شکست از طبیعت؛ کنترل ژنتیکی جمعیت پشه ها با نتایج عجیبی همراه شد

محققان آمریکایی با رهاسازی ده ها میلیون پشه جهش یافته به دنبال کاهش جمعیت این حشرات بودند اما اوضاع از قبل هم بدتر شده است.

پشه ها به عنوان یکی از مرگبارترین موجودات دنیا در انتقال بیماری هایی نظیر زیکا، تب زرد و مالاریا نقش مهمی دارند. همین عامل باعث شده محققان همیشه به دنبال راهی برای کنترل این حشرات باشند. یکی از نوآورانه ترین ایده ها رهاسازی پشه های نری است که از لحاظ ژنتیکی اصلاح شده و توانایی تولید مثلشان به شدت کاهش پیدا کرده است.

محققان دانشگاه «ییل» پشه های تب زرد نر را به گونه ای مهندسی کرده بودند که پس از جفت گیری با نوع ماده تولید مثل پایینی داشته باشد. علاوه بر این قرار بود معدود فرزندان آنها هم بسیار ضعیف بوده و عمر کوتاهی داشته باشند، در نتیجه از اختلاط ژن های جهش یافته با گونه های محلی جلوگیری می شد؛ به عبارت دیگر تنها اثر رهاسازی پشه ها باید کاهش جمعیت این حشرات در منطقه می بود.

متاسفانه نتایج بدست آمده با انتظارات تفاوت های بسیاری دارد. در این پروژه محققان دانشگاه ییل ده ها میلیون پشه جهش یافته را طی ۲۷ ماه در مناطق اطراف «جاکوبینا» برزیل رهاسازی کردند.

این تیم برای بررسی نتایج آزمایش هر هفته ۴۵۰ هزار پشه را رها کردند. خصوصیات نژادی گونه های مهندسی شده و وحشی قبل از رهاسازی و در فواصل ۶، ۱۲، ۲۷ و ۳۰ ماه پس از آن بررسی شده است.

بر خلاف آنچه کارشناسان انتظار داشتند ژن پشه جهش یافته با حشرات بومی ترکیب شد. از طرف دیگر هرچند قدرت باروری گونه اصلاح شده به۳ تا ۴ درصد کاهش یافته اما فرزندان آنها نه تنها ضعیف نیستند بلکه به بلوغ رسیده و به تولید مثل پرداخته اند.

علاوه بر این در ابتدا شمار حشرات کاهش یافت اما ۱۸ ماه بعد دوباره روند رو به رشدی در پیش گرفت. به باور محققان احتمالا پشه های ماده قدرت تشخیص حشرات ضعیف را پیدا کرده و از جفت گیری با آنها اجتناب کرده اند.

یکی دیگر از پیامدهای ناگوار این پروژه افزایش مقاومت پشه های برزیلی به واسه ترکیب نژاد آنها با گونه های مکزیکی و کوبایی است.

تماشا کنید: فرایند دردناک نیش خوردن و مکیده شدن خون بدن توسط پشه