مروری بر همه برنامه‌های عیسی زارع پور، وزیر پیشنهادی ارتباطات

برنامه «عیسی زاع پور» برای دوره چهارساله وزارت ارتباطات به مجلس تقدیم شده است و در این برنامه دغدغه‌های نمایندگان خانه ملت در وهله اول واکاوی شدند و سپس به تمامی موارد ICT کشور اشاره شده و به چالش‌ها و راهکارهایی که می‌توان برای حل این چالش‌ها داشت، تاکید شده است.

زارع پور در چشم اندازی که برای دوره چهارساله خود دیده تاکید کرده که می‌خواهد به دنبال ایجاد شفافیت، مبارزه با فساد، ارتقا کارآمدی و بسط عدالت از طریق ارائه خدمات هوشمند، تامین و تسهیل ارتباطات فراگیر، ارائه سرویس‌های محتوای داخلی، ایجاد و توسعه زیرساخت امن و پایدار در تمامی ارکان دولت و جامعه، تمدن سازی در فضای مجازی و مقابله با تهاجم فرهنگی و همچنین ارتقا جایگاه اقتصاد دیجیتال باشد.

زارع پور در برنامه خود هشت حوزه ماموریتی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را مشخص کرده که به شرح زیر هستند:

1 -حکمرانی دیجیتال و تعاملات بین المللی
2 -دولت هوشمند و تحول دیجیتال
3 -شبکه ملی اطلاعات و توسعه پایدار زیرساختهای ارتباطی
4 -تنظیم مقررات حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات
5 -اقتصاد دیجیتال
6 -حفظ حریم خصوصی و امنیت فضای تبادل اطلاعات
7 -شتابدهی رشد صنعت فضایی
8 -خدمات پستی

حکمرانی دیجیتال

زارع پور با ذکر قانون برنامه ششم توسعه و آوردن بندهای مرتبط و مهم آن و همچنین اسناد الزامات شبکه ملی اطلاعات که مصوب شورایعالی فضای مجازی کشور هستند تاکید کرده که قصد دارد به تمامی این موارد رسیدگی کند. او در وهله اول در برنامه خود سراغ مساله حکمرانی دیجیتال رفته که این روزها در طرح صیانت مجلس نیز بارها به آن اشاره شده است.

او تاکید کرده که تدوین و اجرای سیاست‌های مناسب در این وزه می‌تواند به افزایش سطح کیفیت خدمات دولت و رفاه عمومی منجر شود و همچنین منابع ثروت جدیدی را در کشور خلق کند. او تاکید کرده نهادهای متولی سیاستگذاری در کشور در سالیان گذشته نقش خود را برای ترسیم این مهم به درستی انجام ندادند و باید وزارت ارتباطات با همگرایی با سایر نهادها یک مدل حکمرانی مطلوب را محقق سازد. او در این بخش از برنامه خود تاکید کرده که با این اقدام می‌توان نقض حریم خصوصی شهروندان ایرانی را مطالبه‌گری کرد و مواردی مانند مسدودسازی صفحات کاربران ایران در پلتفرم‌های خارجی و حملات سایبری به زیرساخت کشور را پیگیری قانونی کرد.

در گام بعدی او چالش‌های پیش رو حکمرانی دیجتال اشاره کرده و مهمترین موارد را به این موضوعات تعمیم داده است

• عدم توجه به نقش شورای عالی فضای مجازی در حوزه سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری حکمرانی دیجیتال
• فقدان نگاه جدی به اهمیت و موضوع حکمرانی دیجیتال و ضعف دانشی این حوزه در بین مسئولان مربوطه
• خلع وجود مدل حکمرانی دیجیتال مطلوب بر ارزش‌های ایرانی‌-اسلامی
• عدم سیاست‌گذاری فعال در مواجهه با فناوری‌های جدید و به تبع، عدم استفاده حداکثری از ظرفیت‌های آنها برای پیشرفت ایران
• نبود زیرساخت‌های سخت‌افزاری ونرم‌ افزاری لازم برای تحقق حکمرانی دیجیتال
• عدم حضور موثر و فعال در تدوین معاهدات بین‌المللی حاکم بر نظارت فناوری اطلاعات و ارتباطات
• عدم توفیق در راه‌اندازی و بهره‌برداری کامل از شبکه ملی اطلاعات
• عدم وجود زیرساخت‌های قانونی لازم برای احقاق حقوق تضییع شده کاربران ایرانی در سکو (پلتفرم‌های) خارجی

