۱۰ ترند برجسته دنیای تکنولوژی که به دهه پیش رو معنا می‌بخشند

جهان هیچوقت این حد از ابداعات تکنولوژیک پی‌درپی و فراگیر را به خود ندیده است. مشاغل ما، کسب‌وکارهایمان و حتی عملکرد جوامع حالا تا حد زیادی به تغییرات تکنولوژیک پیوند خورده و پاندمی کرونا ویروس کنونی هم اگر تنها یک مزیت داشته بوده باشد، آن سرعت بخشیدن به گذارهای دیجیتالی است. در این مقاله به ۱۰ ترند در دنیای تکنولوژی می‌پردازیم که در حال به پیش راندن انقلاب صنعتی چهارم هستند. این تکنولوژی‌ها، به دهه‌ای که پیش رویمان داریم معنا خواهند بخشید.

۱. هوش مصنوعی و یادگیری ماشین

چی هست: هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین به توانایی کامپیوترها در یادگیری موضوعات مختلف و رفتار هوشمندانه اشاره دارد. به این معنا که ماشین‌ها می‌توانند دست به تصمیم‌گیری بزنند، وظایف مختلف را به انجام برسانند و حتی احتمالات آتی را براساس آنچه از دیتای خود آموخته‌اند پیش‌بینی کنند.

باور داریم که هوش مصنوعی می‌تواند جهان را دگرگون کند و چگونگی زندگی کردن ما درون آن را نیز همراهش. هوش مصنوعی همین حالا راهش را به زندگی روزمره ما باز کرده، از جستجوگر گوگل بگیرید تا سیستم پیشنهاد محصولی که کسب‌وکار آمازون را بهبود می‌دهد و پیشنهاداتی که بسته به تمایلات ما در نت‌فلیکس و اسپاتیفای شخصی‌سازی شده‌اند.

هوش مصنوعی و یادگیری ماشین ضمنا فونداسیونی هستند که بسیاری از ترندهای دیگر دنیای تکنولوژی روی آن‌ها بنا شده. هوش مصنوعی این توانایی را به ماشین‌ها می‌دهد که قادر به انجام گستره وسیعی از کارهای مشابه انسان باشند، چه دیدن (مانند تشخیص چهره)، چه نوشتن (مانند بات‌های چت) و چه حرف زدن (مثل دستیار صوتی الکسا). اما با هوشمندی هرچه بیشتر ماشین‌هایی که هر روز بهتر و بهتر می‌شوند، هوش مصنوعی حتی از این هم بیشتر با زندگی ما گره می‌خورد.

۲. اینترنت اشیا (IoT)

چی هست: اینترنت اشیا به شمار رو به افزایش دیوایس‌ها و اشیای روزمره‌ای اشاره دارد که به اینترنت متصل می‌شوند و اطلاعات مشخصی را مخابره می‌کنند.

اگرچه نخستین دیوایس‌های هوشمندی که به دست اکثر ما رسید، اسمارت‌فون‌ها بودند، اما اکنون ساعت‌های هوشمند، تلویزیون‌های هوشمند و یخچال‌های هوشمند داریم و در آینده نزدیک، تقریبا همه‌چیز هوشمند خواهد بود. امروز بالغ بر ۲۰ میلیارد دستگاه هوشمند در سراسر جهان یافت می‌شود و انتظار می‌رود در کوتاه‌مدت، این رقم به ۲۰۰ میلیارد برسد. این دیوایس‌های هوشمند، انفجاری در زمینه داده به پا می‌کنند و به سرعت جهان و زندگی ما را تغییر می‌دهند. توانایی اتصال ماشین‌ها به یکدیگر و به اشتراک‌گذاری اطلاعات، یکی از فاکتورهای کلیدی در حوزه اینترنت اشیا است.

۳. بیگ دیتا

چی هست: در یک توضیح ساده، «بیگ دیتا» به انبوه اطلاعاتی اشاره دارد که در عصر دیجیتال به شکلی انفجاری تولید شده و به دست می‌آیند.

