دریچه دیافراگم دوربین چیست و چه کاربردی در عکاسی دارد؟

بسیاری از عکاسان با مثلث طلایی جبران نوردهی یا اکسپورژ در عکاسی آشنا هستند: سرعت شاتر، ISO و دریچه دیافراگم دوربین یا Aperture. ترکیب این سه عامل اهمیت بالایی دارد، اما گشودگی دیافراگم دوربین و کار آن در عکاسی چیست؟

در حالی که سرعت شاتر یا شاتر اسپید مدت زمان باز ماندن مردمک ورودی لنز را تعیین می‌کند، دیافراگم معیاری برای میزان باز بودن این حفره در این بازه زمانی محسوب می‌شود.

دریچه دیافراگم دوربین تاثیر زیادی روی کیفیت تصویر دارد و با توجه به نحوه دستکاری آن، به نتایج متفاوتی دست پیدا می‌کنید. در حقیقت با توجه به نیاز و هدفتان می‌توانید در عکاسی آن را تغییر دهید. در ادامه برای آشنایی کامل با گشودگی دیافراگم و تاثیرش روی عکاسی همراه دیجیاتو باشید.

دریچه دیافراگم دوربین چیست؟

جلوی هر لنز، یک حفره قرار دارد که به آن دریچه دیافراگم دوربین گفته می‌شود. این حفره برای کنترل میزان نوری ورودی به دوربین مورد استفاده قرار می‌گیرد. با باز کردن آن، پره‌ها کنار می‌روند و حفره بزرگتر می‌شود و با بستن آن، روند برعکس می‌شود.

هرچقدر که دیافراگم را بازتر نگه دارید، نور بیشتری وارد دوربین می‌شود و البته برعکس این موضوع هم صادق است. بنابراین با دستکاری آن می‌توان نوردهی در تصویر را تغییر داد و میزان نور دریافتی را مشخص کرد. اما گشودگی دیافراگم چگونه روی عکس تاثیر می‌گذارد؟

عمق میدان

صفحه عکاسی با یک صفحه کانونی فوق‌العاده نازک در جلوی دوربین در ارتباط است. این برش قسمتی از تصویر است که شفاف‌ترین و بیشتر فوکوس را دارد، این بخش با تنظیم به شما نزدیکتر یا دورتر می‌شود.

هنگامی که گشودگی دیافراگم بیشترین حد باشد، صفحه کانونی کمترین حد می‌شود. زمانی که دیافراگم بسته شود، این برش حجم می‌گیرد و می‌تواند ابعاد کامل سوژه را دربر بگیرد و بطور همزمان روی کل شخص یا جسم فوکوس کند.

در هنگام تصمیم‌گیری برای ترکیب عکس و همچنین فوکوس روی اشخاص یا سوژه‌ها، اندازه دیافراگم باید اولین چیزی باشد که به آن توجه می‌کنید و مدنظر قرارش می‌دهید. شما می‌توانید روی نوک بینی یک فرد یا کل چهره‌اش فوکوس کنید و نتیجه آنطور که می‌خواهید از آب درآید.

وضوح

هرچه دریچه دیافراگم کوچکتر باشد، تصویر نهایی واضح‌تر یا شارپ‌تر می‌شود و این موضوع ادامه می‌یابد، حتی زمانی که از قلب صفحه کانونی به سمت بیرون حرکت کنید.

هیچ لنزی نمی‌تواند بدون نقص روی هرچیزی که در جلویش قرار می‌گیرد، فوکوس کند، حتی با کوچکترین و باریک‌ترین گشودگی دیافراگم. با این حال هرچه دریچه دیافراگم کوچکتر باشد، تصاویر در حالت کلی شفاف‌تر ثبت می‌شوند.

وقتی می‌خواهید همه جزئیات با وضوح مناسبی ثبت شوند، عکاسی با دیافراگم کوچک اهمیت بالایی پیدا می‌کند، همانطور که ISO پایین و سرعت شاتر بالا روی کیفیت نهایی تصویر تاثیر مثبت دارد.

بوکه

یک لنز با گشودگی دیافراگم بزرگتر باعث می‌شود تصویر کمی نرم‌تر و پراکنده‌تر به نظر برسد. یک دیافراگم عریض می‌تواند از هر منبع ممکن بوکه استفاده کند که یکی از جذاب‌ترین افکت‌های دیافراگم عریض محسوب می‌شود. تغییر دیافراگم دایره اغتشاش را افزایش یا کاهش می‌دهد که در اندازه بوکه روی صفحه تاثیر می‌گذارد.

نحوه اندازه‌گیری دریچه دیافراگم

با افزایش قطر دیافراگم دوربین، عددی که برای توصیفش استفاده می‌شود، کاهش می‌یابد. یک دیافراگم بسیار کوچک برای مثال با f/22 شناحته می‌شود، در حالی که برای یک دیافراگم عریض و باز از نام f/2.8 یا f/1.4 استفاده می‌شود.

