امروز در فضا: رصدخانه فضایی مادون قرمز به فضا پرتاب شد

در 17 نوامبر 1995، رصدخانه فضایی مادون قرمز توسط پرتابگر Ariane 44P از فرودگاه فضایی اروپا به فضا پرتاب شد.

رصدخانه فضایی مادون قرمز (ISO) با کاوش در جهان سرد و پنهان، حساس‌ترین ماهواره مادون قرمز که تاکنون به فضا پرتاب شده است، محسوب می‌شود. این تلسکوپ مطالعات مهمی را در مورد مناطق غبارآلود کیهان انجام داد؛ جایی که تلسکوپ‌های نور مرئی نمی‌توانند چیزی را ببینند.

رصدخانه مادون قرمز شامل چهار ابزار بود که امکان تصویربرداری و نورسنجی از 2.5 تا 240 میکرومتر و طیف‌سنجی از 2.5 تا 196.8 میکرومتر را فراهم می‌کرد.

انبوهی از داده‌های جمع‌آوری‌شده‌ توسط ISO هنوز هم نتایج علمی مهمی را تولید می‌کند.

نتایج کاوش‌های رصدخانه مادون قرمز

این رصدخانه فضایی به‌طور متوسط 45 مشاهده در هر گردش به دور مدار انجام داد.

حجم عظیمی از داده‌های علمی تولیدشده توسط ISO تا سال 2006 در معرض فعالیت‌های بایگانی گسترده‌ای قرار داشت. مجموعه داده‌های کامل از سال 1998 در دسترس جامعه علمی قرار گرفت و اکتشافات زیادی انجام شد و احتمالاً تعداد بیشتری از این دسته اکتشافات نیز هنوز در راه است.

برخی نتایج حاصل از کاوش این رصدخانه به شرح زیر است:

• ISO وجود بخار آب را در مناطق ستاره‌ساز، منابع بسیار نزدیک به مرکز کهکشان، جو سیارات منظومه شمسی و سحابی شکارچی شناسایی کرد.

• تشکیل سیاره در اطراف ستارگان قدیمی و درحال‌مرگ شناسایی شد. این کشف با این نظریه که تشکیل سیاره فقط در اطراف ستارگان جوان امکان‌پذیر است، تناقض داشت.
• گاز هیدروژن فلورید برای اولین‌بار در ابرهای گازی میان‌ستاره‌ای کشف شد.
• تشخیص اولیه‌ترین مراحل شکل‌گیری ستاره‌ها با رصد هسته پیش‌ستاره‌ای L1689B مورد مطالعه قرار گرفت.
• کشف مقادیر زیادی غبار کیهانی در فضای خالی بین کهکشان‌ها.
• مشاهدات درخشان‌ترین جرم جهان، Arp 220، نشان داد که منبع تابش عظیم تشعشعات فروسرخ آن، فوران تشکیل ستاره است.
• ISO چندین دیسک پیش‌سیاره‌ای را جستجو و پیدا کرد. این حلقه‌ها، دیسک‌هایی از مواد در اطراف ستارگان هستند که به‌عنوان اولین مرحله تشکیل سیاره درنظر گرفته‌ می‌شوند.
• تعیین ترکیب شیمیایی جو سیارات منظومه شمسی.