رؤیاهای بر باد رفته؛ ۱۳ استارتاپ که رنگ ۲۰۲۰ را ندیدند

اغلب اوقات در رسانه ها از استارتاپ هایی سخن به میان می آید که توسط چند جوان کاربلد و مشتاق راه اندازی شده و پله های ترقی را یکی پس از دیگری پیموده اند اما به ندرت سراغ آنهایی می روند که در مسیر راه اندازی کسب و کارهای نوپا شکست خورده اند. هرچند اشتیاق و تخصص دو شرط لازم برای موفقیت است اما در این مسیر باید صدها مورد دیگر هم کنار هم قرار بگیرند تا طالع یک استارتاپ بدرخشد.

بارها شنیده ایم که هر شکست می تواند پلی به موفقیت باشد و به همین خاطر در نخستین روزهای ۲۰۲۰ تصمیم به مرور داستان استارتاپ های بزرگ و جذابی گرفته ایم که علی رغم تلاش کارکنانش، پرنده خوشبختی روی شانه‌شان ننشست.

Anki

• مدت فعالیت: ۲۰۱۹-۲۰۱۰
• سرمایه جذب شده: ۱۸۲ میلیون دلار

هفت سال قبل یک استارتاپ سخت افزاری از نسل جدید ماشین های اسلات در رویداد WWDC رونمایی کرد. کمپانی جوان به دستاوردهایش افتخار می کرد و اپل هم از قابلیت های Overdrive برای از میان بردن محدودیت های آیفون خرسند بود.

Anki سه سال بعد ربات کوچک Cozmo را معرفی کرد که نتیجه یک سرمایه گذاری سنگین و به خدمت گرفتن انیماتورهای سابق پیکسار و دریم ورکس برای ایجاد عواطف در چشم های ربات بود. این شرکت در اواخر ۲۰۱۸ هم از رباتی دیگر با عنوان«وکتور» رونمایی کرد اما بهار امسال و علی رغم فروش ۱.۵ میلیون ربات برای همیشه تعطیل شد.

Chariot

• مدت فعالیت: ۲۰۱۹-۲۰۱۴
• سرمایه جذب شده: ۳ میلیون دلار

استارتاپ Chariot در زمینه حمل و نقل فعالیت داشت و هدفش بازسازی این حوزه با ناوگانی از ون ها بود. در این سرویس رانندگان بهترین مسیر را بر اساس انتخاب های عمومی انتخاب می کردند. عملکرد موفق Chariot نظر مدیران فورد را به این شرکت جلب کرد و در ۲۰۱۷ آنرا به مالکیت خود درآوردند. هنوز ۲ سال از این ماجرا نگذشته بود که فورد بدون اعلام جزییات دقیق شرکت برای همیشه تعطیل کرد. تنها توضیح کمپانی خودروسازی این بود که در دنیای امروز نیازها و خواسته های مشتریان و شهرها به سرعت در حال تغییر است.

Daqri

• مدت فعالیت: ۲۰۱۹-۲۰۱۰
• سرمایه جذب شده: ۱۳۲ میلیون دلار

در دنیای فناوری استارتاپ های فعال در حوزه هدست های واقعیت افزوده چندان زیاد نیستند و Daqri یکی از آنها بود. هدف اولیه این شرکت توسعه ابزارهایی برای تسهیل فرایندهای کاری سازمان ها بود اما یارای رقابت با غول هایی مثل مایکروسافت و حتی مجیک لیپ را نداشتند.

هرچند پیچیدگی های فنی سخت افزارهای AR بسیاری از سرمایه گذاران را نسبت به این حوزه بی علاقه کرده اما مشکل اصلی Daqri دشوار بودن آموزش نحوه بکارگیری هدست های AR به کارکنان سازمان ها بود که باعث شد شرکت از خرید این تجهیزات منصرف شوند. متاسفانه Daqri تنها قربانی کسب و کار AR در سال گذشته نبود.

HomeShare

• مدت فعالیت: ۲۰۱۹-۲۰۱۶
• سرمایه جذب شده: ۴.۷ میلیون دلار

هدف HomeShare کاهش هزینه های فزاینده اجاره خانه از طریق تهیه مسکن مشترک برای چندین نفر بود. در این سیستم خانه از طریق پارتیشن ها بخش بندی می شد و هر فرد در یکی از این بخش ها سکونت داشت.

علی رغم تمامی تلاش ها کسب و کار HomeShare چنان به در بسته خورد که شرکت پس از تعطیلی اعلام کرد قادر به برگرداندن ودیعه کاربران برای پارتیشن ها نیست و آنها می توانند پارتیشن را نگاه داشته یا به فروش برسانند.

