در رویداد گیلان ویکند مطرح شد: تلاش برای توسعه نیروی انسانی در شهرستان‌ها باید ادامه‌دار باشد

رویداد گیلان ویکند 26 تا 28 مردادماه با حضور فعالان اکوسیستم نوآوری و ایده‌پردازان و علاقه‌مندان از شهرهای مختلف کشوردر محل کارخانه نوآوری گیلان برگزار شد. این رویداد بر بررسی ترندهای نوآوری پساکرونا تمرکز کرده و شرکت‌کنندگان هم ایده‌های خود را در این راستا ارائه دادند.

ایده‌پردازی، تلاش برای پیدا کردن هم‌تیمی و همراه، پردازش ایده تا ارائه آن برای داورانی که خود مدیر کسب‌وکارهایی هستند که هنوز استارتاپ خطاب می‌شوند، گرچه کمپانی اثرگذاری در کشور هستند، همه و همه صرفا در سه روز و با حضور جوانانی شکل گرفت که وارد اتمسفر پویای اکوسیستم نوآور کشور شدند.

چندسالی است که نیروی انسانی تبدیل به چالشی برای کسب‌وکارها شده است. مهاجرت از روستا به شهر، از شهر به پایتخت و از پایتخت به خارج از کشور هم این آسیب را چندین برابر کرده است. این در حالی است که حاکمیت سال‌هاست مدعی تلاش برای مرکز زدایی است.

آمارها اما نشان دهنده آن است که مرکز ایران فعلا نقطه اتکا امید افرادی است که در مسیر رشد برنامه‌ریزی کرده‌اند. آنها امیدشان در حالی کوچ به پایتخت است که ایده‌های نابشان دور از مرکز کشور متولد شده است. رویداد گیلان ویکند را با این رویکرد مورد توجه قرار دادیم که اثرات آن بر ارزش‌آفرینی در شهرستان‌ها را زیر ذره بین ببریم.

تلاش برای توسعه نیروی انسانی خارج از تهران

در حاشیه این رویداد، محمد خلج، مدیرعامل اسنپ که به عنوان داور در رویداد گیلان ویکند شرکت کرده بود با تاکید بر اثرگذاری حمایت از ایده‌ها در شهرستان‌ها به دیجیاتو، گفت: «حضور فعالان اکوسیستم در جلساتی که در شهرستان‌ها برگزار می‌شود، برای جوانان بسیار مهم است و به رشد آنها کمک خواهد کرد.»

او در پاسخ به پرسش دیجیاتو مبنی بر اینکه آیا می‌توان امیدی به تمرکز زدایی از پایتخت و پیشرفت بیشتر استارتاپ‌ها در شهرستان‌ها باشیم، گفت: «توجه به جوانان و فضا دادن به آنها برای پیشبرد ایده‌ها و برنامه‌هایشان بسیار پیش‌برنده است.»

تمرکز بر چنین رویدادهایی به باور مدیر عامل اسنپ به توسعه منابع انسانی در شهرستان‌ها کمک قابل توجهی خواهد کرد و تمرکز گرایی بر مرکز را از بین خواهد برد.

«بهاره شریفیون»، مدیرعامل بیمه دات کام و دیگر داور حاضر در این رویداد نیز بر این باور است که توسعه از مناطق دور از پایتخت حتما ممکن است و نقاط خاموش صنعت همواره ظرفیت‌های قابل توجهی برای پیشبرد ایده‌های استارتاپی بوده است.

شریفیون در پاسخ به پرسش دیجیاتو مبنی بر اینکه استارتاپ ویکند چه تاثیری بر توسعه استارتاپ‌های شهرستانی و مرکز زدایی خواهد گذاشت، گفت: «تبیین استارتاپ ویکند باید به طور جدی مورد توجه قرار بگیرد. به طور قطع اگر ماهانه در هر شهرستان شاهد برگزاری یک استارتاپ ویکند باشیم و هر رویداد صرفا دو خروجی اجرایی داشته باشد در نهایت با پیشرفت قابل توجهی مواجه خواهیم شد.»

به گفته مدیرعامل بیمه دات‌کام مسئله اساسی برای داوران حاضر در این رویدادها امکان سرمایه‌گذاری روی هر تیم است. این موضوع به شرکت‌کننده این امنیت خاطر را خواهد داد که مورد حمایت قرار خواهد گرفت.

استارتاپ‌ها راه ادامه حیات شهرستان خواهد شد

«حامد بیدی»، مدیر و طراح کارزار و یکی از منتورهای حاضر در این رویداد نیز معتقد است چنین رویدادهایی قطعا برای امیدبخشی به جوانان فعال در شهرستان‌ها نیاز و ضرورتی جدس است.