او پیشنهاد تشکیل کمیسیون تخصصی فضای مجازی را در این بخش ارائه کرده و تاکید کرده وزارت ارتباطات باید با شورای عالی فضای مجازی بیشتر همراه باشد. همچنین استفاده از فناوری‌های نظیر هوش مصنوعی و بلاکچین و اینترنت اشیا تاکید کرده و گفته که قصد دارد فرصت‌هایی برای جلب سرمایه گذاری خارجی جدید فراهم کند و این موارد را تبدیل به همکاری‌های بلند مدت کند.

دولت الکترونیکی

زارع پور به موضوع دولت هوشمند و در واقع همان دولت الکترونیکی در وهله دوم اشاره کرده و با شمردن مزیت‌های این موضوع از جمله تسهیل دسترسی مردم به خدمات و کاهش محسوس هزینه و زمان و افزایش سرعت کارها، اعلام کرده که دولت الکترونیکی می‌تواند زمینه‌های فساد را نیز از بین ببرد. او در این برنامه اعلام کرده که تحقق دولت الکترونیکی تا امروز آنچنان که باید انجام نگرفته و عدم تحقق این موضوع را مواردی چون: عـدم وجـود مدیریـت یکپارچـه و منسـجم در ایـن حـوزه، عـدم تعامـل مناسـب دسـتگاه‌های مختلـف (عـدم تبـادل مناسـب سـرویس و داده بیـن دسـتگاه‌های حاکمیتـی و بعضـا متصـل نبـودن آنهـا بـه یکدیگـر)، نبود زیرسـاخت‌های ارتباطی مناسب و کم توجهی مدیران ارشد کشور بـه فرصت‌هـا و قابلیت‌هـای فنـاوری اطلاعـات دانسته است.

او به ضعف رگولاتوری در این زمینه و به عدم تمایل برخی دستگاه‌های اجرایی برای تبادل سرویس و اشتراک داده نیز تاکید کرده است. نبود قوانین و مقررات لازم در خصوص امنیت، محافظت، حریم خصوصی و مالکیت برای دسترسی و اشتراک‌گذاری داده‌ها برای بخش‌های دولتی و حتی کسب‌وکارها، عدم آمادگی سازمانی و فنی برخی دستگاه‌هـای مهم در تولید و ارایٔـه خدمات الکترونیکی و همچنین عدم همکاری مناسـب برخی دسـتگاه‌های حاکمیتی در تبادل خدمات کلیـدی و داده‌هـای مهم از طریـق مرکز ملی تبادل و مراکز تخصصـی و در نتیجـه شکل نگرفتـن خدمات یکپارچـه نیز از دیگر مشکلاتی بوده که زارع پور برای محقق نشدن دولت الکترونیکی به آنها اشاره کرده است.

او البته این معضلات را بی‌پاسخ نگذاشته و برای آنها راهبردهایی تعریف کرده است. تقسیم کار مناسب یکی از این راهکارها از نظر او بوده و تاکید کرده که باید از بخش خصوصی و شرکت‌های دانش بنیان نیز برای حل این چالش‌ها کمک کرد. ایجاد مراکزی برای پایش و ارزیابی این خدمات و تقویت مرکز ملی تبادل اطلاعات کشور یا همان NIX از دیگر مواردی است که زارع پور به آنها اشاره کرده است. او قصد دارد سامانه دولت همراه و کارپوشه ملی ایرانیان را نیز ارتقا دهد و یک نقشه راه توسعه برای استفاده حداکثری از ظرفیت‌های هوش مصنوعی در حل این چالش‌ها نیز تدوین کند.

شبکه ملی اطلاعات

زارع پور در گام بعدی به مساله شبکه ملی اطلاعات پرداخته است و همانطور که گفته شد او در برنامه‌ای که برای ارائه به مجلس تدوین کرده به طور هوشمندانه‌ای به دغدغه‌های نمایندگان در وهله اول پاسخ داده است.