Jibo

• مدت فعالیت: ۲۰۱۹-۲۰۱۲
• سرمایه جذب شده: ۷۲.۷ میلیون دلار

Jibo هم در کار تولید ربات های تعاملی فعالیت داشت. ربات دوست داشتنی آنها حاصل کمپینی بود که در سایت Indiegogo راه اندازی شده و بعد از ماه ها انتظار به دست کاربران رسید. این ربات از طریق دوربین تشخیص چهره، میکروفون، اسپیکر، حسگر و غیره با کاربران ارتباط برقرار می کرد و بازخوردهای مثبتی دریافت کرده بود.

با این وجود قیمت بالای آن در مقایسه با محصولاتی مثل اسپیکر هوشمند اکو، عرصه را بر کمپانی تنگ کرده بود. راهکار اولیه مدیران شرکت تعدیل بخشی از نیروها بود اما این راه حل هم جواب نداد و در نهایت تصمیم به تعطیلی کسب و کار گرفته شد. ربات Jibo اوایل امسال با انتشار این پیام به کاربرانش خبر داد که به زودی برای همیشه خاموش خواهد شد:

از دورانی که با هم بودیم بسیار لذت بردم. بسیار ممنون از اینکه اجازه دادید کنارتان باشم.

MoviePass

• مدت فعالیت: ۲۰۱۹-۲۰۱۱
• سرمایه جذب شده: ۶۸.۷ میلیون دلار

استارتاپ MoviePass به کاربران اجازه می داد با خرید اشتراک ماهیانه، به صورت روزانه بلیط فیلم دریافت کنند. عملکرد این شرکت چنان درخشان بود که تنها یک سال پس از راه اندازی به فهرست بهترین اپلیکیشن های سال چند نشریه معتبر راه پیدا کرد. تا مدت همه چیز خوب پیش می رفت و MoviePass میلیون ها مشتری برای خود دست و پیدا کرد اما افت کیفیت سرویس ها باعث شد در ۲۰۱۸ تعداد کاربرانش ۹۰ درصد کم شود.

این شرکت در اواخر عمرش هر هفته با فاجعه جدیدی مثل قطعی سرویس و افشای اطلاعات ده ها هزار مشتری دست و پا می زد و مجبور بود بیشتر و بیشتر پول قرض کند؛ شرایطی که می توان آنرا به حیات زامبی وار تشبیه کرد. در نهایت مدیران MoviePass در سال جاری درهای شرکت را برای همیشه بستند.

 

Munchery

• مدت فعالیت: ۲۰۱۹-۲۰۱۰
• سرمایه جذب شده: ۱۲۵ میلیون دلار

یکی از اولین استارتاپ های شکست خورده در سال ۲۰۱۹ سرویس تحویل غذای Munchery بود. این کمپانی با ارسال ایمیلی به مشتریانش از تعطیلی قریب الوقوع کسب و کارش خبر داد اما این کار صدای فروشندگان را درآورد چرا که معتقد بودند Munchery می دانسته توانایی پرداخت هزینه غذاها را ندارد اما حتی در ساعات های پایانی هم آنها را در جریان نگذاشته است.

خاموشی ناگهانی Munchery جنجال های زیادی را در مورد مسئولیت پذیری و حساب و کتاب آنها به راه انداخت. در حالی سرمایه گذاران و مدیران ارشد استارتاپ سکوت اختیار کرده بودند.، فروشندگان به دنبال توضیحی برای اینکار بوده و حتی تجمع هایی اعتراضی هم برپا کردند.

Nomiku

• مدت فعالیت: ۲۰۱۹-۲۰۱۲
• سرمایه جذب شده: ۱۴۵ هزار دلار

Nomiku یکی از جدیدترین اعضای فهرست استارتاپ های شکست خورده سال ۲۰۱۹ است که تنها چند هفته از تعطیلی آن می گذرد. کسب کار اصلی Nomiku توسعه دستگاه های پخت خلا هوشمند بود که از طریق گوشی امکان کار با آنها وجود داشت. این شرکت سرمایه چشمگیری در اختیار نداشت و برای توسعه ابداعات دست به دامن سرویس های جمع سپاری شد اما در نهایت یارای رقابت با نام های بزرگ را نداشت و تعطیل شد.

داستان فراز و فرود Nomiku مثال خوبی از فضای اکوسیستم استارتاپی است که در آن فاصله معرفی شدن به عنوان یک الگوی موفق تا ورشکستگی تنها چندین ماه است.

ODG

• مدت فعالیت: ۲۰۱۹-۱۹۹۹
• سرمایه جذب شده: ۵۸ میلیون دلار

خبرهای مربوط به ورشکستی یکی از پیشروترین کمپانی های تولید عینک واقعیت افزوده به نام ODG در هفته های اول ۲۰۱۹ منتشر شد. این کمپانی همین دو سال قبل ۵۸ میلیون دلار سرمایه جذب کرده بود اما در همان سال اول همه آنرا به باد داد تا از پس پرداخت دستمزد کارکنانش هم بر نیاید.