جهان ما پر از داده است. بیشتر از هر زمان دیگری. هرچه داده بیشتری در اختیار داشته باشید، راحت‌تر قادر به رسیدن به کشف‌های تازه یا حتی پیش‌بینی آنچه در آینده رخ خواهد داد هستید. با تحلیل انبوهی از داده‌ها از طریق الگوریتم‌های هوشمند، می‌توانیم الگوهایی خاص را شناسایی کنیم و به روابطی پی ببریم که پیشتر ناشناخته بودند. و وقتی قادر به درک رابطه میان دو نقطه داده باشید، احتمالات آتی را بهتر پیش‌بینی کرده و تصمیم‌هایی هوشمندانه‌تر اتخاذ می‌کنید. تحلیل‌های مصنوعی که به صورت خودکار تولید می‌شوند، به کمپانی‌های بزرگ جهان امکان ساخت خدمات و محصولات بهتر را می‌دهد.

۴. بلاکچین

چی هست: یک بلاکچین یا یک دفتر توزیع‌شده، نوعی دیتابیس شدیدا امن است و راهی برای ذخیره‌سازی اطلاعات مختلف.

در عصر دیجیتال امروزی، ذخیره‌سازی، احراز هویت و حفاظت از دیتا به چالشی بزرگ برای بسیاری از سازمان‌ها و کمپانی‌ها تبدیل شده. تکنولوژی بلاکچین فرمی از یک دفتر کار باز و توزیع‌شده است که نوید راه حلی عملی و بسیار امن برای این مشکل را می‌دهد. در نتیجه، بلاکچین هر روز به ابزار جذاب‌تری برای صنایعی نظیر بانک‌داری و بیمه تبدیل می‌شود. این تکنولوژی ساز و کار بانک‌ها و همینطور چگونگی حفاظت از اموال ما را دگرگون خواهد کرد.

۵. رایانش ابری و رایانش مرزی

چی هست: رایانش ابری به معنای ذخیره‌سازی و پردازش دیتا روی کامپیوترهای افرادی دیگر درون یک دیتاسنتر یا از طریق شبکه‌ای است که به کمپانی‌های بزرگ اجازه ذخیره‌سازی انبوهی از اطلاعات و پردازش تقریبا بلادرنگ داده را می‌دهد. رایانش مرزی به پردازش اطلاعات روی دیوایس‌هایی مانند موبایل‌های هوشمند اشاره دارد.

تامین‌کنندکان سرویس‌های ابری مانند آمازون، گوگل و مایکروسافت به کمپانی‌های دیگر اجازه می‌دهند که تمام زیرساخت آی‌تی و حیاتی خود را در فضای ابری آن‌ها هاست کنند. این در تضاد با روش سنتی است که زیرساخت‌ها درون دیوارهای دیجیتالی خود شرکت قرار می‌گرفتند و در عین حال هزینه به مراتب بیشتری برای رسیدگی به سیستم‌ها، نرم‌افزارها و داده‌ها داشتند. رایانش مرزی در طرف دیگر طیف قرار می‌گیرد - به جای اینکه داده به دیتاسنترهایی دوردست برود، رایانش مرزی درون خود شرکت‌ها و در خط مقدم عملیات‌های تجاری اتفاق می‌افتد.

به جای ارسال تک‌تک اطلاعاتی که از دوربین‌ها، اسکنرها، ترمینال‌های دستی یا سنسور به دست آمده به فضای ابری، دیوایس‌های مرزی می‌توانند برخی از وظیفه پردازش را درست در همان نقطه‌ای که اطلاعات جمع‌آوری شده به انجام برسانند.

۶. ربات‌ها

چی هست: ربات‌های امروزی به عنوان ماشین‌های هوشمندی تعریف می‌شوند که قادر به درک محیط و واکنش نشان دادن، انجام کارهای روتین و همینطور پشت سر گذاشتن وظایف پیچیده به صورت خودکار هستند.

در عصری که همه‌چیز با داده پیش می‌رود، هوشمندی و عملکرد خودکار است که ربات‌ها را از سایر ماشین‌ها متمایز می‌کند. ظهور ربات‌های همکار (یا Cobotها)، آخرین دستاورد در توسعه سیستم‌های رباتی است که طراحی شده‌اند تا انسان‌ها و ربات‌ها را با یکدیگر همکار کنند. کبات‌ها به بهبود کارهای انسانی منجر شده و تعاملی امن و آسان با نیروی کاری انسانی دارند. از مثال‌های برجسته این ربات‌ها، بازوهای رباتیک درون کارخانه‌ها یا دفاتر کار هستند.

۷. اتومبیل‌های خودران

چی هست: یک وسیله نقلیه خودران -چه خودرو باشد، چه کامیون، چه کشتی و چه هر چیز دیگری- قادر به درک اینست که در اطرافش چه می‌گذرد و به این ترتیب، بدون مداخله انسانی کار را پیش می‌برد.