بیدی در پاسخ به پرس دیجیاتو مبنی بر اینکه آیا شاهد صرفا نمایشی زیبا هستیم، یا در نهایت تغییری هم در دسترسی به امکانات برای شهرستان‌ها شکل خواهد گرفت، گفت: «تجربه من در شهرستان‌ها مشاهده نبود و کمبود امکانات بوده است. تفاوت در میزان دسترسی به امکانات بین پایتخت و شهرستان کاملا مشهود است.»

او در ادامه با تاکید بر اینکه آموزش و ارتباطاتی که در تهران بسیار عادی و معمول به نظر می‌رسد در شهرستان‌ها یک امکان و جذابیت بسیار قابل توجه است، گفت: «این البته در حالی است که حتی در تهران هم همه افراد از ویژگی‌های فضای استارتاپی اطلاعات کاملی ندارند.»

بیدی با بیان اینکه شفاف‌سازی و ارائه توضیحات گسترده برای افراد درباره این موضوع یک ضرورت است، گفت: «اساسا جامعه استارتاپی در ایران بسیار درونگراست و باید اطلاعات آن را در لایه‌های مختلف اقشار مختلف ارائه داد.»

او در پاسخ به پرسش دیگر دیجیاتو مبنی بر اینکه آیا برگزاری چنین رویدادهایی مطالبه‌گری به منظور دریافت امکانات بیشتر را تقویت خواهد کرد، گفت: «به هر حال راه‌اندازی کارخانه‌های نوآوری نشان دهنده شکل گیری مطالبه و همچنین پاسخ به این مطالبه از طرف نهادهای دولتی است. هرچند بخش خصوصی در این مسیر آسیب‌های جدی دیده است.»

به گفته بیدی شهرستان‌ها منابع کشاورزی و طبیعی خود را از دست داده‌اند و برای حفظ بقای شهر بهترین انتخاب شاید توسعه استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای حوزه IT به شکل کلان باشد.

از ایده‌پردازی تا آموزش

شرکت‌کنندگان این رویداد در روز نخست به ایده‌پردازی، شرح و توضیح درباره ایده‌ها و تلاش برای جذب حمایت منتورها پرداختند. در همین روند 10 تیم به انتخاب منتورهای بومی و غیربومی حاضر در این رویداد و همچنین با مشارکت شرکت‌کنندگان انتخاب شدند.

مدیرعامل جاجیگا در روز نخست برگزاری رویداد گیلان ویکند، با بیان اینکه در روند رشد یک استارتاپ توجه به پایگاه مردمی و نیازهای بومی کمک قابل توجهی به توسعه آن خواهد کرد، بر کوچک شدن حوزه گردشگری در دوران کرونا و در مقابل توسعه و رشد گردشگری آنلاین تاکید کرد.

سهرابی در ادامه توضیحات خود با اشاره به اینکه دارایی اصلی یک استارتاپ ایده‌آفرینی و خلاقیت است، گفت: «نفرات اولیه که جذب یک استارتاپ می‌شوند در عمل برای دریافت دستمزد مشخص کار نمی‌کنند و اگر هم اینطور باشد دیگر بحث بر سر هم‌بنیان‌گذاری نیست، این شیوه در حقیقت شیوه کاری استارتاپی نیست. از همین رو قرار نیست از روز اول با پرداخت هزینه امور پیش برود.»

به گفته او این روند دیگر به معنی ایجاد و ساخت و استارتاپ نیست و نتیجه آن ساخت یک شرکت است.

مدیرعامل جاجیگا همچنین با یادآوری فراخوانی که این استارتاپ حوزه گردشگری درباره جذب نیروی انسانی ارائه داده بود، به نتیجه آن به مرور و تا امروز اشاره کرد.

او بر این باور است که در نهایت هرچند این فراخوان در مراحل اولیه موفقیت‌آمیز به نظر نرسید اما باید گفت که در نهایت این روند ثمربخش بود و نتیجه مطلوب آن حالا جذب نیروی انسانی ثمربخش برای جاجیگا شده است.

مواجهه با حقیقت برای پیشبرد و توسعه ایده‌ها

علی امیری، هم‌بنیان‌گذار زرین‌پال و منتور حاضر در این رویداد نیز در حاشیه مراسم در پاسخ به پرسش دیجیاتو مبنی بر اینکه آیا چنین رویدادی امکان فعالیت استارتاپ‌ها در شهرستان‌ها را تقویت خواهد کرد یا خیر، گفت: «در این رویداد به شرکت‌کنندگان می‌گویم، اگر ایده را در همین‌جا اجرایی کنید خیلی بهتر از مهاجرت به تهران است.»