زارع پور شبکه ملی اطلاعات را از مهم‌ترین طرح‌های ملی در عرصه فناوری اطلاعات دانسته و گفته که پیشرفت این شبکه از آغاز تاکنون نهایتا به ۳۵ درصد رسیده است. او تاکید کرده که برخی از موارد مهم برای تحقق شبکه ملی اطلاعات در کشور مغفول باقی ماندند و این موضوع باید تا سال ۱۴۰۴ حل و فصل شود. او گفته که پهنای باند شبکه انتقال داخلی از ۳۱ ترابیت بر ثانیه باید به ۵۰ ترابیت بر ثانیه برسد تا کشور ایران به یک هاب منطقه‌ای برای ترانزیت داده‌ها در منطقه تبدیل شود. او محدودیت منابع مالی به میزان مورد نیاز جهت اجرای شبکه ملی اطلاعات و عدم تخصیص بهینه درآمدهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به پیشرفت آن و کاهش روند سرمایه‌گذاری جدید اپراتورها به دلایل تحریم‌ها و افزایش قابل توجه نرخ ارز از جمله چالش‌های دیگر این بخش دانسته است.

وزیر احتمالی آینده ارتباطات همچنین به توسعه شبکه فیبر نوری منازل تاکید کرده و گفته باید با کشورهای همسایه همکاری‌های بیشتری در زمینه انتقال دیتا و ایجاد منافع مشترک داشت. او به مساله تولید محتوا و حمایت از ایجاد زنجیره تولید محتوا نیز تاکید کرده است. او به هدف گذاری دولت برای افق ۱۴۰۴ در زمینه شبکه ملی اطلاعات اشاره کرده و به مواردی چون دستیابی به سهم ۷۰ درصدی ترافیک داخلی از کل ترافیک نیز اشاره کرده است. همچنین گفته که ۸۰ درصد خانوارهای کشور باید به شبکه پرسرعت ثابت با سرعت حداقل ۲۵ مگابایت بر ثانیه (یعنی VDSL) دسترسی داشته باشند.

اقتصاد دیجیتال

زارع پور به مساله اقتصاد دیجیتال نیز در برنامه‌های خود تاکید کرده و گفته که این موضوع باید سهم ۱۰ درصدی در تولید ناخالص ملی تا پایان ۱۴۰۴ باشد. او برای رشد اقتصاد دیجیتال نیز چالش‌هایی را متصور شده که نبود سند ملی و نقشه راه مصوب و عدم التزام واقعی اپراتورها و بانک‌ها و شرکت‌ها نسبت به اجرای قوانین را جزو چالش‌ها دانسته است.

نگاه سنتی به تنظیم گری و صدور مجوز فعالیت برای کسب و کارهای حوزه فناوری اطلاعات از نکات دیگری است که زارع پور نسبت به آن انتقاد داشته است. او تهیه سند ملی توسعه اقتصاد دیجیتال را جزو برنامه‌های خود قرار داده و گفته که نرخ مهاجرت و بازگشت نخبگان ایرانی را در دستور کار خود دارد. او همچنین گفته بسته‌های حمایتی برای رونق کسب‌وکارهای نوپا در نظر گرفته و می‌خواهد کاری کند که استارتاپ‌ها راحت‌تر به بورس بروند و همچنین کاری کند که شرکت‌ها در کشورهای همسایه بتوانند راحت‌تر فعالیت کنند. زارع پور به افزایش دورکاری برای رونق گرفتن بازار کار نیز تاکید کرده است.

تنظیم مقررات در حوزه ICT

او در مورد تنظیم مقررات در حوزه ICT نیز در برنامه خود به طور مفصل شرح چالش کرده و برای آنها راهبردهایی نیز در نظر گرفته است. از نظر زارع پور موازی کاری زیادی در نهادهای تصمیم گیر در خصوص فضای مجازی وجود دارد. او همچنین به انحصار در برحی حوزه‌های قابل واگذاری به بخش خصوصی دولت اشاره کرده و به نظر می‌رسد قصد دارد تا خصوصی سازی بیشتری به وجود بیاورد. زارع پور به محتوای داخلی که از طریق بستر خارجی به دست کاربر می‌رسد و هزینه گزافی بر دستان او می‌گذارد انتقاد کرده و گفته که این موارد نیز باید رسیدگی شود.

