امروز در فضا: برانگیختگی علاقه جان فلمستید به ستاره‌شناسی

۱۶ سپتامبر ۱۶۶۲، خورشیدگرفتگی در انگلستان رخ داد. این کسوف علاقه پسر شانزده ساله، «جان فلمستید» را به آسمان برانگیخت.

وی شروع به مطالعه در این زمینه کرد و سپس ابزارهای اندازه‌گیری خود را ساخت و با ستاره‌شناسان دیگر مکاتبه می‌کرد. او به‌عنوان اولین ستاره‌شناس سلطنتی بریتانیا شناخته‌ می‌شود.

جان فلمستید

فلمستید نزدیک به چهل سال وقتش را صرف فهرست‌بندی، مشاهده و ثبت دقیق ستارگان کرد. او که نمی‌خواست اعتبار خود را با انتشار داده‌های تأییدنشده به خطر بیندازد، سوابق ناقص را در گرینویچ تحت مهروموم نگه داشت. اما در سال ۱۷۱۲ «ایزاک نیوتن» که در آن زمان رئیس انجمن سلطنتی بود، به‌همراه «ادموند هالی»، کتاب فهرست ستارگان فلمستید را منتشر کردند.

تمام یادداشت‌ها و مکاتبات علمی فلمستید پس از مرگش بازگردانده شدند. اما ابزارهای او که توسط همسرش پنهان نگه داشته‌ شد، برای همیشه ناپدید شدند.

فهرست نام‌گذاری فلمستید، به افتخار وی برگزیده شد. این فهرست ترکیبی از یک عدد و نام صورت فلکی است. این لیست بیشتر ستارگان قابل مشاهده با چشمان غیرمسلح را در صور فلکی شناخته‌شده – که از جنوب انگلستان قابل مشاهده هستند – شناسایی می‌کند. 

کارهای علمی

فلمستید خورشیدگرفتگی‌های سال‌های ۱۶۶۶ و ۱۶۶۸ را به‌دقت محاسبه کرد. او اولین مشاهده‌های ثبت‌شده سیاره اورانوس را انجام داد و آن را با ستاره اشتباه گرفت.

زمانی که مریخ در تقابل قرار داشت، فلمستید اختلاف منظر روزانه مریخ را اندازه‌گیری کرد. بنابراین توانست فاصله تا مریخ را در واحد نجومی تخمین بزند.

در سال ۱۶۸۱ فلمستید ادعا کرد که دو دنباله‌دار بزرگ مشاهده شده در نوامبر و دسامبر ۱۶۸۰، اجرام جداگانه‌ای نیستند، بلکه یک دنباله‌دار هستند که ابتدا به‌سمت خورشید حرکت می‌کنند و سپس از آن دور می‌شوند.

این ایده باعث شد که ایزاک نیوتن این نظریه را مطرح کند که دنباله‌دارها، مانند سیارات، در مدارهای بیضوی بسته و بزرگ به دور خورشید حرکت می‌کنند.