مزایا و معایب گیربکس CVT

گیربکس ضریب متغیر پیوسته یا CVT؛ این کلمات به معنای تیری بر قلب طرفداران گیربکس‎های دستی با تعویض دنده‎های اختیاری یکدست و روان و یا تعویض دنده‎های تند و تیز گیربکس‎های کلاچ دوبل به شمار می‎روند.

گیربکس‎های cvt چرخ دنده‎ها را کنار گذاشته و در عوض از یک جفت پولی که با یک تسمه فولادی محکم به هم متصل شده‎اند، بهره می‎برند.

در یک گیربکس معمولی مجموعه‎ای از چرخ دنده‎های سیاره‎ای حضور دارند و می‎توان جعبه‌دنده مورد نظر را با توجه به تعداد ضرایب دنده‎های آن نامگذاری کرد؛ مثلا گیربکس ۶ سرعته به معنی وجود ۶ ضریب دنده مختلف، از سنگین به سبک در آن است.

اما در جعبه دنده‎های سی وی تی هیچ چرخ‎دنده فیزیکی در مکانیزم اصلی دخالتی ندارد. در عوض یک تسمه فولادی به کمک دو پولی قادر است نیروی پیشرانه را بر حسب نیاز راننده به چرخ‎ها انتقال دهند. این عمل با تغییر دائم و جابجایی پولی ها امکان پذیر است. در نتیجه تعداد بی‎نهایت ضریب دنده در این بین به وجود خواهد آمد.

در ابتدا گیربکس‎های سی وی تی با شکایات زیادی از سوی مشتریان مبنی بر عدم کارآیی دلخواه و حس تنبلی بیش از حد مواجه بودند که باعث شد تا برنامه‎ریزی رایانه‎ای آنها تغییر کرده و رانندگی بهتر و هیجان‎انگیزتری را ارائه دهند.

مثلا هنگام نیاز به حداکثر قدرت خودرو در دور موتورهای بالا، خیلی سریع اقدام به سبک کردن ضریب دنده می‎کردند که با بروزرسانی‎های اخیر، این مشکل تا حدی رفع شده است. همچنین اخیرا ضرایب دنده کاذب نیز به این گیربکس‎ها اضافه شده تا حس تعویض دستی دنده‎ها و یا حس گیربکس‎های اتوماتیک معمولی را به طرفداران آن نوع گیربکس‎ها ارائه دهند.

گیربکس های سی وی تی امروزه بسیار بهتر از گذشته هستند و به آن بدی که شنیده‎اید، عمل نمی‎کنند اما نمی‎توان آنها را بی عیب و نقص دانست. در ادامه به مزایا و معایب این گیربکس‎ها نگاه کوتاهی خواهیم انداخت.

مزایا گیربکس CVT

1.انتقال بهینه نیرو

با گیربکس CVT خودروی شما همواره در دنده صحیح قرار دارد؛ برخلاف جعبه دنده‎های اتوماتیک معمولی و یا حتی گیربکس‎های دستی، سی وی تی‎ها برنامه ریزی شده‎اند تا سرعت و قدرت پیشرانه را درست متناسب با همدیگر نگاه دارند.

دیگر هنگام شتاب‎گیری مجبور نیستید عقربه دور موتور را به ته بچسبانید. این حالت احتمالا حین گذر از خودروهای دیگر می‎تواند کمک‎کننده شما باشد.

2.مزایای اقتصادی گیربکس CVT

از نظر مصرف سوخت می‎توان گیربکس‎های CVT را نسبت به انواع رایج جعبه‎دنده‎ها مقرون به صرفه‎تر دانست . حین حرکت در بزرگراه‎ها و جاده‎های بین شهری، عقربه دور موتور در خودروهای مجهز به گیربکس ضریب متغیر پیوسته معمولا در پایین‎ترین سطح ممکن نگه داشته می‌شود که این مورد از منظر مصرف سوخت بسیار سودمند است.