از نظر او افزایش تعاملات بین‌الملل و مشارکت در کارگروه‌های فنی می‌تواند برخی از این چالش‌ها را حل و فصل کند. او همچنین تاکید کرده که باید مقرراتی بروز و کارآمد برای نسل‌های 5G و حتی نسل ششم ارتباطات سیار تدوین کرد و به مساله نظام تعرفه گذاری پهنای باند نیز اشاره کرده است؛ او گفته که تعرفه‌گذاری پهنای باند باید به طوری باشد که مزیت نسبی برای ترافیک داخلی به وجود بیاید و شبکه سیار نیز بتواند با تعرفه صحیح توسعه پیدا کند.

امنیت و حریم خصوصی

مساله حریم خصوصی و امنیت ششمین موضوعی است که زارع پور به آن تاکید کرده و گفته که کشور ایران وابستگی شدیدی به محصولات سخت افزاری و نرم افزاری خارجی دارد و از این آسیب پذیری‌های حساسی در زیرساخت وجود دارد. او تاکید کرده که مساله هویت دیجیتالی و احراز افراد به صورت دیجیتالی در کشور مغفول باقی مانده و قوانین در این حوزه ضعف دارند. او به مساله بومی سازی فناوری و خدمات با استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان تاکید کرده و گفته که باید یک مرکز ملی پایش امنیت زیرساخت‌های ارتباطاتی راه‌اندازی کرد تا حملات را کشف و دفع کند، موضوعی که البته در این دولت با سامانه دژفا انجام شده بود و به نظر می‌رسد زارع پور قصد دارد آن را به شکل دیگری انجام دهد. او به تربیت خبرگان در حوزه امنیت فناوری اطلاعات در کشور نیز تاکید کرده تا بتوان با کمک آنها چالش‌های این حوزه را برطرف کرد.

برنامه فضایی

 زارع‌پور در بخش برنامه‌هایش برای حوزه فضایی از بی‌توجهی به این صنعت در سالیان اخیر اشاره کرده که در نهایت به باور او یکی از تاثیرات این بی‌توجهی، پایـان دوره عملیاتـی ظرفیت‌هـای مخابراتی فضایی کشـور تـا سـال ۲۰۳۰ (سـه ترانسـپوندر ماهـواره بـدر) و بـروز محدودیت‌هـای جـدی بـرای پخش تلویزیونی و خدمات بانکی کشور بوده است.

تسخیر بازارهای منطقـه و فضای فرکانسـی پیرامونی توسـط کشـورهای همسایه (عربسـتان، امـارات و ترکیـه) در حـوزه فضایی بـه دلیـل عـدم حضـور فعـال ایـران، نبـود دسترسی بـه داده‌هـای سنجشی مسـتقل و بـه روز برای مدیریـت کلان کشور (امنیـت غذایی، خشکسالی، مدیریـت کشاورزی) و کاربردهـای نظامـی و رفـع تهدیـدات امنیتـی، سرخوردگی و دلسردی متخصصان و علاقه‌مندان حوزه فضایی، عدم اختصاص بودجه و … از دیگر مشکلاتی است که بی‌توجهی به صنعت فضایی به باور زارع‌پور برای این صنعت به بار داشته است.

ارتقـا جایگاه سازمان فضایی کشور، جذب سرمایه از بخش خصوصی و کشورهای خارجی و مشارکت بین‌المللی و منقطه‌ای در حوزه فضا نیز راهکارهایی است که او برای توسعه بخش فضایی پیشنهاد داده است.

خدمات پستی

زارع پور در بخش خدمات پستی نیز تاکید کرده که قصد دارد شرکت ملی پست ایران را به یک نهاد پیشران توسعه کسب و کارهای اینترنتی تبدیل سازد و همچنین بسیاری از فرایندهای این حوزه را به صورت دیجیتالی در بیاورد. او به منطقه ویژه پیام و توسعه این منطقه نیز تاکید کرده و مانند سایر حوزه‌ها گفته که جذب سرمایه در این بخش نیز از ماموریت‌هایی است که برای توسعه پست در کشور متصور شده است.

نظر شما درباره برنامه‌های زارع پور چیست؟ شما می‌توانید کارنامه کاری و تحصیلی او را نیز در این لینک مطالعه کنید.