ODG تا اوایل ۲۰۱۸ نیمی از کارکانش را از دست داد و یکسال بعد از آن هم تنها بدنه اصلی باقی مانده بودند اما امید آنها زمانی به یاس تبدیل شد که ODG چوب حراج به تجهیزات و دارایی هایش زده و آنها را به کسانی فروخت که هویتشان هرگز افشا نشد.

Omni

• مدت فعالیت: ۲۰۱۹-۲۰۱۴
• سرمایه جذب شده: ۳۵.۲ میلیون دلار

این استارتاپ کارش را در زمینه ذخیره سازی شرع کرد اما با فروش تجهیزاتش به کمپانی رقیب سعی کرد وارد حوزه دیگری شود که چندان موفق نبود. هدف Omni از اینکار ایجاد یک پلتفرم نرم افزاری بود که فرایندهای فروش و اجاره محصول را برای شرکت های سنتی تسهیل می کرد.

برخی Omni را قربانی استارتاپ هایی می داند که به لطف حمایت همه جانبه از سوی سرمایه گذاران خطر پذیر سرویس های مشابه را با قیمت کمتر از حد واقعی ارائه می کردند. پس از تعطیلی این کمپانی ۱۰ نفر از مهندسان ارشد آن به Coinbase مهاجرت کردند.

Scaled Inference

• مدت فعالیت: ۲۰۱۹-۲۰۱۴
• سرمایه جذب شده: ۱۷.۶ میلیون دلار

این استارتاپ در سال ۲۰۱۴ و توسط دو نفر از متخصصان سابق گوگل به نام های Olcan Sercinoglu و Dmitry Lepikhin تاسیس شد. هدف آنها ارائه فناوری های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین در سطح کمپانی هایی مثل گوگل به شکل عمومی و در قالب سرویس های ابری بود.

این هدف بزرگ خیلی زود به سر خط خبرها تبدیل شده و سرمایه گذاران شناخته شده ای نظیر Felicis Ventures, Tencent و Khosla Venturesرا به سوی آنها کشاند.با این وجود Sercinoglu به عنوان مدیرعامل Scaled Inference مدعی شد که فقدان سرمایه گذاری باعث زمین خوردن آنها شده ولی دستکم همیشه با کارکنانشان صادق بوده اند:

تا لحظه آخر روی گزینه های مختلف کار کرده و سعی کردیم تیم را کنار هم قرار دهیم اما موفق نشدیم. نکته مثبت اینجاست که در طول تمام فرایندها با تیم صادق و شفاف بودیم.

Sinemia

• مدت فعالیت: ۲۰۱۹-۲۰۱۵
• سرمایه جذب شده: ۱.۹ میلیون دلار

Sinemia هم مثل MoviePass کسب و کار فروش بلیط فیلم را با هزار امید و البته موفقیت شروع کرد. Sinemia در ابتدا استارتاپی با ثبات به نظر می رسید اما مشکلات اپلیکیشن، دریافت هزینه های پنهان از کاربران و سیاست های جنجالی در رابطه با غیرفعال سازی اکانت ها باعث شد انتقادها و شکایات قانونی بسیاری روانه آنها شود.

Sinemia اوایل امسال با غیرفعال شدن سایتش از پایان کسب و کارش در آمریکا خبر داد اما به صورت واضح به تعطیلی کامل اشاره نکرد. بخش بزرگی از کارکنان این شرکت ساکن ترکیه هستند اما اگر چیزی هم از Sinemia باقی مانده باشد خبری از آن نیست.

Vreal

• مدت فعالیت: ۲۰۱۹-۲۰۱۵
• سرمایه جذب شده: ۱۵ میلیون دلار

Vreal حرکتی جاه طلبانه در دنیای استریم زنده بود که به کاربران اجازه می داد محتوای خود را روی هدست های واقعیت مجازی استریم کنند. کاربران می توانستند در محیط بازی به گشت و گذار پرداخته و شاهد قتل عام زامبی ها به دست استریمر باشند.

اوضاع بر وفق مراد بنیانگذاران Vreal پیش نرفت و کسب و کارشان به در بسته خورد. این کمپانی با انتشار پستی روی سایت رسمی خود مدعی شد که دلیل شکست Vreal بیش از حد پیشرو بودنشان بوده:

 ما جلوتر از زمان خودمان بودیم اما متاسفانه بازار VR آنقدر که امیدوار بودیم سریع پیشرفت نکرد. بنابراین Vreal چاره ای جز تعطیلی ندارد و تیم فوق العاده ما در پی فرصت های دیگر خواهند بود.