3.ساختمان ساده‎ تر گیربکس سی وی تی

تعداد اجزای به کار رفته در گیربکس CVT نسبت به جعبه دنده‎های معمولی کمتر است. بجای استفاده از یک سری از چرخ دنده‎های مختلف، دو پولی و یک تسمه در این نوع جعبه دنده وظیفه اصلی انتقال نیرو را انجام می‎دهند.

بدین ترتیب با جابجایی پولی‎ها ضرایب دنده هم تغییر می‎کنند. ساده‎تر بودن ساختمان مکانیکی به معنای تمایل کمتر به خراب شدن نیز هست.

4.وزن کمتر گیربکس سی وی تی

به دلیل ساده‎تر بودن اجزای جعبه دنده، معمولا گیربکس CVT سبک‎تر و جمع و جورتر از گیربکس‎های اتوماتیک متعارف است. حداقل مزیت این امر کاهش مصرف سوخت خودرو به دلیل وزن خالص کمتر آن است.

5.تعویض نرم‎تر دنده‎ ها گیربکس CVT

برخلاف گیربکس‌های دستی و اتوماتیک متعارف، به دلیل آنکه سی وی تی‎ها هیچ چرخ دنده‎ای ندارند، بنابراین تعویض ضرایب دنده از صفر تا صد به صورت کاملا یکنواخت و به نرمی انجام می‎گیرد.

معایب گیربکس CVT

1.گاهی اوقات به نظر می‌آید که درست کار نمی‎کنند

برخی از انواع گیربکس CVT طوری برنامه‎ریزی شده‎اند که راننده گمان می‎کند گویا به درستی کار نمی‎کنند. فقدان هرگونه تعویض دنده‎ی مرحله به مرحله در این نوع جعبه دنده‎ها باعث می‌شود راننده نسبت به صحت عملکرد آنها دچار سوء تفاهم شود و گمان کند که جعبه دنده مشکل پیدا کرده است.

2.عملکرد پر سر و صدا

برخی راننده ها نسبت به هنگ کردن جعبه دنده‌های سی وی تی در دور موتورهای بالا شکایت دارند. این عمل با افزایش بیش از حد دور موتور همراه شده و سر و صدای ناخواسته زیادی را ایجاد می‎کند. این حالت متاسفانه جزو ویژگی های ذاتی گیربکس‎های CVT به شمار می‎رود.

3.عملکرد غیر مهیج گیربکس CVT

سخت است در برابر این جمله یعنی: «سی وی تی‎ها اصلا مهیج نیستند» بتوان جبهه گرفت. به طور حتم گیربکس‎های سی وی تی مفید و کارا هستند اما تُستر روی کابینت آشپزخانه نیز جزو وسایل مفید است و صرفا به خاطر سودمند بودنش نمی‎تواند مهیج هم باشد. بنابراین هیچ آواز حماسی در مدح گیربکس سی وی تی از دهان‎ها بیرون نخواهد آمد.

4.قابلیت به کارگیری محدود

حتما شما هم می‌دانید که گیربکس‎های CVT بیشتر در خودروهای خانوادگی و اقتصادی کاربرد دارند تا انواع عملکرد بالا و اسپرت. این گیربکس‎ها توانایی انتقال گشتاورهای بسیار بالا را ندارند و بنابراین هنوز نمی‌توان به طور گسترده و در هر خودرویی از آنها بهره برد.

5.تعمیرات نسبتا پر هزینه گیربکس CVT

هزینه‎های جاری نگهداری از یک گیربکس CVT معمولا کم است اما وقتی نیاز به یک تعمیر واقعی پیدا کند، به دلیل لوازم یدکی گران قیمت، هزینه تعمیرات بالاتری نیز خواهد داشت. همچنین یافتن تعمیرکار ماهر این گیربکس‎ها نیز اصلا ساده نیست.

سوالات متداول کاربران درباره گیربکس CVT