طرح فضای سالم مجازی آماده‌ی بهره‌برداری شد

فعالیت رسانه‌ها دیجیتال امروز در کشورمان به سمتی رفته‌اند که دیگر نمی‌توان اثرگذاری آنها را برنوع دیدگاه و تفکر کاربران نادیده گرفت. در این راستا از سال ۹۳ طرحی با نام «سما» به منظور ایجاد فضای مجازی سالم و ایمن در دستور کار وزارت ارشاد قرار گرفت . حال رئیس مرکز رسانه‌های دیجیتال از آغاز مرحله بهره‌برداری طرح فضای سالم مجازی خبر داد و آمار‌های اجرایی این طرح را اعلام نمود.

«سیدمرتضی موسویان»، رئیس مرکز رسانه‌های دیجیتال وزارت ارشاد ضمن تاکید بر فعالیت دوساله این مرکز بروی طرح «سما» با هدف ایجاد فضای مجازی سالم، مفید و ایمن، طرح مذکور را این‌گونه تعریف نمود:

«اگر تمامی ناشران دیجیتال را در یک کشتی متصور شویم که به فرمان ناخدایی واحد به سمت هدف می‌روند بنابراین اینطور بگویم اگر ناخدای آن کشتی اشراف کاملی بر محتوای فضای مجازی نداشته باشد نمی‌تواند همگرایی بین ناشران ایجاد کند. در واقع طرح سما با ارائه شناسه شامد به تمام فعالان فضای مجازی به دنبال تحقق این همگرایی است.»

به گفته وی در حال حاضر ۱۳۰ هزار اپلیکیشن، ۷۰ هزار وب‌سایت و همچنین ۱۷ هزار کانال و صفحات اجتماعی توانسته‌اند کد شامد اخذ کرده و طرح را به مرحله بهره برداری برسانند.

همچنین موسویان برنامه‌های آینده این طرح در سطح بین المللی دانست و گفت:

«برنامه‌هایی را نیز در سطح تعاملات بین‌المللی تعریف کرده‌ایم که براساس آن برای اولین بار میز صادرات تهیه شده که می‌تواند نقشه راه برای همه ناشران دیجیتال کشور باشد. همچنین در نظر داریم برای خردادماه سال آینده پاویونی را در نمایشگاه سدیت برای فعالان این حوزه داشته باشیم.»

طرح «سما» و لزوم اخذ کد شامد برای فعالیت در زمینه تولید محتوای دیجیتال، اظهارنظر‌های متفاوتی از متخصصان این حوزه را به همراه داشته است. «عباس منصورنژاد» مدرس و پژوهشگر حوزه فضای مجازی، معتقد است که این مسئله همانند تمامی بحث‌های نظارتی مشابه فرصت‌ها و چالش هایی را ایجاد خواهد نمود. وی در این‌باره به دیجیاتو می‌گوید:

«به شخصه با ساماندهی این فضا موافقم چون با شفاف سازی طراحان،فعالان و صاحب امتیازان هر اپ، سایت و رسانه های دیجیتال، کاربران می‌توانند محتوای دلخواه خود را بیابند. اما باید دید که اخذ کنندگان این کد در قبل مجوزی که گرفته اند، از خدمات حمایتی متفاوتی در زمینه‌های امنیتی، بیمه‌ای، مالی و یا حتی هویتی برخوردار خواهند شد یا خیر.»

او معتقد است در صورت نبود چنین امکانات حمایتی و یک سویه بودن این طرح نظارتی، کاربران ایرانی که علاقه‌ای به مانیتور شدن ندارند از کانال یا سایت مورد نظر پرهیز‌ نموده و طرح مذکور شکست خواهد خورد.

منصورنژاد باور دارد الزامی نبودن اخذ این کد و ایجاد سیستم امتیاز‌دهی می‌تواند به سود این طرح باشد:

«اگر در ابتدای اجرایی شدن این طرح، شرایطی ایجاد شود که سایت‌ها خود به دنبال گرفتن این مجوز رفته و سیستم امتیاز و نمره دهی به صورت مشابه درجه بندی بازی‌های رایانه‌ای ایجاد شود و قسمت حمایتی این طرح پر رنگ‌تر شود، کاربر احساس تحت نظر بودن را نداشته و کم کم داشتن کد شامد را دلیلی بر کیفیت خدمات و محتوای ارائه شده تلقی خواهد کرد. اگر این اتفاق بیفتد طرح سما می‌تواند علاوه بر بخش کسب‌وکار و مالی می‌تواند در حوزه‌های دیگر نیز موفق باشد.»

درست است که رسانه‌های دیجیتال درواقع نشریاتی بدون کاغذ هستند و از آنجایی که محتوای ‌آنها تاثیر به سزایی در ذهن مخاطب می‌گذارند نیاز به بازبینی و نظارت دارد اما اگر این روش با راهکار‌های درست خود عملی نشود عکس‌العمل منفی از مخاطبان دریافت خواهد نمود و کسب‌وکار‌های این چنینی در جذب کاربران دچار مشکلاتی اساسی خواهند شد.