تمام تولیدکنندگان بزرگ اتومبیل در جهان، سرمایه کلانی را صرف تکنولوژی وسایل نقلیه خودران کرده‌اند و اتومبیل‌های خودران بزودی چهره شهرهای ما را دگرگون می‌کنند. این اتومبیل‌ها میزان آلودگی را کاهش داده و باعث بهبود وضعیت رفت‌و‌آمد در کلان‌شهرها خواهند شد.

۸. شبکه 5G

چی هست: 5G پنجمین نسل از تکنولوژی شبکه‌های مخابراتی به حساب می‌آید که در کنار سایر ابداعات حوزه شبکه، دسترسی به اینترنت وایرلس باثبات‌تر و سریع‌تر را برایمان به ارمغان می‌آورد. از سوی دیگر، دیوایس‌های بیشتر و بیشتری از طریق 5G به یکدیگر متصل خواهند بود و بنابراین جریان‌هایی غنی‌تر و متنوع‌تر از داده خواهیم داشت.

تکنولوژی شبکه‌سازی، ستون فقرات جامعه آنلاین ما و جهانی است که روز به روز هوشمندتر می‌شود. درحالی که پهنای باند و پوشش شبکه با افزایش چشمگیر همراه بوده‌اند، حالا قادر به انجام کارهای بیشتری هستیم، از گشت‌وگذار در وب و سرویس‌های مبتنی بر لوکیشن گرفته تا استریم فیلم‌ها و بازی‌های ویدیویی. تک‌تک ما در حال ارسال و دریافت جریانی مداوم از داده‌های بلادرنگ هستیم و این کار درون اپلیکیشن‌ها و دیوایس‌هایی که از آن‌ها استفاده می‌کنیم اتفاق می‌افتد. شبکه 5G نه‌تنها سرعت بسیار بالاتر را در اختیارمان قرار می‌دهد، بلکه از اتصال همزمان دیوایس‌های به مراتب بیشتری درون یک نقطه جغرافیایی خاص پشتیبانی می‌کند.

۹. ژنومیک و ویرایش ژن

چی هست: ژنومیک یک حوزه نسبتا جدید در زیست‌شناسی است که روی درک دی‌ان‌ای و ژنوم‌های داخل اندام‌های زنده و همینطور دستکاری آن‌ها تمرکز دارد. ویرایش ژن مجموعه‌ای از تکنولوژی‌های مختلف را در بر می‌گیرد که مهندسی ژن‌ها را امکان‌پذیر کرده و اجازه می‌دهند دی‌ان‌ای و ساختار ژنتیک اندام‌های زنده را تغییر دهیم.

بعد از اولین توالی‌یابی موفقیت‌آمیز ژنوم انسال در سال ۲۰۰۳ میلادی، کامپیوترهایی که روز به روز قدرتمندتر می‌شود و ابزار‌های نرم‌افزاری پیچیده حالا بیشتر از هر زمان دیگر به یاری ما آمده‌اند تا به درکی بهتر از ژنوم انسان برسیم. بیوتکنولوژی امروز‌ آنقدر پیشرفته شده که می‌تواند دی‌ان‌ای قرار گرفته داخل یک سلول را تغییر دهد و خصیصه‌هایی را درون آن جای دهد که بعدا در سلول‌های دیگر بازتولید می‌شوند.

۱۰. پردازش کوانتومی

چی هست: پردازش کوانتومی از پدیده‌های منحصربه‌فردی که در سطح ریزاتمی اتفاق می‌افتند (مانند درهم‌تنیدگی کوانتومی، تونل‌زنی کوانتومی و توانایی وجود همزمان ذرات کوانتومی در حالاتی بیشتر از یک حالت) برای پردازش اطلاعات بهره می‌برد.

پردازش کوانتومی به ایجاد تعریفی جدید برای کامپیوترها منجر خواهد شد و قدرت پردازشی را به میلیون‌ها یا حتی تریلیاردها برابر بیشتر از ابرکامپیوترهای امروزی خواهد رساند. اگرچه پردازش صفر و یکی رایج، احتمالا برای برطرف‌سازی تمام نیازهای ما در آینده نزدیک کافی باشد، اما پردازش کوانتومی با سرعت به مراتب بیشترش می‌تواند پیشرفت‌هایی عظیم را در حوزه‌هایی نظیر هوش مصنوعی یا رمزگشایی ساختارهای پیچیده نظیر اطلاعات ژنومیک رقم بزند.