۹ حقیقتی که باید درباره هوش هیجانی بدانید

از زمان انتشار کتاب پر فروش دنیل گولمن به نام هوش هیجانی در سال ۱۹۹۵، توجه ها به این ویژگی انسانی روز به روز بیشتر شده است. بسیاری از روانشناسان و دیگر متخصصین ادعا می کنند هوش هیجانی بالا تر به عملکرد بهتر، درآمد بیشتر، و موفقیت بیشتر فرد منجر می شود.

اما آیا هوش هیجانی واقعاً همین قدر که گفته می شود اهمیت دارد؟

در ادامه می توانید ۹ حقیقت پیرامون هوش هیجانی را از نظر بگذرانید:

۱- نامش را هرچه می خواهید بگذارید؛ این ویژگی وجود دارد

برخی افراد ادعا می کنند چیزی تحت عنوان هوش هیجانی واقعاً وجود ندارد. مطالعه روی این مقوله به عنوان یک علم مبحث نسبتاً تازه ای است و بسیاری از روانشناسان در مورد کاربرد آن اختلاف نظر دارند.

اما ایده ی کلی هوش هیجانی از ابتدا با ما همراه بوده است. برای آنکه درک بهتری از این موضوع داشته باشید این سؤالات را از خودتان بپرسید:

• آیا احساسات شما بر تفکر و تصمیم گیری هایتان اثر می گذارند؟
• آیا تلاش عامدانه و آگاهانه برای کنترل واکنش های احساسی تغییری در رفتار شما و نتایج آن به وجود می آورد؟

پاسخی که برای هر دوی این سؤال ها مرتباً تکرار می شود چیزی نیست جز «بله».

طفره رفتن از پذیرش این موضوع می تواند باعث شود به جای آنکه شما کنترل احساسات خود را در دست بگیرید، احساسات کنترل شما را در دست بگیرند. این موضوع نیز به نوبه ی خود شما را در برابر سوء استفاده های احتمالی دیگران آسیب پذیر می کند.

۲- هیچ راهی برای پرورش سریع هوش هیجانی وجود ندارد

وقتی از هوش هیجانی سخن به میان می آید، موفقیت هیچ میانبری نخواهد داشت. پرورش هوش هیجانی نیز مثل هر توانایی یا مهارت دیگری نیازمند زمان و تلاش آگاهانه و عامدانه است.

۳- به راحتی ممکن است در این زمینه پسرفت داشته باشید

از آنجایی که عوامل متعددی بر احساسات شما و دیگران تأثیرگذارند، به راحتی ممکن است در دام عادت ها و تصمیم گیری های بد گرفتار شوید.

به علاوه، وقتی پای درک احساسات دیگران به میان می آید، زمان به ضرر ما عمل می کند و هرچه بیشتر می گذرد ممکن است توانایی هایتان در درک احساسات خود و دیگران تحلیل بروند.

آیا شما هم جزو آن دسته از افراد هستید که هر وقت فیلم ناراحت کننده ای تماشا می کنند اشکشان جاری می شود؟ آیا به راحتی به وجد می آیید یا عصبانی می شوید؟

انسان ها از لحاظ تجربه ی احساساتشان، تفاوت های زیادی با یکدیگر دارند. حتی پس از تمرین و ممارست نیز نمی توان واقعاً بر آنچه حس می کنیم کنترل داشته باشیم.

اما می توانیم واکنش هایمان به این احساسات را کنترل کنیم. برای مثال، ممکن است کماکان عصبانی شویم، اما اگر بتوانیم برای کنار آمدن با خشم خود شیوه ی مناسبی بیابیم می توانیم از ناراحت کردن خود و دیگران اجتناب کنیم.

۵- هوش هیجانی بر تک تک تصمیم های شما اثرگذار است

آیا فکر کردن به عواقب منفی برخی موقعیت ها، شما را به اتخاذ تصمیمات خلق الساعه ای وادار می کند که بعداً باعث پشیمانی تان می شوند؟ یا برعکس، معمولاً توان حرکت به جلو و واکنش را از شما می گیرد؟

هوش هیجانی عملاً بر تمام جنبه های زندگی اثرگذار است.

۶- سلامت جسمانی تان مستقیماً تحت تأثیر آن قرار دارد

پزشکان و دانشمندان ثابت کرده اند که استرس می تواند باعث بروز مشکلات جسمانی متعددی شود، از جمله سر درد، درد های عضلانی، مشکلات معده و خستگی بیش از اندازه. استرس حتی می تواند خطر ابتلا به حملات قلبی و دیگر بیماری های جدی را افزایش دهد.

همه ی اینها دلیلی بر این حقیقت هستند که باید یاد بگیرید استرس خود را به شکلی صحیح مدیریت کنید.

۷- هوش هیجانی می تواند روابط شما را نجات دهد

آخرین باری که با شریک زندگی تان وارد مشاجره شدید را به یاد بیاورید. مشکل از کجا شروع شد؟

هوش هیجانی می تواند به شما کمک کند:

• تصویر بزرگ تر را ببینید
• با آرامش و منطق با موضوعات حساس برخورد کنید
• موقعیت های ناپایدار را آرام کنید

استفاده از هوش هیجانی برای رسیدگی به اختلافات، مکالمات بالقوه مخرب را به فرصت یادگیری بدل می کند و به شما و طرف مقابلتان راه های تازه ای برای همکاری در کنار یکدیگر یاد می دهد.

۸- افکار شما مهم اند

هوش هیجانی در عملکرد ما تجلی می یابد اما خاستگاه آن ذهن ماست. چرا؟ چون هر عملی از یک فکر آغاز می شود.

بنابراین به یاد داشته باشید: اگر برای مدتی به چیزی فکر کنید، رفتارتان نیز در نهایت بازتاب دهنده ی همان افکار خواهد بود؛ چه خوب و چه بد.

۹- از هوش هیجانی می توان برای مقاصد شوم نیز استفاده کرد

لازم است بدانید هوش هیجانی نیز مثل هر توانایی دیگری می تواند هم برای مقاصد اخلاقی و هم مقاصد غیر اخلاقی مورد بهره برداری قرار بگیرد. هر روز، سیاستمداران، همکاران و حتی دوستان زیادی از مهارت های هوش هیجانی برای اثرگذاری و بهره برداری از دیگران استفاده می کنند.

البته دلیل دیگری که باید شما را به کار کردن روی هوش هیجانی خود تشویق کند نیز محافظت از خود در برابر همین سوء استفاده هاست.

در نهایت، هوش هیجانی یعنی کاری کنیم که احساساتمان در خدمت ما باشند، نه در مقابل ما.