یک کلاه برداری تازه؛ استفاده از ایربگ های قدیمی و غیر استاندارد در خودروهای دست دوم

ایربگ یک وسیله ى ایمنی مدرن در برخی از خودروهاست که در زمان تصادف خودرو پر از باد شده و به شکل بالش بین سرنشین و بدنه خودرو در نقش حفاظی نرم قرار می‌ گیرد. برخی از پژوهش‌ ها نشان می‌ دهد که اگر کمربند ایمنی بسته شود کیسه ى هوا تا ۸ درصد امکان مرگ سرنشین را می‌ کاهد.

در ماه‌ های اخیر که واردات خودرو و قطعات آن ممنوع شد، مشتریان برای خرید خودروهای دست‌ دوم و کارکرده تمایل بیشتری نشان دادند و خرید قطعات اورجینال و نو خودرو مانند ایربگ و.. کاهش یافت. اما در این بین برخی دلالان خودروهایی را می‌ فروشند که ایربگ‌ هایشان عمل نمی‌ کند و همین موضوع می‌ تواند هنگام تصادف حادثه‌ ساز باشد. برای بررسی مشکلات سیستم ایربگ مهندس رضا برنابادی، کارشناس صنعت خودرو در پاسخ به چند سوال گفت:

آیا صحت دارد ایربگ‌ برخی خودروهای دست‌دوم خارجی غیرفعال است؟

بله، هدف از تعبیه این سیستم، ممانعت از برخورد سرنشینان با قطعات داخلی اتاق هنگام تصادف یا بهتر بگویم بعد از برخورد است. به‌ عبارتی سیستم ایربگ یک‌ بار مصرف بوده و به‌ عنوان یک قطعه گران نیز شناخته می‌ شود. به همین دلیل برخی مالکان و دلالان، برای تعویض نکردن ایربگ خودرو یی که تصادف داشته، آن را به مراکزی می‌ برند که برخی قطعات این مجموعه را حذف و برای خاموش کردن چراغ هشدار این سیستم از روی پشت پنل، تغییراتی در مدارها و سیستم ‌های الکتریکی ایجاد می ‌کنند. زمانی که چراغ ایربگ خاموش ‌شود، خریدار متوجه این موضوع نخواهد شد.

در این میان برخی دلالان که از قیمت‌ های هنگفت ایربگ‌ های استوک و نو باخبر هستند و فروش با سود بیشتر خودرو را هدف قرار داده ‌اند، اقدام به ترمیم و تعمیر ایربگ می‌ کنند و به همین منظور به بعضی تعمیرکاران مراجعه می‌ کنند. این ترمیم پلاستیک اغلب برای ایربگ‌ های سرنشینان (فرمان و داشبورد) انجام می‌ شود و اگر خودرو مجهز به ایربگ جانبی باشد آن را به‌طور کامل حذف می‌ کنند. عمل ترمیم، تعمیر و جانمایی مجموعه ایربگ به‌ شکلی انجام می‌ شود که تشخیص آن از روی ظاهر، کار دشواری است.

چگونه می ‌توان به داشتن ایربگ در خودرو و سالم بودن آن پی برد؟

برای این کار باید از دستگاه مخصوص عیب‌ یاب و بررسی ایربگ استفاده کرد. در این روش کارشناس مربوطه با بررسی مقدار مقاومت تمام ایربگ‌ ها در ECU ایربگ، به صحت عملکرد آن پی می‌ برد. عدد مقاومت ایربگ‌ ها باید مقدار مقاومت تعریف‌ شده کمپانی باشد. همچنین در برخی خودروها باید پیش ‌کشنده کمربند ایمنی نیز بررسی شود.

چرا می‎ گویند باید پس از چندسال کیسه‌ های هوا را تعویض کرد؟ هرچند وقت یک‌ بار باید این اقدام صورت گیرد؟

جنس کیسه هوا از منسوجات الیاف ‌دار نایلونی است که ضخامتی حدود نیم‌ میلی‌ متر دارد. زمان برخورد یا تصادف خودرو، گاز نیتروژن سبب پر شدن کیسه هوا می‌ شود. چاشنی این سیستم که وظیفه فعال کردن کیسه ‌ها را برعهده ‌دارد، از موادی مانند آزیدسدیم، نیترات‌ پتاسیم یا اکسید آهن و.. تشکیل شده است. بعد از گذشت مدت زمانی این مواد شیمیایی و ساختار الیافی کیسه هوا سبب ایجاد حالت چسندگی در بین لایه‌ های آن و فاسد شدن چاشنی می‌ شوند که همین امر منجر به پرنشدن کیسه از هوا یا فعال نشدن آن می‌ شود. براین‌ اساس طبق استاندارد باید هر 5 سال ایربگ خودرو ها را تعویض کرد.

آیا در کشور نیز این مورد اجرایی می‌ شود؟

بله در داخل کشور نمایندگی‌ ها موظف به تعویض این قطعات بعد از گذشت زمان مشخص هستند. زیرا این نمایندگی‌ ها تجهیزاتی را در اختیار دارند که می‌ توانند قطعات داغی ایربگ را فعال کنند تا در زمان اوراق خودرو (درصورت تصادف) یا تعویض آن مشکلی ایجاد نشود.

چرا مالکان خودروها رغبتی به تعویض این قطعه ندارند؟ آیا مراکز معاینه‌فنی این قطعه را بررسی می‌ کنند؟

ما در کشور تکنولوژی تولید ایربگ نداریم و این قطعه وارداتی است. نوسانات نرخ ارز نیز تاثیر بسزایی در افزایش قیمت آن داشته است. حتی ما در تامین ایربگ خودرو های تولیدی نیز دچار مشکل هستیم. شاید اگر این محصول در کشور تولید و فرهنگ‌ سازی مناسب نسبت‌به استفاده از این قطعه مهم برای مالکان انجام شود، آن‌ ها نیز مشروط بر قیمت مقرون‌ به ‌صرفه تمایل به تعویض داشتند. در پاسخ به قسمت‌ دوم سوال شما باید بگویم مراکز معاینه ‌فنی توجه خاصی به بررسی این قطعه نداشته و این مورد یک ضعف محسوب می‌ شود. مهم‌ ترین عامل بی‌ توجهی مالکان نسبت‌ به تعویض این قطعه، فقط گران بودن آن است.
مزایای ایمنی سیستم ایربگ خودرو بدون شک بر همگان ثابت شده است، و در طول این سالیان، از آسیب‌ های جدی بسیاری جلوگیری شده و زندگی انسان ‌های بی ‌شماری را نجات داده است.