند سرعت خود را 210 کیلومتر بر ساعت افزایش دهد.

خانه مرسدس جایی است که محدودیت سرعت در اتوبان هایش تعریف نشده است. پس شنیدن اینکه این سیستم توسط شرکتی طراحی و تولید شده است که محدودیت سرعت برای انها معنی نمی دهد خیلی شوکه کننده نیست.

سیستم خود ران مرسدس می تواند تا سرعت بیش از 210 کیلومتر را پاسخ گو باشد. اما اینکار هیچ وقت توسط خود خودرو انجام نمی شود و راننده باید اجازه آن را به خودرو بدهد. به هر حال خودرو هیچ وقت از سرعت مجاز بیشتر نمی رود و اگر رخ بدهد تصمیم راننده است. دوربین های نصب شده بر روی خودرو توانایی مطالعه تابلو های سرعت سنج را دارند یا اگر داده ها و اطلاعات بدست آمده از نقشه ها نادرست یا به علت ساخت و ساز موقت جاده ای، خودرو از سرعت خود کم می کند.

در مواقعی نیز که وضعیت آب و هوا نادرست است توانایی فعال کردن سیستم را دارید که خود مزیتی به حساب می اید. در این حالت نیز خودرو شروع به گرم کردن رادار ها و حسگر های جلوی خودرو می کند تا از بالا آمدن برف از خودرو و کوری رادار ها جلوگیری کند. اما قضاوت بین فعال یا غیر فعال کردن سیستم کار درستی است یا نه را مرسدس از جواب به آن دوری می کند.

سیستم خود ران ولوو که مدت ها بعد در اختیار مشتریان قرار گرفت توانایی این را نداشت که در اب و هوا نا مساعد فعال شود. با این وجود مرسدس دوست ندارد تصمیمات توسط ماشین محدود شوند.

درست است که مهندسین ولوو گفته اند سیستم خود ران تسلا فقط وانمود به هوشمند بودن می کند و بس. اما چه با خطر چه بی خطر، وقتی حادثه ای رخ بدهد تمام این راحتی و مزایا را فراموش می شود. بد نیست به این هم اشاره کنیم که این حادثه ها گاهی بر اثر وابستگی بیش از حد ما به این سیستم ها اتفاق می افتد.

مارس سال گذشته بود که یک تسلا مجهز شده به آخرین سیستم خود ران را درون جاده تست کردیم. در هنگام تست احساس می کردید انگار با دو نوع سیستم روبرو هستید. درون اتوبان و جاده های صاف واقعا عالی و بی نقص عمل می کرد اما به محض اینکه ورود به جاده های کوهستانی، این سیستم وحشتناک عمل می کرد.

با وجود اینکه 15 مایل در ساعت سرعت داشتیم اما تمایل شدیدی به خارج شدن از پیچ ها داشت. به جرات می توان گفت که بیش از یک بار برای جلوگیری از سانحه اقدام به کنترل خودرو کردیم که باز هم یادآور این موضوع استدکه هنوز راننده نقش اصلی را بازی می کند.

القا حس امنیت کاذب کار بسیار آسانی است

بخاطر اینکه هم سیستم خود ران تسلا و هم مرسدس با توانایی هایی که دارند می توانند حس امنیت کاذبی را القا کنند. البته تسلا نیز اطلاع داده است که سیستم خود رانش از ماه مارس تا سپتامبر تغییرات فراوانی داشته و بهبود یافته است. به هر حال ما از همه بابت تلاشی که برای پیشرفتش کرده اند سپاس گذاریم.

به شخصه بر این باورم که بیشتر سیستم های خود ران شرکت ها هنگام آغاز به کار عملکردی شبیه به سیستم تسلا داشته باشند. شرکت های آئودی، کادیلاک و چند شرکت دیگر نیز بر روی سیستم های خود ران خود در حال کار هستند. اما آنها به این دلیل که نمی خواهند اعتماد مشتری های خود را از دست بدهند تا موقعی که به طور کامل به عملکرد آن اطمینان پیدا نکرده اند، از ساخته های خود رو نمایی نخواهند کرد. در واقع هنوز اعتماد به نفس کامل برای این کار را ندارند.

اما موقعی که این اعتماد به نفس را پیدا کنند رقابت شدیدی در خواهد گرفت. سیستم خود رانی که امروز بررسی کردیم، در قالب اس کلاس جدید به بازار خواهد آمد.

سیستم خود ران مرسدس واقعا بهتر از تسلا ظاهر شد. عمده تقاوت این سیستم ها بر سر تقاطع ها و هنگام مواجه با جاده های کوهستانی مشخص می شود. از طرفی همیشه رقابت داغ و سنگین به نفع مشتری ها خواهد بود.

تسلا شرکتی بود که وارد این موضوع شد و از اولین ها بود، حالا اقای ایلان ماسک نوبت شما است تا یک قدم دیگر به جلو بردارید و از مرسدس بنز پیش بیافتاید.