یافته پژوهشی جدید: ورزش می‌تواند زوال عقل را در افراد مسن به تاخیر بیندازد

مطالعه جدید محققان مرکز پزشکی دانشگاه تگزاس ساوت‌وسترن (UT Southwestern) نشان می‌دهد افراد سالخورده مبتلا به نوع خفیف فراموشی با دنبال کردن یک برنامه ورزشی ایروبیک به مدت یک سال، جریان خون به مغز را افزایش داده و احتمالاً عملکرد شناختی را بهبود می‌دهند.

«Rong Zhang»، استاد عصب‌شناسی از دانشگاه UTSW می‌گوید: «این تحقیق رابطه میان ورزش کردن با سلامت مغز را نشان می‌دهد. ما برای اولین بار در یک کارآزمایی تصادفی نشان دادیم که ورزش جریان خون به مغز را در افراد مسن افزایش می‌دهد.»

حدوداً یک پنجم افراد بالای ۶۵ سال به نوعی از اختلال شناختی خفیف (MCI) مبتلا هستند. این اختلال با تغییرات جزئی در مغز، روی حافظه، تصمیم گیری یا مهارت‌های استدلال تاثیر منفی می‌گذارد. MCI در بسیاری از موارد منتهی به زوال عقل از جمله بیماری آلزایمر می‌شود.

مطالعات قبلی، جریان خون کمتر از حد نرمال به مغز و سخت‌تر شدن مویرگ‌های خونی منتهی به آن را به MCI به زوال عقل ربط داده‌اند. علاوه بر این، تحقیقات نشان داده‌اند که انجام ورزش‌های ایروبیک به شکل مرتب می‌تواند به بهبود ظرفیت شناختی و تقویت حافظه در افراد سالخورده سالم کمک کند. البته دانشمندان تاکنون رابطه‌ای مستقیم میان ورزش و نرمی مویرگ‌های خونی و جریان خون به مغز پیدا نکرده بودند.

در این تحقیق روی ۷۰ مرد و زن ۵۵ تا ۸۰ سال با سابقه ابتلا به اختلال شناختی خفیف مطالعه شد. از شرکت کنندگان آزمایش‌های شناختی، تندرستی و MRI مغز گرفته شد و سپس به طور تصادفی از آن‌ها خواسته شد تا یک برنامه ایروبیک یا کششی را به مدت یکسال دنبال کنند. تمرینات شامل سه تا پنج جلسه تمرین در هفته می‌شد که هر کدام ۳۰ الی ۴۰ دقیقه تمرینات متوسط مثل پیاده روی را شامل می‌شدند.

در هر دو برنامه تمرینی، متخصصین فیزیولوژی در چهار تا شش هفته اول شرکت کنندگان را تحت نظر گرفته و بعد از آن‌ها خواستند تا تمرینات خود را ذخیره کرده و هنگام ورزش دستگاه پایش ضربان قلب بپوشند.

۴۸ شرکت کننده - ۲۹ نفر در گروه تمرینات کششی و ۱۹ نفر در گروه ایروبیک - برنامه تمرینی یک ساله را تمام کرده و برای بررسی‌های دنباله‌ای نزد محققان آمدند. در افرادی که تمرینات ایروبیک انجام داده بودند، سختی مویرگ‌های خونی گردن کاهش و جریان کلی خون به مغز افزایش یافته بود.  هر چه میزان دریافت اکسیژن بیشتر شده بود، سختی مویرگ‌های خونی منتهی به مغز کمتر و جریان خون بیشتر شده بود. محققان چنین تغییراتی را در گروه تمرینات کششی مشاهده نکردند.

تغییرات قابل توجهی در حافظه یا دیگر عملکردهای شناختی دیده نشد که به گفته محققان یکی از دلایل احتمالی آن، کوچک بودن تحقیق یا کوتاه بودن دوره آن بوده است. آن‌ها می‌افزایند تغییرات در جریان خون می‌تواند روی ظرفیت شناختی تاثیر بگذارد.

یافته‌های این تحقیق در ژورنال Journal of Alzheimer's Disease منتشر شده است.