تکامل و نبرد با میکروبها: سیستم ایمنی چیست و چطور کار میکند؟
سیستم ایمنی ما نیرویی است که میتوانیم روی آن حساب باز کنیم. ما در مسیر تکامل یک زرادخانه کامل برای نبرد با انواع و اقسام میکروبهای خطرناک به دست آوردهایم؛ از جمله باکتریها، ویروسها و ...
سیستم ایمنی ما نیرویی است که میتوانیم روی آن حساب باز کنیم. ما در مسیر تکامل یک زرادخانه کامل برای نبرد با انواع و اقسام میکروبهای خطرناک به دست آوردهایم؛ از جمله باکتریها، ویروسها و انگلها.
سیستم ایمنی برای اینکه بتواند بدن را در برابر مهاجمان محافظت کند، باید بتواند بین چیزهایی که متعلق به خود بدن هستند و چیزهایی که متعلق به آن نیستند، تمایز قائل شود. سیستم ایمنی میکروارگانیسمها را به لطف مولکولهای شناساگر روی سطحشان، به اسم آنتیژن، تشخیص میدهد. میکروارگانیسمها به خاطر مولکولهای شناساگر متفاوتی که روی سطح خود دارند شناسایی میشوند.
بدن ما دو نوع ایمنی دارد: دستگاه ایمنی ذاتی (innate) و دستگاه ایمنی تطبیقی (adaptive). واکنشهای ایمنی ذاتی شامل فعال شدن و مشارکت مکانیزمهای از پیش موجود در بدن هستند؛ از جمله موانع طبیعی مثل پوست، مخاط و ترشحات. هدف اصلی این واکنشها جلوگیری آنی از پخش و حرکت پاتوژنهای خارجی در بدن است.
ایمنی تطبیقی یا اکتسابی بخشی از سیستم است که حافظه دارد. سلولهای سفید خون به اسم لنفوسیت با مهاجم روبرو میشوند، یاد میگیرند که چطور به آن حمله کنند و این مهاجم خاص را به یاد میسپرند تا بتوانند در تقابلهای بعد با کارایی بیشتری به آن حمله کنند. ایمنی اکتسابی بعد از اولین تقابل با یک مهاجم جدید نیاز به زمان دارد تا توسعه پیدا کند، زیرا لنفوسیتها باید با آن تطابق پیدا کنند؛ هرچند بعد از آن واکنش سریع خواهد بود.
حفظ یک سیستم ایمنی قوی نیاز به تلاش دارد. در طول همهگیری کووید ۱۹ توجهات زیادی به سطوح مختلف ایمنی در افراد جلب شد. همچنین این امکان که بتوان واکنشهای ایمنی را تقویت کرد، مورد توجه قرار گرفت.
قطعا کنترل بعضی از عواملی که سیستم ایمنی ما را به خطر میاندازند، کار دشواری است؛ برای مثال افزایش سن. با افزایش سن ارگانهای درونی ما میتوانند کارایی خود را از دست بدهند. در این شرایط ارگانهایی که با سیستم ایمنی ارتباط دارند (مثل تیموس یا مغز استخوان) سلولهای ایمنی کمتری برای جنگ با بیماریها تولید میکنند. گاهی اوقات افزایش سن به معنی کمبود مواد ریزمغذی است که میتواند عملکرد رو به افول سیستم ایمنی را ضعیفتر کند.
با این حال، تعدادی از عوامل دیگر را میتوان تا حدی مدیریت کرد؛ از جمله رژیم غذایی، تمرین و خواب. کمک به بهبود این عوامل بهترین راه برای تضمین این است که سیستم ایمنی ما با تمام قدرت به کار خود ادامه میدهد؛ امری که در زمان بیماری اهمیتی حیاتی دارد.
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.