به گفته امیری، رشت یکی از نمونه‌های خوب برای توسعه استارتاپ‌های خارج از مرکز است و در اینجا نمونه‌های خوبی داریم که کار خود را انجام می‌دهند و دور بودن از پایتخت مشکلی هم برای آنها ایجاد نکرده است.

او با اشاره به اهمیت جریان لجستیکی در توسعه کسب‌وکارها گفت: «کسب‌وکار می‌تواند اینجا اجرایی شود اما نباید وابستگی لجستیکی داشته باشد چون در چنین شرایطی همچنان امکانات در مرکز است.»

به باور امیری، از زمانی هم که دورکاری وارد زندگی شده است، بسیاری از جلسات آنلاین شده‌اند و بنابراین اصلا موضوعیتی ندارد تا حتما کار در کنار یکدیگر رخ بدهد: «حتی در جلسه با نهاد دولتی و سایر کسب‌وکارها هم که جلسه بگذارید، معمولا این موضوع را می‌پذیرند.»

آموزش تا اجزای نهایی

علاوه‌بر توسعه تیم‌ها و فرایند منتورینگ کارگاه‌هایی هم طی این رویداد در حوزه ساخت بوم‌ناب، اعتبارسنجی و ساخت mvp (نمونه اولیه) و پیچ‌دک با ارائه منتورها برگزار شود. این کارگاه‌ها قرار است در نهایت به گروه‌ها کمک کند سوالات بهتری مطرح کرده و ایده نهایی خود را تکمیل‌تر کنند.

10 تیم انتخاب شده توسط منتورهای حاضر در این رویداد، روز دوم با حمایت منتورها و برگزاری کارگاه‌های آموزشی روند کاری خود را پیش بردند. تیم‌ها با حضور در کارگاه‌های بوم‌ناب، اعتبار سنجی، MVP به ایده‌هایشان در اندازه یک بیزنس مدل نزدیک شدند و در نهایت تلاش کردند تا پایان روز دوم MVP مورد نظر خود را ارائه دهند.

روز سوم این رویداد نیز داوران چهار تیم را به عنوان تیم‌های برگزیده انتخاب کردند. داوران حاضر در این رویداد امکان اجرایی شدن ایده و اهمیت سودآوری مالی را در جریان داوری مورد توجه قرار دادند. نتیجه انتخاب مدیران ارشد اکوسیستم نوآوری که به داوری در این رویداد پرداختند در نهایت بیشتر متمکرز بر امکان اجرا و توجیه اقتصادی طرح بود.

در نهایت تیم‌های برتر به ترتیب از اول تا سوم، باجه (ایده طراحی سیستم تفکیک زباله)، تیوَر ( ایده ایجاد شبکه اجتماعی رزرو باشگاه‌های ورزشی) و همچنین به طور مشترک، دات لاین (ایده طراحی پل ارتباطی میان فریلنسرها و شرکت­های خارجی) و تجربتو (پلتفرم اشتراک گذاری تجربه‌­های خرید و مقایسه محصولات) بود.

از ایده‌پردازی تا تلاش برای رشد

ایده‌پردازی از مهم‌ترین عناصر امکان رشد یک استارتاپ است. از همین رو است که روند کاری یک استارتاپ ارتباطی نزدیک و قابل توجه با آموزش دارد. یکی از نکات قابل توجه در جریان رویداد گیلان‌ویکند هم برگزاری کارگاه‌های آموزشی به منظور آموزش و پیشبرد تیم‌ها در روند آموزش است.

با پایان این رویداد سه روزه حالا باید دید آیا نمایشی خوش آب و رنگ با نشانه‌های جهان استارتاپی‌ها به پایان رسید یا به زودی شاهد اجرای استارتاپ ویکندهای بیشتر و مکرری در شهرستان‌های استان‌های دیگر خواهیم بود. تلاش برای از بین بردن حضور جمعیت فعال در پایتخت نه تنها رویکرد اقتصادی سودآوری است، بلکه از منظر جامعه شناسی و آسیب‌شناسی نیز بسیاری از تضادهای فرهنگی را کاهش خواهد داد.

در پی امکان فعالیت و رشد اقتصادی در شهرستان‌ها به طور قطع ساختار و چارچوب توسعه فردی، اجتماعی و اقتصادی کشور به شکلی کم ایرادتر و کم آسیب‌تر پیش برود. بازخوانی روایت اهمیت استارتاپ‌ها از آنجایی است که مولد و مولف هستند. حالا باید دید رویکرد نهادهای حاکمیتی نسبت به این تولید و تالیف، آن هم در نقاط دور از پایتخت چیست.