این عدد که اف استاپ (F-Stop) یا ضریب اف نام دارد، برای شکستن قطرهای ممکن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این رویکرد به گونه‌ای است که با افزایش یک اف استاپ، میزان نور ورودی به دوربین دو برابر می‌شود یا دقیقا آن را نصف می‌کند.

چنین مواردی برای سرعت شاتر و ISO هم وجود دارد، برای مثال در زمانی که ISO را از ISO 800 به ISO 1600 افزایش می‌دهیم. تمام این قابلیت‌ها بطور نسبی و با یک نرخ افزایش پیدا می‌کنند که شکل‌گیری یک زبان مشترک را در پی دارد؛ زبانی که با استفاده از آن می‌توان با این سه عامل با ضرایب مختلف کار کرد.

برای اف استاپ‌ها با مقیاس جهانی روبه‌رو نیستیم اما برخی از دریچه دیافراگم‌های معمول به شرح زیر هستند:

• f/1.2
• f/1.4
• f/2
• f/2.8
• f/4
• f/5.6
• f/8
• f/11
• f/16
• f/22
• f/32
• f/64

f/4 از سوی بسیاری از افراد دریچه دیافراگمی مناسب برای کارهای مختلف در عکاسی است. با این حال اکثر عکاسان DSLR با عکاسی در f/2.8 یا حتی f/2 مشکلی ندارند. البته این موضوع به نیاز شما و البته میزان ثابت نگه داشتن دوربین بستگی دارد.

کاربردهای دریچه دیافراگم کوچک

هرچقدر گشودگی دیافراگم کمتر باشد، احتمال ثبت تصاویر واضح افزایش می‌یابد. یک دریچه دیافراگم کوچک و باریک نور ورودی را منظم می‌کند و فضای کمتری برای خطا به وجود می‌آورد. اما در چه سناریوهایی دریچه دیافراگم کوچکتر بهتر است؟

عکاسی استودیویی

یکی از مزایای عکاسی در استودیو، امکان کنترل رو عوامل مختلف و همچنین نحوه چینش تجهیزات است.

در محیط‌های داخلی، چیزی شبیه به فرسنل 1K برای پشتیبانی از یک دریچه دیافراگم کوچک کفایت می‌کند. زمانی که به این روش کار کنید، به راحتی می‌توانید به یکپارچگی برسید. آزادی که در استودیو برای قرارگیری منابع نور در اطراف سوژه وجود دارد بر چنین گفته‌ای صحه می‌گذارد.

عکاسی منظره

زمانی که در حال عکاسی از منظره‌ای مانند یک کوه در طلوع آفتاب هستید، معمولا نیازی به جداسازی سوژه از پس زمینه ندارید. بسیاری ترجیح می‌دهند کل صحنه را با فوکوس شفاف و واضح ببینند. گشودگی دیافراگم کمتر به شما اجازه می‌دهد که همه چیز رو بطور همزمان در جلوی خود ببینید.

کاربردهای دریچه دیافراگم عریض

بسیاری از افراد و عکاسان به دنبال عکاسی با دریچه دیافراگم عریض هستند. اگرچه چنین رویکردی همیشه مناسب نیست، اما در برخی سناریوها کاربرد زیادی دارد. بنابراین در چه شرایطی بهتر است از دریچه دیافراگم عریض استفاده کنیم؟

عکاسی در محیط تاریک

زمانی که نور کم است، دریچه دیافراگم عریض باعث ورود نور بیشتر به دوربین می‌شود و ثبت روشن‌تر تصاویر را در پی دارد. اگر به کمک یک سه‌پایه عکاسی کنید، احتمالا می‌توانید عکس مناسبی بگیرید. سه‌پایه به تثبیت تصویر و مقابله با نرمی ناشی از دریچه دیافراگم وسیع کمک می‌کند.

عکاسی پرتره

عکاسان پرتره معمولا به سراغ لنزهای اصلی می‌روند که دریچه دیافراگم‌های بسیار عریضی را در اختیارشان قرار می‌دهند. این رویکرد سوژه را در یک گوی برفی مناسب به حالت معلق درمی‌آورد که می‌تواند آن را بدون حواس‌پرتی ناشی از جزئیات غیرضروری اطراف سوژه در اختیار بیننده قرار دهد.

زمانی که یک عکس پرتره می‌گیرید، سوژه ستاره صحنه است. عمق میدان کم شبیه به یک نورافکن است که امکان درخشش آن‌ها فراهم می‌کند.

عکاسی خلاقانه

زمانی که برای خودتان عکاسی می‌کنید، هیچ قانونی وجود ندارد. بنابراین زمانی که تشخیص می‌دهید باید از دریچه دیافراگم عریض استفاده کنید، همین کار را انجام دهید و عکسی متفاوت بگیرید.

با کمی تمرین و دستکاری دریچه دیافراگم، سرعت شاتر و ISO می‌توانید از هر سوژه‌ای در شرایط مختلف عکاسی کنید، هرچند کیفیت خروجی علاوه بر این سه عامل، به خود دوربین هم بستگی دارد. اما حتی اگر دوربین قدرتمندی هم نداشته باشید، با همین سه عامل می‌توانید به نتایج قابل قبولی دست پیدا کنید.